เมนู

151. ทาตฺวี

อทียิตฺถาติ ทินฺโน, อททีติ ทินฺนวาฯ

152. กิรา

อกิรี, อกิรียิตฺถาติ วา กิณฺโณ, อกิรีติ กิณฺณวาฯ อปุรี ปุรียิตฺถาติ ปุณฺโณ, อปุรีติ ปุณฺณวาฯ อขิยีติ ขีโณ ขีณวาฯ

153. ตรา

อตรี, อชีรีติ กเมน วิคฺคโหฯ จียิตฺถาติ จิณฺโณ, จินีติ จิณฺณวาฯ

157. มุจา

อสกฺขีติ สตฺโต สตฺตวาฯ ‘สช=สงฺเค’ตี มสฺสาปิ สตฺโต สตฺตวาติ โหติฯ

158. โลโป

วฑฺฒนํ วฑฺฒิฯ

159. กฺวิ

อภิภวตีติ อภิภูฯ

162. มาน

มสฺส โลโปติ สมฺพนฺโธฯ

163. ญฺญิล

คเหตฺวา ‘คห-อุปาทาเน’คหณํ กตฺวา คเหตฺวาฯ

164. ปฺโย

โอสฺสฏฺฐานุพนฺธสฺสาติ ปริจฺจตฺตานุพนฺธสฺสฯ ยการมตฺตสฺส นิวตฺตนตฺโถติ วิเสสนตฺโถตีมสฺส อธิปฺปายตฺถมาหฯ ตถาหิ วิเสสนํ เกวลยการโต วิสุํ กรณํ อตฺโถ ยสฺสาติ อญฺญ ปทตฺเถ สติ เกวลยการสฺส นิวตฺตนํ วิญฺญายเตฯ ยการมตฺเต คหิเต โก โทโสติ อาห- ‘โย วา ตฺวาสฺส สมาเสติหี’ติอาทิฯ ปตฺวาติ ‘ปต ปถ=คมเน, ปท=คมเน’อิจฺจสฺส วาฯ

165. ตุํ

ตโยปีติ ตุํยาน รจฺจาฯ

169. ทิสา

นาปฺปกฺเกติ น อปฺปตฺเต ปตฺเตเยวาติ อตฺโถฯ ญาปกาโลโปติ ‘‘ติตาลีสา’’ติ (1-1) ญาปกโตเยว กฺตฺวาปฺปจฺจยสฺส โย วกาโร ตสฺส โลโปติ อตฺโถฯ

171. รา น

นนุ นสฺสาติ วุตฺเต ปจฺจยนการสฺสาติ กถํ วิญฺญายตีติ อาห- ‘นสฺสา’ติอาทิ,นฺตมานตฺยาทีนํ ปจฺจยานํ นสฺส ‘‘นนฺตมานตฺยาทีน’’นฺติ (5-172) ณตฺตปฏิเสธา วิญฺญายติ ปกรณโตติ [ปกาโรติ (โปตฺถเก)] อาห- ‘ปจฺจยนกาโรวา’ติฯ

173. คม

อิจฺฉียเตติ อิจฺฉิตพฺพํฯ เอสนํ อิจฺฉาฯ อิจฺฉียิตฺถาติ อิจฺฉิตํ, อาสนมาสิตพฺพํฯ อาสนาย อจฺฉิตุํฯ ‘‘พฺยญฺชเน ทีฆรสฺสา’’ติ (1-33) รสฺโสฯ

177. กร

อมานปรจฺฉกฺกตฺเต กุรุอาเทเสน โนทาหฏํฯ กราโนติ ‘‘มานสฺสมสฺสา’’ติ (5-16) มโลโปฯ กสฺมา นฺตปุพฺพฉกฺเกสุ กุรุ อาเทเสน โนทาหฏนฺติ อาห- ‘ววตฺถิเต’จฺจาทิฯ

179. โณ

นิคฺคหีตสฺสาติ ‘‘มญฺจรุธาทีน’’นฺติ (5-19) กตนิคฺคหีตสฺสฯ คหณียํ คณฺหิตพฺพํฯ

อิติ โมคฺคลฺลานปญฺจิกาฏีกายํ สารตฺถวิลาสินิยํ

ปญฺจมกณฺฑวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