98. กคา จชานํ ฆานุพนฺเธ

ฆานุพนฺเธ จการ+ชการนฺตานํ กฺริยตฺถานํ ก+คา โหนฺติ ยถากฺกมํฯ

84. อสฺสา ณานุพนฺเธ

ณการานุพนฺเธ ปจฺจเย ปเร อุปนฺตสฺส อการสฺส อา โหติฯ วจนํ วุจฺจเตติ วากฺยํฯ ภช=เสวายํ, ภชนียํ ภาคฺยํ, ชสฺส คกาโรฯ จิ=จเย, จยนํ จียตีติ วา เจยฺยํฯ ยสฺส ทฺวิตฺตํฯ

5,122. นิโต จิสฺส โฉ

นิโต ปรสฺส จิสฺส โฉ โหตีติอาทิจการสฺส โฉฯ วินิจฺฉยตีติ วินิจฺเฉยฺยํ, นาคเม วินิจฺฉินิตพฺพํฯ เอ+อยาเทเสสุ วินิจฺเฉตพฺพํ วินิจฺฉนียํฯ นี=ปาปเน, นียตีติ เนยฺโย เนยฺยา เนยฺยํ, เนตพฺพํฯ

29. อาสฺเส+จ

อาการนฺตโต กฺริยตฺถา ฆฺยณ โหติ ภาวกมฺเมสุ อาสฺส เอ จฯ ทา=ทาเน, ทาตพฺพํ เทยฺยํฯ ปา=ปาเน, ปียตีติ เปยฺยํฯ มา=มาเน, มียตีติ เมยฺยํฯ ญา=อวโพธเน, ญายตีติ เญยฺยํ ญาตพฺพํ, อูมฺหิ นาคโม ‘‘ญาสฺส เน+ชา’’ติ ญาสฺส ชาเทเส ชานิตพฺพํ, วิชานิยํฯ ขา=ปกถเน, สํขาตพฺพํ สํเขยฺยํฯ

30. วทาทีหิ โย

วทาทีหิ กฺริยตฺเถหิ โย โหติ พหุลํ ภาวกมฺเมสุฯ วท=วจเน, วทนํ วชฺชตีติ วา วชฺชํฯ มท=อุมฺมาเท, มทนํ มชฺชเต อเนนาติ วา มชฺชํฯ คมนํ คมฺมเตติ วา คมฺมํฯ คท=วจเน, คชฺชเต คทนียํ วาติ คชฺชํฯ ปท=คมเน, ปชฺชนียํ ปชฺชํ คาถาฯ อท+ขาท=ภกฺขเน, ขชฺชตีติ ขชฺชํ ขาทนียํฯ ทม=ทมเน, ทมฺมเตติ ทมฺโม ทมนีโยฯ

ภุชา+นฺเนติ คณสุตฺเตน อนฺเน วตฺตพฺเพ ยปจฺจโยฯ

83. ลหุสฺสุปนฺตสฺสติ

ลหุภูตสฺส อุปนฺตสฺส อิยุวณฺณสฺส เอโอ โหนฺติ ยถากฺกมํฯ ยสฺส ปุพฺพรูเป ภุญฺชิตพฺโพติ โภชฺโช โอทโน, โภชฺชา ยาคุฯ

31. กิจฺจ ฆจฺจ ภจฺจ ภพฺพ เลยฺยา

เอเต สทฺทา ยปจฺจยนฺตา นิปจฺจนฺเตฯ กร=กรเณ, อิมินา นิปาตนา เย กิจาเทเส จ กเต ปุพฺพรูปํ, กตฺตพฺพํ กิจฺจํฯ หน=หิํสายํ, ฆจฺจาเทสาทิมฺหิ กเต หนนํ หญฺญเตติ วา ฆจฺจํฯ ภร=ภรเณ, ภจฺจาเทสาทิมฺหิ กเต ภรณีโย ภจฺโจฯ ภู=สตฺตายํ, ยมฺหิ โอกาเร อิมินา อวาเทเส ภวตีติ ภพฺโพฯ ลิห=อสฺสาทเน, ยมฺหิ อิมินา หสฺส ยกาเร เลหิตพฺพํ เลยฺยํ, เอการวุทฺธิฯ