[118, 146. ฆปโต จ โยนํ โลโปฯ

เตหิ ฆปฌลอิจฺเจเตหิ โยนํ โลโป โหติ วาฯ

กญฺญา, กญฺญาโยฯ รตฺตี, รตฺติโย, อิตฺถี, อิตฺถิโย, ยาคู, ยาคุโย, วธู, วธุโยฯ อคฺคี, อคฺคโยฯ ภิกฺขู, ภิกฺขโวฯ สยมฺภู, สยมฺภุโวฯ อฏฺฐี, อฏฺฐีนิ, อายู, อายูนิฯ

จคฺคหณมนุกฑฺฒนตฺถํฯ

[119, 155. ลโต โวกาโร จฯ

ตสฺมา ลโต โยนํ โวกาโร โหติ วาฯ

ภิกฺขโว, ภิกฺขู, สยมฺภุโว, สยมฺภูฯ

การคฺคหณํ กิมตฺถํ? โยนํ โน จ โหติฯ ชนฺตุโนฯ

จคฺคหณมวธารณตฺถํ, อมู ปุริสา ติฏฺฐนฺติ, อมู ปุริเส ปสฺสถฯ

อิติ นามกปฺเป ปฐโม กณฺโฑฯ

ทุติยกณฺฑ

[120, 243. อมฺหสฺส มมํ สปิภตฺติสฺส เสฯ

สพฺพสฺเสว อมฺหสทฺทสฺส สวิภตฺติสฺส มมํ อาเทโส โหติ เส วิภตฺติมฺหิฯ

มมํ ทียเต ปุริเสน, มมํ ปริคฺคโหฯ

[121, 233. มยํ โยมฺหิ ปฐเมฯ

สพฺพสฺเสว อมฺหสทฺทสฺส สวิภตฺติสฺส มยํอาเทโส โหติ โยมฺหิ ปฐเมฯ

มยํ คจฺฉาม, มยํ เทมฯ

อมฺหสฺเสติ กิมตฺถํ? ปุริสา ติฏฺฐนฺติฯ

โยมฺหีติ กิมตฺถํ? อหํ คจฺฉามิฯ

ปฐเมติ กิมตฺถํ? อมฺหากํ ปสฺสสิ ตฺวํฯ

[122, 99. นฺตุสฺส นฺโตฯ

สพฺพสฺเสว นฺตุปจฺจยสฺส สวิภตฺติสฺส นฺโตอาเทโส โหติ โยมฺหิ ปฐเมฯ

คุณวนฺโต ติฏฺฐนฺติฯ

นฺตุสฺเสติ กิมตฺถํ? สพฺเพ สตฺตา คจฺฉนฺติฯ

ปฐเมติ กิมตฺถํ? คุณวนฺเต ปสฺสนฺติ ชนาฯ

[123, 103. นฺตสฺส เส วาฯ

สพฺพสฺเสว นฺตุปจฺจยสฺส สวิภตฺติสฺส นฺตสฺสาเทโส โหติ วา เส วิภตฺติมฺหิฯ

สีลวนฺตสฺส ฌายิโน, สีลวโต ฌายิโน วาฯ

เสติ กิมตฺถํ? สีลวา ติฏฺฐติฯ

[124, 98. อา สิมฺหิฯ

สพฺพสฺเสวนฺตุปจฺจยสฺส สวิภตฺติสฺส อาอาเทโส โหติ สิมฺหิ วิภตฺติมฺหิฯ

คุณวา, ปญฺญวา, สีลวา, พลวา, ธนวา, มติมา, สติมา, ธิติมาฯ

นฺตุสฺเสติ กิมตฺถํ? ปุริโส ติฏฺฐติฯ

สิมฺหีติ กิมตฺถํ? สีลวนฺโต ติฏฺฐนฺติฯ

[125, 198. อํ นปุํสเกฯ

สพฺพสฺเสว นฺตุปจฺจยสฺส สวิภตฺติสฺส อํอาเทโส โหติ สิมฺหิ วิภตฺติมฺหิ นปุํสเก วตฺตมานสฺสฯ

