เมนู

[483-492] ปฐมชฺฌานสหคตํ สทฺธินฺทฺริยํ ภาเวติ… วีริยินฺทฺริยํ ภาเวติ… สตินฺทฺริยํ ภาเวติ… สมาธินฺทฺริยํ ภาเวติ… ปญฺญินฺทฺริยํ ภาเวติ… สทฺธาพลํ ภาเวติ… วีริยพลํ ภาเวติ… สติพลํ ภาเวติ… สมาธิพลํ ภาเวติ… ปญฺญาพลํ ภาเวติ…ฯ

[493-562] ‘‘ทุติยชฺฌานสหคตํ…เป.… ตติยชฺฌานสหคตํ…เป.… จตุตฺถชฺฌานสหคตํ…เป.… เมตฺตาสหคตํ…เป.… กรุณาสหคตํ…เป.… มุทิตาสหคตํ…เป.… อุเปกฺขาสหคตํ สทฺธินฺทฺริยํ ภาเวติ… วีริยินฺทฺริยํ ภาเวติ… สตินฺทฺริยํ ภาเวติ… สมาธินฺทฺริยํ ภาเวติ… ปญฺญินฺทฺริยํ ภาเวติ… สทฺธาพลํ ภาเวติ… วีริยพลํ ภาเวติ… สติพลํ ภาเวติ… สมาธิพลํ ภาเวติ… ปญฺญาพลํ ภาเวติฯ อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว – ‘ภิกฺขุ อริตฺตชฺฌาโน วิหรติ สตฺถุสาสนกโร โอวาทปติกโร, อโมฆํ รฏฺฐปิณฺฑํ ภุญฺชติ’ฯ โก ปน วาโท เย นํ พหุลีกโรนฺตี’’ติ!

อปรอจฺฉราสงฺฆาตวคฺโค อฏฺฐารสโมฯ

19. กายคตาสติวคฺโค

[563] ‘‘ยสฺส กสฺสจิ, ภิกฺขเว, มหาสมุทฺโท เจตสา ผุโฏ อนฺโตคธา ตสฺส กุนฺนทิโย ยา กาจิ สมุทฺทงฺคมา; เอวเมวํ, ภิกฺขเว, ยสฺส กสฺสจิ กายคตา สติ ภาวิตา พหุลีกตา อนฺโตคธา ตสฺส กุสลา ธมฺมา เย เกจิ วิชฺชาภาคิยา’’ติฯ

[564-570] ‘‘เอกธมฺโม, ภิกฺขเว, ภาวิโต พหุลีกโต มหโต สํเวคาย สํวตฺตติ… มหโต อตฺถาย สํวตฺตติ… มหโต โยคกฺเขมาย สํวตฺตติ… สติสมฺปชญฺญาย สํวตฺตติ… ญาณทสฺสนปฺปฏิลาภาย สํวตฺตติ… ทิฏฺฐธมฺมสุขวิหาราย สํวตฺตติ… วิชฺชาวิมุตฺติผลสจฺฉิกิริยาย สํวตฺตติฯ กตโม เอกธมฺโม? กายคตา สติฯ อยํ โข, ภิกฺขเว, เอกธมฺโม ภาวิโต พหุลีกโต มหโต สํเวคาย สํวตฺตติ… มหโต อตฺถาย สํวตฺตติ… มหโต โยคกฺเขมาย สํวตฺตติ… สติสมฺปชญฺญาย สํวตฺตติ… ญาณทสฺสนปฺปฏิลาภาย สํวตฺตติ… ทิฏฺฐธมฺมสุขวิหาราย สํวตฺตติ… วิชฺชาวิมุตฺติผลสจฺฉิกิริยาย สํวตฺตตี’’ติฯ

[571] ‘‘เอกธมฺเม , ภิกฺขเว, ภาวิเต พหุลีกเต กาโยปิ ปสฺสมฺภติ, จิตฺตมฺปิ ปสฺสมฺภติ, วิตกฺกวิจาราปิ วูปสมฺมนฺติ, เกวลาปิ วิชฺชาภาคิยา ธมฺมา ภาวนาปาริปูริํ คจฺฉนฺติฯ กตมสฺมิํ เอกธมฺเม? กายคตาย สติยาฯ อิมสฺมิํ โข, ภิกฺขเว, เอกธมฺเม ภาวิเต พหุลีกเต กาโยปิ ปสฺสมฺภติ, จิตฺตมฺปิ ปสฺสมฺภติ, วิตกฺกวิจาราปิ วูปสมฺมนฺติ, เกวลาปิ วิชฺชาภาคิยา ธมฺมา ภาวนาปาริปูริํ คจฺฉนฺตี’’ติฯ

