เมนู

159. กฺวิสฺส

กฺริยตฺถา ปรสฺส กฺวิสฺส โลโป โหติฯ สมฺภวตีติ สมฺภูฯ เอวํ วิภวตีติ วิภู, อภิภู, สยมฺภูฯ ตถา ธุ=กมฺปเน, สนฺธุนาตีติ สนฺธุฯ วิภาตีติ วิภาฯ ปภาตีติ ปภาฯ สํคมฺม ภาสนฺติ เอตฺถาติ สภา, ‘‘กฺวิมฺหิ โลโป+นฺตพฺยญฺชนสฺสา’’ติ อนฺตพฺยญฺชนสฺส โลโปฯ ภุเชน คจฺฉตีติ ภุชโคฯ เอวํ อุรโคฯ ตุรํ=สีฆํ คจฺฉตีติ ตุรงฺโคฯ เขน คจฺฉตีติ ขโคฯ วิหายเส คจฺฉตีติ วิหโค, ตทมินาทิปาฐา วิหาเทโสฯ น คจฺฉตีติ นโคฯ เอวํ อโค, ‘‘นโค วา+ปฺปาณินี’’ติ วิกปฺเปน นญสมาเส ฏาเทสนิเสโธฯ ชน=ชนเน, กมฺมโต ชาโตติ กมฺมโช, อมาทิสมาโส, กมฺมโช วิปาโก, กมฺมชา ปฏิสนฺธิ, กมฺมชํ รูปํฯ เอวํ จิตฺตชํ, อุตุชํ, อาหารชํฯ อตฺตโช ปุตฺโต, วาริมฺหิ ชาโต วาริโชฯ เอวํ ถลโชฯ ปงฺกชํฯ ชลชํฯ อณฺฑชํฯ สรสิชํ, อุปปทสมาเส พหุลํวิธานา วิภตฺยโลเป ‘‘มนาทีหี’’ติอาทินา สิอาเทโสฯ ทฺวิกฺขตฺตุํ ชาโต ทฺวิโช, ‘‘ตทมินา’’ ทินา กฺขตฺตุํโลโปฯ ปจฺฉา ชาโต อนุโชฯ สญฺชานาตีติ สญฺญาฯ ปชานาตีติ ปญฺญาฯ เอวํ ปติฏฺฐาตีติ ปติฏฺฐาฯ ฌา=จินฺตายํ, ปรสมฺปตฺติํ อภิชฺฌายตีติ อภิชฺฌาฯ หิเตสิตํ อุปฏฺฐาเปตฺวา ฌายตีติ อุปชฺฌาฯ โส เอว อุปชฺฌาโย, ‘‘สกตฺเถ’’ติ โยฯ สมฺมา ฌายนฺติ เอตฺถาติ สํฌาฯ กฺวิทนฺตา ธาตฺวตฺถํ น ชหนฺติ, ลิงฺคตฺถํ ปฏิปาทยนฺติฯ