สํสฏฺฐาทิอเนกตฺถตทฺธิต

‘‘ติเลน สํสฏฺฐ’’นฺติ วิคฺคเห –

[373] เยน วา สํสฏฺฐํ ตรติ จรติ วหติ ณิโกฯ

เยน วา สํสฏฺฐํ, เยน วา ตรติ, เยน วา จรติ, เยน วา วหติ, ตโต ตติยนฺตโต ลิงฺคมฺหา เตสุ สํสฏฺฐาทีสฺวตฺเถสุ ณิกปฺปจฺจโย โหติ วาฯ เตลิกํ โภชนํ, ติเลน อภิสงฺขตนฺติ อตฺโถฯ เตลิกี ยาคุฯ คุเฬน สํสฏฺฐํ เอคาฬิกํฯ เอวํ ฆาติกํ, ทาธิกํ, มาริจิกํ, โลณิกํฯ

นาวาย ตรตีติ นาวิโก, อุฬุมฺเปน ตรตีติ โอฬุมฺปิโก, วุทฺธิอภาวปกฺเข อุฬุมฺปิโกฯ เอวํ กุลฺลิโก, โคปุจฺฉิโกฯ สกเฏน จรตีติ สากฏิโกฯ เอวํ ปาทิโก, ทณฺฑิโก, ธมฺเมน จรติ ปวตฺตตีติ ธมฺมิโกฯ สีเสน วหตีติ สีสิโก, วาคฺคหเณน อีการสฺส วุทฺธิ น โหติฯ เอวํ อํสิโก, ขนฺธิโก, หตฺถิโก, องฺคุลิโกฯ

ปุน วาคฺคหเณน อญฺญตฺเถสุปิ ณิกปฺปจฺจโย, ปรทารํ คจฺฉตีติ ปารทาริโก, ปถํ คจฺฉตีติ ปถิโกฯ

‘‘วินยมธีเต, อเวจฺจาธีเต’’ติ วา วิคฺคเห –

‘‘ณิโก’’ติ วตฺตเตฯ

[374] ตมธีเต เตนกตาทิสนฺนิธานนิโยคสิปฺปภณฺฑชีวิกตฺเถสุ จฯ

จตุปฺปทมิทํฯ