คุณวํ จิตฺตํ ติฏฺฐติ, รุจิมํ ปุปฺผํ วิโรจติฯ

สิมฺหีติ กิมตฺถํ? วณฺณวนฺตํ อคนฺธกํ วิรูฬฺหปุปฺผํ ปสฺสสิ ตฺวํฯ

[126, 101. อวณฺณา จ เคฯ

สพฺพสฺเสว นฺตุปจฺจยสฺส สวิภตฺติสฺส อํ อวณฺณา จ โหนฺติ เค ปเรฯ

โภ คุณวํ, โภ คุณว, โภ คุณวาฯ

จคฺคหณมนุกฑฺฒนตฺถํฯ

[127, 102. โต ติ ตา ส สฺมิํ นาสุฯ

สพฺพสฺเสว นฺตุปจฺจยสฺส สวิภตฺติสฺส โตติตาอาเทสา โหนฺติ วา สสฺมิํ นาอิจฺเจเตสุ ยถาสงฺขฺยํฯ

คุณวโต, คุณวนฺตสฺส, คุณวติ, คุณวนฺตสฺมิํ, คุณวตา, คุณวนฺเตน, สติมโต, สติมนฺตสฺส, สติมติ, สติมนฺตสฺมิํ, สติมตา, สติมนฺเตนฯ

เอเตสฺวีติ กิมตฺถํ? คุณวาฯ สติมาฯ

[128, 104. นํมฺหิ ตํ วาฯ

สพฺพสฺเสว นฺตุปจฺจยสฺส สวิภตฺติสฺส ตํอาเทโส โหติ วา นํมฺหิ วิภตฺติมฺหิฯ

คุณวตํ, คุณวนฺตานํ, สติมตํ, สติมนฺตานํฯ

นํมฺหีติ กิมตฺถํ? คุณวนฺโต ติฏฺฐนฺติ, สติมนฺโต ติฏฺฐนฺติฯ

[129, 222. อิมสฺสิทมํสิสุ นปุํสเกฯ

สพฺพสฺเสว อิมสทฺทสฺส สวิภตฺติสฺส อิทํอาเทโส โหติ วา อํสิสุ นปุํสเก วตฺตมานสฺสฯ

อิทํ จิตฺตํ ปสฺสสิ, อิทํ จิตฺตํ ติฏฺฐติ, อิมํ จิตฺตํ ปสฺสสิฯ อิมํ จิตฺตํ ติฏฺฐติฯ

นถุํสเกติ กิมตฺถํ? อิมํ ปุริสํ ปสฺสสิฯ อยํ ปุริโส ติฏฺฐติฯ

[138, 225. อมุสฺสาทุํฯ

สพฺพสฺเสว อมุสทฺทสฺส สวิภตฺติสฺส อทุํอาเทโส โหติ อํสิสุ นปุํสเก วตฺตมานสฺสฯ

อทุํ ปุปฺผํ ปสฺสสิ, อทุํ ปุปฺผํ วิโรจติฯ

นปุํสเกติ กิมตฺถํ? อมุํ ราชานํ ปสฺสสิ, อสุ ราชา ติฏฺฐติฯ

[131, 0. อิตฺถิปุมนปุํสกสงฺขฺยํฯ

‘‘อิตฺถิปุมนปุํสกสงฺขฺยํ’’ อิจฺเจตํ อธิการตฺถํ เวทิตพฺพํฯ

[132, 228. โยสุ ทฺวินฺนํ ทฺเว จฯ

ทฺวินฺนํ สงฺขฺยานํ อิตฺถิปุมนปุํสเก วตฺตมานานํ สวิภตฺตีนํ ทฺเว โหติ โยอิจฺเจเตสุฯ

ทฺเว อิตฺถิโย, ทฺเว ธมฺมาฯ ทฺเว รูปานิฯ

โยสฺวีติ กิมตฺถํ? ทฺวีสุฯ

จคฺคหเณน ทุเว ทฺวย อุภ อุภย ทุวิ จ โหนฺติ โยนาอนมิจฺเจเตสุฯ ทุเว สมณาฯ ทุเว พฺราหฺมณา , ทุเว ชนา, ทฺวเยน, ทฺวยํ, อุภินฺนํ, อุภเยสํ ทุวินฺนํฯ

