41. กฺวจณ

กมฺมโต ปรา กฺริยตฺถา กฺวจิ อณ โหติ กตฺตริฯ กุมฺภํ กโรตีติ กุมฺภกาโร, อมาทิสมาโสฯ อิตฺถิยํ กุมฺภการีฯ เอวํ กมฺมกาโร, มาสากาโร, กฏฺฐกาโร, รถกาโร สุวณฺณกาโร , สุตฺตกาโร, วุตฺติกาโร, ฏีกากาโรฯ สรํ ลุนาตีติ สรลาโวติ โอ+อวาเทสาฯ มนฺเต อชฺฌายตีติ มนฺถชฺฌาโย, อิ=อชฺเฌนคตีสุ, อธิปุพฺโพ, เอ+อยาเทสา, อธิโน อิสฺส ยการ+จวคฺคาทโย จฯ

พหุลาธิการา อิห น โหติ ‘‘อาทิจฺจํ ปสฺสติ, หิมวนฺตํ สุโณติ, คามํ คจฺฉติ’’ฯ กฺวจีติ กิํ, กมฺมกโร, เอตฺถ อปจฺจโยฯ

42. คมา รู

กมฺมโต ปรา คมา รู โหติ กตฺตริฯ รานุพนฺธตฺตา อมภาคโลโปฯ เวทํ คจฺฉตีติ เวทคู, เอวํ ปารคูฯ

สามญฺญวิธานโต สีลาทีสุปิ โหติฯ ภวปารํ คจฺฉติ สีเลนาติ ภวปารคูฯ อนฺตคมนสีโล อนฺตคู, เอวํ อทฺธคูฯ

43. สมาน+ญฺญ+ภวนฺต+ยาทิตู+ปมานา ทิสา กมฺเม รี+ริกฺข+กา

สมานาทีหิ ยาทีหิ โจ+ปมาเนหิ ปรา ทิสา กมฺมการเก รี+ริกฺข+กา โหนฺติฯ ‘‘สฺยาทิ สฺยาทิเน+กตฺถํ’’ติ สมาเส ‘‘รานุพนฺเธ+นฺตสราทิสฺสา’’ติ ทิสสฺส อิสภาคโลเป ‘‘รีริกฺขเกสู’’ติ สมานสฺส สาเทเส จ สมาโน วิย ทิสฺสตีติ สที, สทิกฺโขฯ เก – ‘‘น เต กานุพนฺธนาคเมสู’’ติ เอตฺตาภาโว, สทิโสฯ