92. ปทา

นิปชฺชติ นิปชฺชนํฯ ปมชฺชเต ปมชฺชิตพฺพํฯ ปมชฺชนาย ปมชฺชิตุํฯ ปมชฺชติ ปมชฺชนํฯ

93. มํวา

รุนฺธิตุนฺติอาทีสุ โรธนายาติ วิคฺคโหฯ

94. กฺวิมฺหิ

นนุ กิมตฺถมนฺตคฺคหณํ ยโต ‘‘กฺวิมฺหิ โลโป-นฺตพฺยญฺชนสฺสา’’ติ วุตฺตํ, ‘‘ฉฏฺฐิยนฺตสฺสา’’ติ (1-17) อนฺตสฺเสว โลโป สิยาติ โจทนํ มนสิ นิธาย ตคฺคหเณ ปโยชนํ ทสฺเสนฺโต อาห- ‘อนฺตคฺคหณ’มิจฺจาทิฯ โลปวิธีสูติ (วีอาทิโลปวิธีสุ, ฉฏฺฐี นิทฺทิฏฺฐนฺติ) ‘‘วีมนฺตุ วนฺตู’’นฺติ (4-138) ฉฏฺฐีนิทฺทิฏฺฐํฯ ภทนฺตวิธิจริตตฺตพฺยาปารํ [ตทนฺตวิธิจิรเภทนาจฺจนพฺยาปารํ (โปตฺถเก)] นิสฺสายาห- ‘ฉฏฺฐิยนฺตสฺสา’’ตี พฺยาปารา’ติฯ อนฺตสฺสาติ วีอาทีนมีการาทิโนฯ อญฺญถาติ สพฺพาปหาริโลปญฺญาปนาภาเวฯ อนตฺถกํ สิยา ‘‘ฉฏฺฐิยนฺตสฺสา’’ติมสฺส พฺยาปารสมฺภาวาฯ อิทานิ ฉฏฺฐีนิทฺทิฏฺฐานํ วิเสเสน วตฺตุมิจฺฉิตฺตํ อนฺตสฺเสว โลปปตฺติโทสํ ทสฺเสตุมาห- ‘ตทนฺเต’จฺจาทิฯ

101. ปร

อถ ทฺวิตฺเตติ กถมวสียเต สทฺเท อภาเวติอาห- ‘ปร’อิจฺจาทิฯ อนนฺตรสุตฺเต ‘‘ปริปจฺจสโม หี’’ติ วุตฺตตฺตา ตโต ปรสฺสาติ กินฺนาวสียตีติ โจทน มุพฺภาวิย ตทยุตฺตตํ ทสฺเสตุมาห- ‘นนุเจ’จฺจาทิฯ

103. ธาสฺส

อปจุรปฺปโยคตฺตาติ อพหุปฺปโยคตฺตาฯ

104. กิมฺหิ

กฺโต ทูสิธาตุโต ทูสยตีติ อตฺเถฯ

106. มุห

‘‘วณฺเณ ยนฺตํ ตทาโท’’ติ ปริภาสาย อยมตฺโถ ‘‘วณฺเณ ปเร ยํ การิยํ ตํ ตทาโท ตสฺมิํ วณฺเณ อาทิภูเต โหตี’’ติ เตติ ตกาเร ปเรฯ

107. วห

เตตฺเววาติ วตฺวา ปจฺจุทาหรณํ ทสฺเสติ ‘วุยฺหตี’ติฯ วุตฺติวจนํ มุลฺลิงฺคิย อตฺถํ วทติ ‘อุสฺสา’ติอาทิฯ

108.

นิธียิตฺถาติ วิคฺคโหฯ

109. คมา

รานนฺติ วุตฺเต ‘รา-อาทาเน’อิจฺจสฺส คหณมฺปิ วิญฺญาเยยฺยาติ อาห- ‘ราน’นฺติอาทิฯ

110. วจา

สุตฺเต ‘วสฺสา’ติ สสฺสโรว คยฺหตีติ ทสฺเสตุมาห- ‘วสฺสาติ หี’ติอาทิฯ

112. วทฺธ

วตฺต=วตฺตเนตีมสฺมา ตฺติปฺปจฺจเย วา อุกาโร น วิหิโตติ อาสเยน ‘กถ’มิจฺจาทิ วุตฺตนฺติ ทสฺเสนฺโต อาห- ‘วตฺตวตฺตเนติ’จฺจาทิฯ วุตฺติมตฺเตติ นิปาตนาติ ‘‘สพฺพาทโย วุตฺติมตฺเต’’ เตตฺถ (3-69) ‘วุตฺติมตฺเต’ติ นิปาตนาฯ ฐา=คตินิวตฺติยนฺติ เอตฺถ ‘คตินิวตฺติย’นฺติ นิปาตนา ปกฺเข อุกาโร น โหติ, เตนาห- ‘วตฺตี’ติอาทิฯ วตฺตนํ วุตฺติ วตฺติฯ

113. ยช

กสฺส สพฺพสฺสาติ อาห- ‘ย อการาน’นฺติฯ

115. คาปา

พฺยตฺตินิทฺเทเสนาติ อิมินา ชาตินิทฺเทสสฺสานิสฺสิตตฺตํ ทสฺเสติฯ อีสฺเสจฺจาทินา วุตฺติคนฺถสฺสาธิปฺปายํ วิวรติฯ