[133, 230. ติ จตุนฺนํ ติสฺโส จตสฺโส ตโย จตฺตาโร ตีณิ จตฺตาริฯ

ติจตุนฺนํ สงฺขฺยานํ อิตฺถิปุมนปุํสเก วตฺตมานานํ สวิภตฺตีนํ ติสฺโส จตสฺโส ตโย จตฺตาโร ตีณิ จตฺตาริอิจฺเจเต อาเทสา โหนฺติ ยถาสงฺขฺยํ โยอิจฺเจเตสุฯ

ติสฺโส เวทนา จตสฺโส ทิสา, ตโย ชนา, ชเน, จตฺตาโร ปุริสา, ปุริเส, ตีณิ อายตนานิ, จตฺตาริ อริยสจฺจานิฯ

โยสฺวีติ กิมตฺถํ? ตีสุ, จตูสุฯ

[134, 251. ปญฺจาทีนมกาโรฯ

ปญฺจาทีนํ สงฺขฺยานํ อิตฺถิปุมนปุํสเก วตฺตมานานํ สวิภตฺติสฺส อนฺตสฺส สรสฺส อกาโร โหติ โยอิจฺเจเตสุฯ

ปญฺจ, ปญฺจ, ฉ, ฉ, สตฺต, สตฺต, อฏฺฐ, อฏฺฐ, นว, นว, ทส, ทสฯ

ปญฺจาทีนมิติ กิมตฺถํ? ทฺเว, ตโยฯ

[135, 118. ราชสฺส รญฺโญ ราชิโน เสฯ

สพฺพสฺเสว ราชสทฺทสฺส สวิภตฺติสฺส รญฺโญ ราชิโนอิจฺเจเต อาเทสา โหนฺติ เส วิภตฺติมฺหิฯ

รญฺโญ, ราชิโนฯ

เสติ กิมตฺถํ? รญฺญาฯ

[136, 119. รญฺญํ นํมฺหิ วาฯ

สพฺพสฺเสว ราชสทฺทสฺส สวิภตฺติสฺส รญฺญํอาเทโส โหติ วา นํมฺหิ วิภตฺติมฺหิฯ

รญฺญํ, ราชูนํ อิทํ รฏฺฐํฯ

[137, 116. นามฺหิรญฺญา วาฯ

สพฺพสฺเสว ราชสทฺทสฺส สวิภตฺติสฺส รญฺญาอาเทโส โหติ วา นามฺหิ วิภตฺติมฺหิฯ

เตน รญฺญา กตํฯ ราเชน วา กตํฯ

นามฺหีติ กิมตฺถํ? รญฺโญ สนฺตกํฯ

[138, 121. สฺมิํมฺหิ รญฺเญ ราชินิฯ

สพฺพสฺเสว ราชสทฺทสฺส สวิภตฺติสฺส รญฺเญราชินิอิจฺเจเต อาเทสา โหนฺติ สฺมิํมฺหิวิภตฺติมฺหิฯ

รญฺเญ, ราชินิ สีลํ ติฏฺฐติฯ

[139, 245. ตุมฺหากํ ตยิมยิฯ

สพฺเพสํ ตุมฺห อมฺห สทฺทานํ สวิภตฺตีนํ ตยิ มยิอิจฺเจเต อาเทโส โหนฺติ ยถาสงฺขฺยํ สฺมิํมฺหิ วิภตฺติมฺหิฯ

ตยิ, มยิฯ

สฺมิํมฺหีติ กิมตฺถํ? ตฺวํ ภวสิ, อหํ ภวามิฯ

[140, 232. ตฺวมหํ สิมฺหิ จฯ

สพฺเพสํ ตุมฺห อมฺหสทฺทานํ สวิภตฺตีนํ ตฺวํ อหํอิจฺเจเต อาเทสา โหนฺติ ยถาสงฺขฺยํ สิมฺหิ วิภตฺติมฺหิฯ

ตฺวํ, อหํฯ

สิมฺหีติ กิมตฺถํ? ตยิ, มยิฯ

จคฺคหเณน ตุวํ จ โหติฯ ตุวํ สตฺถาฯ

[141, 241. ตว มมเสฯ

สพฺเพสํ ตุมฺห อมฺหสทฺทานํ สวิภตฺตีนํ ตวมมอิจฺเจเต อาเทสา โหนฺติ ยถาสงฺขฺยํ เส วิภตฺติมฺหิฯ

