เมนู

4. ณฺยทิ

ยสฺส จ จวคฺโคติ สมฺพนฺโธ, เกวลํ คคฺโคฺยติ เอตฺตกเมวา ทสฺเสตฺวา ปรสตฺถาคตคคฺคาทิคเณกเทสภูตกุณฺฑนีสทฺทโตปิ โกณฺฑญฺโญติ มุทาหรนฺโต โส คคฺคาทิคโณปฺยตฺราภฺยุปคโตติ วิญฺญาเปติฯ ตสฺมา ตสฺมิํ คคฺคาทิเกปิ ปรสตฺถปฐิเต โยโย ปโยโค อาคเม ทิสฺสติ วจฺโฉ อคฺคิเวสฺโสจฺจาทิฯ โสปีห เวทิตพฺโพติ ทสฺเสตุมาห-‘คคฺคาทิ’จฺจาทิฯ คคฺคาทีติ คคฺคาทิ อยํฯ โคตฺตสฺส คคฺควํสสฺส อาทิภูเตน คคฺเคน อุปลกฺขิโต คโณ โคตฺตาทิคโณ, เตน คคฺโค นาม โกจิ, ตสฺสตฺวปจฺจํ คคฺคีติ ภวติฯ ปปุตฺตาโทวาติ อวธารณํ คคฺคสฺสาปจฺจํ คคฺคิจฺเจว ยถาสิยาติฯ

5. อาณิ

ปกตสฺสาติ ‘‘มาคธํ สทฺทลกฺขณ’’นฺติ วา ‘‘นามสฺมา’’ติ วา ปกตสฺสฯ อาติ นามวิเสสเนสติ ‘‘วิธิพฺพิเสสนนฺตสฺสา’’ติ ตทนฺต วิธินา อการนฺโต คยฺหตีติ อาห-‘วิเสสเนน จา’ติอาทิฯ อนนฺตรมปจฺจนฺติ สมฺพนฺโธฯ

6. ราช

ปจฺจยนฺเตนาติ ราชญฺโญติ ปจฺจยนฺเตนฯ ราชญฺโญตีมสฺสตฺโถ ขตฺติยชาตีติ, ราชญฺญชาตีติ อตฺโถฯ รญฺโญ อปจฺจํ ราชาปจฺจํฯ

8. มนุ

สมุทาเยนาติ ปจฺจยนฺตสมุทาเยน, ชาติยนฺติ มนุสฺสชาติยํฯ ชาติสทฺทาเอเตติ อิทํ มนุสฺโส มานุโสติ เอตฺถ อปจฺจตฺถาภาเว เหตุวจนํฯ อปจฺจตฺโถ เอตฺถ นตฺเถวาติ จ อิทํ วิสุํ มนุสฺสมานุส สงฺขาตสฺส ปจฺจตฺถสฺสาภาวทสฺสนตฺถํ วุตฺตํฯ โณวาติ มนุโน อปจฺจนฺติ อตฺเถ‘‘โณ วาปจฺเจ’’ติ (4-1) ณปฺปจฺจโยวฯ น ชาตีติ พฺยติเรกมาหฯ