8. มหิํสกรฏฺฐสฺสาสนวํสกถามคฺโค

[8] อิทานิ ยถาวุตฺตมาติกาวเสน มหิํสกรฏฺฐสาสนวํสกถามคฺคํ วตฺตุํ โอกาโส อนุปฺปตฺโต, ตสฺมา ตํ วกฺขามิฯ

ตติยสงฺคีตาวสาเน หิ มหาโมคฺคลิปุตฺตติสฺสตฺเถโร มหาเรวตฺเถรํ มหิํสกมณฺฑลํ เปเสสิ,- ตฺวํ เอตํ รฏฺฐํ คนฺตฺวา เอตฺถ สาสนํ ปติฏฺฐาเปหีติฯ

โสจ อตฺตปญฺจโม หุตฺวา มหิํสกมณฺฑลํ อคมาสิ ปจฺจนฺติเมสุ ชนปเทสุ ปญฺจวคฺโค คโณ อลํ อุปสมฺปทกมฺมายาติ มญฺญมาโนฯ เถโร มหิํสกมณฺฑลํ คนฺตฺวา เทวทูตสุตฺตํ กเถสิฯ สุตฺตปริโยสาเน จตฺตาลีสปาณสหสฺสานิ ธมฺมจกฺขุํ ปฺปฏิลภิํสุฯ จตฺตาลีสํเยว ปาณสหสฺสานิ ปพฺพชิํสุฯ

คนฺตฺวาน รฏฺฐํ มหิํสํ, มหาเรโว มหิทฺธิโก;

โจเทตฺวา เทวทูเตหิ, โมเจสิ พนฺธนา พหูติฯ

อธุนา ปน ตตฺถ สาสนสฺส อพฺเภหิวิย ปฏิจฺฉนฺนสฺส สูริยสฺส โอกาโส ทุพฺพโล หุตฺวา ปญฺญายติฯ

อิติ สาสนวํเส มหิํสกรฏฺฐสาสนวํสกถามคฺโค

นาม อฏฺฐโม ปริจฺเฉโทฯ

9. มหารฏฺฐสาสนวํสกถามคฺโค

[9] อิโต ปรํ มหารฏฺฐสาสนวํสกถามคฺคํ กถยิสฺสามิ ยถาวุตฺตมาติกาวเสนฯ

ตติยสงฺคีตาวสาเน หิ มหาโมคฺคลิปุตฺตติสฺสตฺเถโร มหาธมฺมรกฺขิตฺเถรํ มหารฏฺฐํ เปเสสิ,-ตฺวํ เอตํ รฏฺฐํ คนฺตฺวา เอตฺถ สาสนํ ปติฏฺฐาเปสีติฯ

มหาธมฺมรกฺขิตตฺเถโรจ อตฺตปญฺจโม หุตฺวา มหารฏฺฐํ คนฺตฺวา มหานารทกสฺสปชาตกกถาย มหารฏฺฐเก ปสาเทตฺวา จตุราสีติปาณสหสฺสานิ มคฺคผเลสุ ปติฏฺฐาเปสิฯ เตรสสหสฺสานิ ปพฺพชิํสุฯ เอวํ โส ตตฺถ สาสนํ ปติฏฺฐาเปสิฯ

มหารฏฺฐํ อิสิ คนฺตฺวา, โส มหา ธมฺมรกฺขิโต;

ชาตกํ กถยิตฺวาน, ปสาเทสิ มหาชนนฺติฯ

ตตฺถ กิร มนุสฺสา ปุพฺเพ อคฺคิหุตาทิมิจฺฉากมฺมํ เยภุยฺเยน อกํสุฯ เตเนว เถโร มหานารทกสฺสปชาตกกถํ เทเสสิฯ ตโต ปฏฺฐาย ตตฺถ มนุสฺสา ชาตก กถํ เยภุยฺเยน โสตุํ อติวิย อิจฺฉนฺติฯ ภิกฺขูจ เยภุยฺเยน คหฏฺฐานํ ชาตกกถํเยว เทเสนฺติฯ วิเสสโต ปน วสฺสนฺตรชาตกกถํ เต มนุสฺสา พหูหิ ทาตพฺพวตฺถูหิ ปูเชตฺวา สุณนฺติฯ

ตญฺจ มหารฏฺฐํ นาม สฺยามรฏฺฐสมีเป ฐิตํ, เตเนว สฺยามรฏฺฐวาสิโนปิ ภิกฺขู คหฏฺฐาจ เยภุยฺเยน โสตุํ อิจฺฉนฺตีติฯ มหาธมฺมรกฺขิตตฺเถโรปิ มหารฏฺฐวาสีหิ สทฺธิํ สกลสฺยามรฏฺฐวาสีนํ ธมฺมํ เทเสสิ, อมตรสํ ปาเยสิ, ยถา โยนกธมฺมรกฺขิตตฺเถโร อปรนฺตรฏฺฐํ คนฺตฺวา สกลมรมฺมรฏฺฐวาสีนนฺติฯ