ตว, มมฯ

เสติ กิมตฺถํ? ตยิ, มยิฯ

[142, 242. ตุยฺหํ มยฺหญฺจฯ

สพฺเพสํ ตุมฺห อมฺหสทฺทานํ สวิภตฺตีนํ ตุยฺหํ มยฺหํอิจฺเจเต อาเทสา โหนฺติ ยถาสงฺขฺยํ เส วิภตฺติมฺหิฯ

ตุยฺหํ, มยฺหํ ธนํ ทียเตฯ

เสติ กิมตฺถํ? ตยา, มยาฯ

[143, 235. ตํ มมํมฺหิฯ

สพฺเพสํ ตุมฺห อมฺหสทฺทานํ สวิภตฺตีนํ ตํ มอิจฺเจเต อาเทสา โหนฺติ ยถาสงฺขฺยํ อํมฺหิ วิภตฺติมฺหิฯ

ตํ, มํฯ

อํมฺหีติ กิมตฺถํ? ตยา มยาฯ

[144, 234. ตวํ มมญฺจ นวาฯ

สพฺเพสํ ตุมฺห อมฺหสทฺทานํ สวิภตฺตีนํ ตวํ มมํอิจฺเจเต อาเทสา โหนฺติ นวา ยถาสงฺขฺยํ อํมฺหิ วิภตฺติมฺหิฯ

ตวํ, มมํ ปสฺสติฯ

นวาติ กิมตฺถํ? ตํ, มํ ปสฺสติฯ

จคฺคหณมนุกฑฺฒนตฺถํฯ

[145, 238. นามฺหี ตยา มยาฯ

สพฺเพสํ ตุมฺห อมฺหสทฺทานํ สวิภตฺตีนํ ตยา มยาอิจฺเจเต อาเทสา โหนฺติ ยถาสงฺขฺยํ นามฺหิ วิภตฺติมฺหิฯ

ตยา , มยา กตํฯ

นามฺหิติ กิมตฺถํ? ตุมฺเหหิ, อมฺเหหิฯ

[146, 236. ตุมฺหสฺส ตุวํ ตฺวมํมฺหิฯ

สพฺพสฺส ตุมฺหสทฺทสฺส สวิภตฺติสฺส ตุวํ ตฺวํ อิจฺเจเต อาเทสา โหนฺติ อํมฺหิ วิภตฺติมฺหิฯ

กลิงฺครสฺส ตุวํ มญฺเญ, กฏฺฐสฺส ตฺวํ มญฺเญฯ

[147, 246. ปทโต ทุติยา จตุตฺถี ฉฏฺฐีสุ โวโนฯ

สพฺเพสํ ตุมฺหอมฺหสทฺทานํ สวิภตฺตีนํ ยทา ปทสฺมา ปเรสํ โว โนอาเทสา โหนฺติ นวา ยถาสงฺขฺยํ ทุติยา จตุตฺถีฉฏฺฐีอิจฺเจเตสุ พหุวจเนสุฯ

ปหาย โว ภิกฺขเว คมิสฺสามิ, มา โน อชฺช วิกนฺติํสุ, รญฺโญ สูทา มหานเส, เอวํ ทุติยตฺเถฯ

ธมฺมํ โว ภิกฺขเว เทเสสฺสามิ, สํวิภเชถ โน รชฺเชน, เอวํ จตุตฺถฺยตฺเถฯ

ตุฏฺโฐสฺมิ โว ภิกฺขเว ปกติยา, สตฺถา โน ภควา อนุปฺปตฺโต, เอวํ ฉฏฺฐฺยตฺเถฯ

นวาติ กิมตฺถํ? เอโส อมฺหากํ สตฺถาฯ

ตุมฺหมฺหากมิติ กิมตฺถํ? เอเต อิสโย ปสฺสสิฯ

ปทโตติ กิมตฺถํ? ตุมฺหากํ สตฺถาฯ

เอเตสฺวีติ กิมตฺถํ? คจฺฉถ ตุมฺเหฯ

[148, 247. เตเมกวจเนสุ จฯ

สพฺเพสํ ตุมฺห อมฺหสทฺทานํ สวิภตฺตีนํ ยทา ปทสฺมา ปเรสํ เต เม อาเทสา โหนฺติ ยถาสงฺขฺยํ จตุตฺถีฉฏฺฐีอิจฺเจเตสุ เอกวจเนสุฯ