[572] ‘‘เอกธมฺเม, ภิกฺขเว, ภาวิเต พหุลีกเต อนุปฺปนฺนา เจว อกุสลา ธมฺมา นุปฺปชฺชนฺติ, อุปฺปนฺนา จ อกุสลา ธมฺมา ปหียนฺติฯ กตมสฺมิํ เอกธมฺเม? กายคตาย สติยาฯ อิมสฺมิํ โข, ภิกฺขเว, เอกธมฺเม ภาวิเต พหุลีกเต อนุปฺปนฺนา เจว อกุสลา ธมฺมา นุปฺปชฺชนฺติ, อุปฺปนฺนา จ อกุสลา ธมฺมา ปหียนฺตี’’ติฯ

[573] ‘‘เอกธมฺเม , ภิกฺขเว, ภาวิเต พหุลีกเต อนุปฺปนฺนา เจว กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ, อุปฺปนฺนา จ กุสลา ธมฺมา ภิยฺโยภาวาย เวปุลฺลาย สํวตฺตนฺติฯ กตมสฺมิํ เอกธมฺเม? กายคตาย สติยาฯ อิมสฺมิํ โข, ภิกฺขเว, เอกธมฺเม ภาวิเต พหุลีกเต อนุปฺปนฺนา เจว กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ, อุปฺปนฺนา จ กุสลา ธมฺมา ภิยฺโยภาวาย เวปุลฺลาย สํวตฺตนฺตี’’ติฯ

[574] ‘‘เอกธมฺเม, ภิกฺขเว, ภาวิเต พหุลีกเต อวิชฺชา ปหียติ, วิชฺชา อุปฺปชฺชติ, อสฺมิมาโน ปหียติ, อนุสยา สมุคฺฆาตํ คจฺฉนฺติ, สํโยชนา ปหียนฺติฯ กตมสฺมิํ เอกธมฺเม? กายคตาย สติยาฯ อิมสฺมิํ โข, ภิกฺขเว, เอกธมฺเม ภาวิเต พหุลีกเต อวิชฺชา ปหียติ, วิชฺชา อุปฺปชฺชติ, อสฺมิมาโน ปหียติ, อนุสยา สมุคฺฆาตํ คจฺฉนฺติ, สํโยชนา ปหียนฺตี’’ติฯ

[575-576] ‘‘เอกธมฺโม, ภิกฺขเว, ภาวิโต พหุลีกโต ปญฺญาปเภทาย สํวตฺตติ… อนุปาทาปรินิพฺพานาย สํวตฺตติฯ กตโม เอกธมฺโม? กายคตา สติฯ อยํ โข, ภิกฺขเว, เอกธมฺโม ภาวิโต พหุลีกโต ปญฺญาปเภทาย สํวตฺตติ… อนุปาทาปรินิพฺพานาย สํวตฺตตี’’ติฯ

[577-579] ‘‘เอกธมฺเม , ภิกฺขเว, ภาวิเต พหุลีกเต อเนกธาตุปฏิเวโธ โหติ… นานาธาตุปฏิเวโธ โหติ… อเนกธาตุปฏิสมฺภิทา โหติฯ กตมสฺมิํ เอกธมฺเม? กายคตาย สติยาฯ อิมสฺมิํ โข, ภิกฺขเว, เอกธมฺเม ภาวิเต พหุลีกเต อเนกธาตุปฏิเวโธ โหติ… นานาธาตุปฏิเวโธ โหติ… อเนกธาตุปฏิสมฺภิทา โหตี’’ติฯ

[580-583] ‘‘เอกธมฺโม, ภิกฺขเว, ภาวิโต พหุลีกโต โสตาปตฺติผลสจฺฉิกิริยาย สํวตฺตติ… สกทาคามิผลสจฺฉิกิริยาย สํวตฺตติ… อนาคามิผลสจฺฉิกิริยาย สํวตฺตติ… อรหตฺตผลสจฺฉิกิริยาย สํวตฺตติฯ กตโม เอกธมฺโม? กายคตา สติฯ อยํ โข, ภิกฺขเว, เอกธมฺโม ภาวิโต พหุลีกโต โสตาปตฺติผลสจฺฉิกิริยาย สํวตฺตติ… สกทาคามิผลสจฺฉิกิริยาย สํวตฺตติ… อนาคามิผลสจฺฉิกิริยาย สํวตฺตติ… อรหตฺตผลสจฺฉิกิริยาย สํวตฺตตี’’ติฯ