ยํ ปน โยนกรฏฺฐสาสนวํสกถายํ วุตฺตํ, ตมฺปิ สพฺพํ เอตฺถาปิ ทฏฺฐพฺพํเยว, เตหิ ตสฺส เอกสทิสตฺเตน ฐิตตฺตาติฯ ตถา หิ นาคเสนตฺเถโรปิ โยนกรฏฺเฐ วสิตฺวา สฺยามรฏฺฐาทีสุปิ สาสนํ ปติฏฺฐาเปสิฯ โยนกรฏฺฐวาสิโน มหาธมฺมคมฺภีรตฺเถรมหาเมธงฺกรตฺเถราจ สทฺธิํ พหูหิ ภิกฺขูหิ สีหฬทีปํ คนฺตฺวา ตโต ปุนาคนฺตฺวา สฺยามรฏฺเฐ โสกฺกตยนครํ ปตฺวา ตตฺถ นิสีทิตฺวา สาสนํ ปคฺคณฺหิตฺวา ปจฺฉา ลกุนฺนนคเร นิสีทิตฺวา สาสนํ ปคฺคณฺหิฯ เอวํ โยนกรฏฺเฐ สาสนํ ฐิตํ สฺยามาทีสุปิ ฐิตํเยวาติ ทฏฺฐพฺพํฯ

พุทฺธสฺส ภควโต ปรินิพฺพานโต ทฺวิสตาธิกานํ ทฺวินฺนํ วสฺสสหสฺสานํ อุปริ นวุติเม วสฺส สีหฬทีเป รชฺชํ ปตฺตสฺส กิตฺติสฺสิริราชสีหมหาราชสฺส อภิเสกโต ตติเย วสฺเส เตเนว กิตฺติสฺสิริราชสีหมหารญฺญา ปหิตปณฺณาการสาสนํ อาคมฺม สรามาธิปติธมฺมิกมหาราชาธิราเชนาณตฺเตหิ ลงฺกาทีปํ อาคเตหิ อุปาลิตฺเถ ราทีหิ ปติฏฺฐาปิโต วํโส อุปาลิวํโสติ ปากโฏฯ โสจ ทุวิโธ ปุพฺพารามวิหารวาสีอภยคิริวิหารวาสีวเสนาติฯ เอวํ มหานครโยนกลฺยามรฏฺเฐสุ สาสนํ ถิรํ หุตฺวา ติฏฺฐตีติ เวทิตพฺพนฺติฯ

อิติ สาสนวํเส มหารฏฺฐสาสนวํสกถามคฺโค นาม

นวโม ปริจฺเฉโทฯ

10. จินรฏฺฐสาสนวํสกถามคฺโค

[10] ตโต ปรํ ปวกฺขามิ จีนรฏฺฐสาสนวํสกถามคฺคํ ยถาฏฺฐวิตมาติกาวเสนฯ

ตติยสงฺคีตาวสาเน หิ มหาโมคฺคลิปุตฺตติสฺสตฺเถโร มชฺฌิมตฺเถรํ จินรฏฺฐํ เปเสสิ,-ตฺวํ เอตํ รฏฺฐํ คนฺตฺวา เอตฺถ สาสนํ ปติฏฺฐาเปหีติฯ

มชฺฌิมตฺเถโรจ กสฺสปโคตฺตเรน อฬกเรวตฺเถเรน ทุนฺทภิยตฺเถเรน มหาเรวตฺเถเรนจ สทฺธิํ หิมวนฺตปฺปเทเส ปญฺจจีนรฏฺฐํ คนฺตฺวา ธมฺมจกฺกปฺปวตฺตนสุตฺตนฺตกถายตํ เทสํ ปสาเทตฺวา อสีติปาณโกฏิโย มคฺคผลรตนานิ ปฏิลาเภสิฯ ปญฺจปิจ เต เถรา ปญฺจรฏฺฐานิ ปสาเทสุํฯ เอกเมกสฺส สนฺติเก สหสฺสมตฺตา ปพฺพชิํสุฯ เอวํ เต ตตฺถ สาสนํ ปติฏฺฐาเปสุํฯ

คนฺตฺวา มชฺฌิมตฺเถโร, หิมวนฺตํ ปสาทยิ;

ยกฺขเสนํ ปกาเสนฺโต, ธมฺมจกฺกปฺปวตฺตนนฺติฯ