เมนู

123. โลโปติ

พหุลํ ปจฺจยโลโปปิฯ ‘‘ผลิตสฺส รุกฺขสฺส ผล+มวยโว วิกาโร จ, ปลฺลวิตสฺเสว ปลฺลวํ’’ติ วุตฺตตฺตา ผลาทโย อวยวา วิการา จ โหนฺติ, ตสฺมา อิทํ วุจฺจติ ผลปุปฺผมูเลสุ วิการาวยเวสุ-ปิยาลสฺส ผลานิ ปิยาลานิ, มลฺลิกาย ปุปฺผานิ มลฺลิกา, อุสีรสฺส มูลํ อุสีรํฯ ตํสทฺเทน วา ตทภิธานํ อเภโทปจาเรน, ตสฺมา ปจฺจยโลปํ วินาปิ สิชฺฌติฯ

68. สมูเห กณ+ณ+ณิกา

ฉฏฺฐิยนฺตา สมูเห กณ+ณ+ณิกา โหนฺติฯ โคตฺตปจฺจยนฺตา กณ-ราชญฺญานํ สมูโห ราชญฺญกํ, มานุสกํฯ อุกฺขาทีหิ อุกฺขานํ สมูโห โอกฺขกํ, ‘‘สํโยเค กฺวจี’’ติ โอกาโรฯ โอฏฺฐกํฯ อุรพฺภานํ สมูโห โอรพฺภกํฯ ราชกํ, ราชปุตฺตกํ, หตฺถิกํ, เธนุกํ, มายูรกํ, กาโปตกํ, มาหิสกํฯ ณ-กากานํ สมูโห กากํ, ภิกฺขํฯ ณิก อจิตฺตา-อปูปานํ สมูโห อาปูปิกํ, สํกุลิกํฯ

69. ชนาทีหิ ตาติ

สมูหตฺเถ ตาฯ ชนานํ สมูโห ชนตา, คชตา, พนฺธุตา, คามตา, สหายตา, นาครตาฯ ตานฺตา สภาวโต อิตฺถิลิงฺคาฯ

มทนียนฺติ กรเณ+ธิกรเณ วา อนีเยน สิทฺธํฯ ธูมายิตตฺตนฺติกฺตนฺตา นามธาตุโต ตฺเตน สิทฺธํ, ธูโม วิย อาจรตีติ ‘‘กตฺตุตา+โย’’ติ อาเย ‘‘คมนตฺถากมฺมกาธาเร จา’’ติ กฺตปจฺจเย อูอาคเม จ กเต ธูมายิตสฺส ภาโวติ ธูมายิตตฺตํฯ