ททามิ เต คามวรานิ ปญฺจ, ททาหิ เม คามวรํ, อิทํ เต รฏฺฐํ, อยํ เม ปุตฺโตฯ

ปทโตติ กิมตฺถํ? ตว ญาติ, มม ญาติฯ

[149, 148. น อํมฺหิฯ

สพฺเพสํ ตุมฺห อมฺหสทฺทานํ สวิภตฺตีนํ ยทา ปทสฺมา ปเรสํ เต เมอาเทสา น โหนฺติ อํมฺหิ วิภตฺติมฺหิฯ

ปสฺเสยฺย ตํ วสฺสสตํ อโรคํ, โส มํ พฺรวีติฯ

[150, 249. วา ตติเย จฯ

สพฺเพสํ ตุมฺหอมฺหสทฺทานํ สวิภตฺตีนํ ยทา ปทสฺมา ปเรสํ เตเมอาเทสา โหนฺติ วา ยถาสงฺขฺยํ ตติเยกวจเน ปเรฯ

กตํ เต ปาปํ, กตํ เม ปาปํ, กตํ ตยา ปาปํ, กตํ มยา ปาปํฯ

ปทโตติ กิมตฺถํ? ตยา กตํ, มยา กตํฯ

[151, 250. พหุวจเนสุ โวโนฯ

สพฺเพสํ ตุมฺหอมฺหสทฺทานํ สวิภตฺตีนํ ยทา ปทสฺมา ปเรสํ โวโนอาเทสา โหนฺติ ยถาสงฺขฺยํ ตติยาพหุวจเนสุ ปเรสุฯ

กตํ โว กมฺมํ, กตํ โน กมฺมํฯ

ปทโตติ กิมตฺถํ? ตุมฺเหหิ กตํ, อมฺเหหิ กตํฯ

พหุวจนคฺคหเณน โยมฺหิ ปฐเม โว โนอาเทสา โหนฺติฯ คามํ โว คจฺเฉยฺยาถ, คามํ โน คจฺเฉยฺยามฯ

[152, 236. ปุมนฺตสฺสา สิมฺหิฯ

ปุมอิจฺเจวมนฺตสฺส สวิภตฺติสฺส อาอาเทโส โหติ สิมฺหิ วิภตฺติมฺหิฯ

ปุมา ติฏฺฐติฯ

สิมฺหีติ กิมตฺถํ? ปุมาโน ติฏฺฐนฺติฯ

อนฺตคฺคหเณน มฆว ยุวอิจฺเจวมาทีนมนฺตสฺสสวิภตฺติสฺส อาอาเทโส โหติฯ มฆวา, ยุวาฯ

[153, 138. อมาลปเนกวจเนฯ

ปุมอิจฺเจวมนฺตสฺส สวิภตฺติสฺส อํอาเทโส โหติ อาลปเนกวจเน ปเรฯ

เห ปุมํฯ

อาลปเนติ กิมตฺถํ? ปุมาฯ

เอกวจเนติ กิมตฺถํ? เห ปุมาโนฯ

[154, 0. สมาเส จ วิภาสาฯ

ปุมอิจฺเจวมนฺตสฺส สมาเส จ อํอาเทโส โหติ วิภาสา สมาเส กเตฯ

อิตฺถี จ ปุมา จ นปุํสกํ จ อิตฺถิปุมนปุํสกานิฯ อิตฺถิปุมนปุํสกานํ สมูโห อิตฺถิปุมนปุํสกสมูโหฯ