[584-599] ‘‘เอกธมฺโม , ภิกฺขเว, ภาวิโต พหุลีกโต ปญฺญาปฏิลาภาย สํวตฺตติ… ปญฺญาวุทฺธิยา สํวตฺตติ… ปญฺญาเวปุลฺลาย สํวตฺตติ… มหาปญฺญตาย สํวตฺตติ… ปุถุปญฺญตาย สํวตฺตติ… วิปุลปญฺญตาย สํวตฺตติ… คมฺภีรปญฺญตาย สํวตฺตติ… อสามนฺตปญฺญตาย [อสมตฺถปญฺญตาย (สฺยา. กํ.), อสมตฺตปญฺญตาย (ก.), อสมนฺตปญฺญตาย (ฏีกา) ปฏิ. ม. อฏฺฐ. 2.3.1 ปสฺสิตพฺพํ] สํวตฺตติ… ภูริปญฺญตาย สํวตฺตติ… ปญฺญาพาหุลฺลาย สํวตฺตติ… สีฆปญฺญตาย สํวตฺตติ… ลหุปญฺญตาย สํวตฺตติ… หาสปญฺญตาย [หาสุปญฺญตาย (สี. ปี.)] สํวตฺตติ… ชวนปญฺญตาย สํวตฺตติ… ติกฺขปญฺญตาย สํวตฺตติ… นิพฺเพธิกปญฺญตาย สํวตฺตติฯ กตโม เอกธมฺโม? กายคตา สติฯ อยํ โข, ภิกฺขเว, เอกธมฺโม ภาวิโต พหุลีกโต ปญฺญาปฏิลาภาย สํวตฺตติ… ปญฺญาวุทฺธิยา สํวตฺตติ… ปญฺญาเวปุลฺลาย สํวตฺตติ… มหาปญฺญตาย สํวตฺตติ… ปุถุปญฺญตาย สํวตฺตติ… วิปุลปญฺญตาย สํวตฺตติ… คมฺภีรปญฺญตาย สํวตฺตติ… อสามนฺตปญฺญตาย สํวตฺตติ… ภูริปญฺญตาย สํวตฺตติ… ปญฺญาพาหุลฺลาย สํวตฺตติ… สีฆปญฺญตาย สํวตฺตติ… ลหุปญฺญตาย สํวตฺตติ… หาสปญฺญตาย สํวตฺตติ… ชวนปญฺญตาย สํวตฺตติ… ติกฺขปญฺญตาย สํวตฺตติ… นิพฺเพธิกปญฺญตาย สํวตฺตตี’’ติฯ

กายคตาสติวคฺโค เอกูนวีสติโมฯ

20. อมตวคฺโค

[600] ‘‘อมตํ เต, ภิกฺขเว, น ปริภุญฺชนฺติ เย กายคตาสติํ น ปริภุญฺชนฺติฯ อมตํ เต, ภิกฺขเว, ปริภุญฺชนฺติ เย กายคตาสติํ ปริภุญฺชนฺตี’’ติฯ

[601] ‘‘อมตํ เตสํ, ภิกฺขเว, อปริภุตฺตํ เยสํ กายคตาสติ อปริภุตฺตาฯ อมตํ เตสํ, ภิกฺขเว, ปริภุตฺตํ เยสํ กายคตาสติ ปริภุตฺตา’’ติฯ

[602] ‘‘อมตํ เตสํ, ภิกฺขเว, ปริหีนํ เยสํ กายคตาสติ ปริหีนาฯ อมตํ เตสํ, ภิกฺขเว, อปริหีนํ เยสํ กายคตาสติ อปริหีนา’’ติฯ

[603] ‘‘อมตํ เตสํ, ภิกฺขเว, วิรทฺธํ เยสํ กายคตาสติ วิรทฺธาฯ อมตํ เตสํ, ภิกฺขเว, อารทฺธํ [อวิรทฺธํ (ก.)] เยสํ กายคตาสติ อารทฺธา’’ติฯ

[604] ‘‘อมตํ เต, ภิกฺขเว, ปมาทิํสุ เย กายคตาสติํ ปมาทิํสุฯ อมตํ เต, ภิกฺขเว, น ปมาทิํสุ เย กายคตาสติํ น ปมาทิํสุ’’ฯ

[605] ‘‘อมตํ เตสํ, ภิกฺขเว, ปมุฏฺฐํ เยสํ กายคตาสติ ปมุฏฺฐาฯ อมตํ เตสํ, ภิกฺขเว, อปฺปมุฏฺฐํ เยสํ กายคตาสติ อปฺปมุฏฺฐา’’ติฯ

[606] ‘‘อมตํ เตสํ, ภิกฺขเว, อนาเสวิตํ เยสํ กายคตาสติ อนาเสวิตาฯ อมตํ เตสํ, ภิกฺขเว, อาเสวิตํ เยสํ กายคตาสติ อาเสวิตา’’ติฯ

[607] ‘‘อมตํ เตสํ, ภิกฺขเว, อภาวิตํ เยสํ กายคตาสติ อภาวิตาฯ อมตํ เตสํ, ภิกฺขเว, ภาวิตํ เยสํ กายคตาสติ ภาวิตา’’ติฯ