วิภาสาติ กิมตฺถํ? อิตฺถิปุมนปุํสกานิฯ

[155, 137. โยสฺวาโน ฯ

ปุมอิจฺเจวมนฺตสฺส สวิภตฺติสฺส อาโนอาเทโส โหติ โยสุ วิภตฺตีสุฯ

ปุมาโน, เห ปุมาโนฯ

โยสฺวีติ กิมตฺถํ? ปุมาฯ

[156, 142. อาเน สฺมิํมฺหิ วาฯ

ปุมอิจฺเจวมนฺตสฺส สวิภตฺติสฺส อาเน อาเทโส โหติ วา สฺมิํมฺหิ วิภตฺติมฺหิฯ

ปุมาเน, ปุเม วาฯ

[157, 140. หิวิภตฺติมฺหิ จฯ

ปุมอิจฺเจวมนฺตสฺส หิวิภตฺติมฺหิ จ อาเนอาเทโส โหติฯ

ปุมาเนหิ, ปุมาเนภิฯ

ปุน วิภตฺติคฺคหณํ กิมตฺถํ? สวิภตฺติคฺคหณนิวตฺตนตฺถํฯ ปุมาเนหิฯ

จคฺคหเณน มฆว ยุวอิจฺเจวมาทีนมนฺตสฺส อานอาเทโส โหติ สิ โย อํโย อิจฺเจเตสุ วิภตฺตีสุ, ปุมกมฺมถามนฺตสฺส จุกาโร โหติ สสฺมา สุ วิภตฺตีสุฯ มฆวาโน, มฆวานาฯ

มฆวานํ, มฆวาเน ฯ ยุวาโน, ยุวานา, ยุวานํ, ยุวาเน, ปุมุโน, ปุมุนาฯ กมฺมุโน, กมฺมุนา, ถามุโน, ถามุนาฯ

[158, 143. สุสฺมิมา วาฯ

ปุมอิจฺเจวมนฺตสฺส สุอิจฺเจตสฺมิํวิภตฺติมฺหิ อาอาเทโส โหติ วาฯ

ปุมาสุ, ปุเมสุ วาฯ

[156, 139. อุนามฺหิ จฯ

ปุมอิจฺเจวมนฺตสฺส อาอุอาเทสา โหนฺติ วา นามฺหิ วิภตฺติมฺหิฯ

ปุมานา, ปุมุนา, ปุเมน วาฯ

จคฺคหณมนุกฑฺฒนตฺถํฯ

[160, 167. อ กมฺมนฺตสฺส จฯ

กมฺมอิจฺเจวมนฺตสฺส จ อุอ อาเทสา โหนฺติ วา นามฺหิ วิภตฺติมฺหิฯ

กมฺมุนา, กมฺมนา, กมฺเมน วาฯ

จคฺคหเณน มฆวยุวอิจฺเจวมนฺตสฺส อาอาเท โส โหติ กฺวจิ นาสุอิจฺเจเตสุ วิภตฺตีสุฯ มฆวานา, มฆวาสุ, มฆเวสุ, มฆเวน วาฯ ยุวานา, ยุวาสุ, ยุเวสุ, ยุเวน วาฯ

อิติ นามกปฺเป ทุติโย กณฺโฑฯ

ตติยกณฺฑ

[161, 244. ตุมฺห’มฺเหหิ นมากํฯ

เตหิ ตุมฺหอมฺเหหิ นํวจนสฺส อากํ โหติฯ

ตุมฺหากํ, อมฺหากํฯ

นมิติ กิมตฺถํ? ตุมฺเหหิ, อมฺเหหิฯ

[162, 237. วา ยฺวปฺปฐโมฯ

เตหิ ตุมฺหอมฺเหหิ โย อปฺปฐโม อากํโหติ วาฯ

ตุมฺหากํ ปสฺสามิ, ตุมฺเห ปสฺสามิ วาฯ อมฺหากํ ปสฺสสิ, อมฺเห ปสฺสสิ วาฯ

โยติ กิมตฺถํ? ตุมฺเหหิ, อมฺเหหิฯ

อปฺปฐโมติ กิมตฺถํ? คจฺฉถ ตุมฺเห, คจฺฉาม มยํฯ

วาติวิกปฺปนตฺเถน โยนํ อํ อานํ โหนฺติฯ ตุมฺหํ ตุมฺหานํฯ อมฺหํ, อมฺหานํฯ

[163, 240. สสฺสํฯ

เตหิ หุมฺหอมฺเหหิ สสฺส วิภตฺติสฺส อํ อาเทโส โหติ วาฯ

ตุมฺหํ ทียเต, ตว ทียเตฯ ตุมฺหํ ปริคฺคโห, ตว ปริคฺคโหฯ อมฺหํ ทียเต, มม ทียเตฯ อมฺหํ ปริคฺคโห, มม ปริคฺคโหฯ