เมนู

อาลมฺพิตพฺพฏฺเฐนาติ เจตฺถ อาลมฺพณกิริยา นาม จิตฺต เจตสิกานํ อารมฺมณคฺคหณกิริยา, อารมฺมณุปาทาน กิริยาฯ

ยถา หิ โลเก อโยธาตุํ กาเมติ อิจฺฉตีติ อตฺเถน อโยกนฺตโก นาม โลหธาตุวิเสโส อตฺถิฯ โส อโยขนฺธสมีปํ สมฺปตฺโต ตํ อโยขนฺธํ กาเมนฺโต วิย อิจฺฉนฺโต วิย อโยขนฺธาภิมุโข จญฺจลติฯ สยํ วา ตํ อโยขนฺธํ อุปคจฺฉติฯ อโยขนฺธํ วา อตฺตาภิมุขํ อากฑฺฒติ, อโยขนฺโธ ตทภิมุโข จญฺจลติ, ตํ วา อุปคจฺฉติฯ อยํ อโยกนฺตกสฺส อาลมฺพณกิริยา นามฯ เอวเมว จิตฺตเจตสิกานํ อารมฺมเณสุ อาลมฺพณกิริยา ทฏฺฐพฺพาฯ น เกวลํ อารมฺมเณสุ อาลมฺพณ มตฺตํ โหติฯ อถ โข จิตฺตเจตสิกา ธมฺมา สตฺตสนฺตาเน อุปฺปชฺชมานา ฉสุ ทฺวาเรสุ อารมฺมณานํ อาปาตาคมเน เอว ขเณ ขเณ อุปฺปชฺชนฺติฯ อุปฺปชฺชิตฺวา จ ขเณ ขเณ นิรุชฺฌนฺติฯ

ยถา ตํ เภริตเล เภริสทฺทา อุปฺปชฺชมานา ตตฺถ ตตฺถ หตฺเถน ปหรณกาเล เอว ขเณ ขเณ อุปฺปชฺชนฺติ, อุปฺปชฺชิตฺวา จ ขเณ ขเณ นิรุชฺฌนฺติฯ วีณาสทฺทา อุปฺปชฺชมานา วีณาตนฺตีสุ ตตฺถ ตตฺถ วีณาทนฺตเกน ปหรณกาเล เอว ขเณ ขเณ อุปฺปชฺชนฺติ, อุปฺปชฺชิตฺวา จ ขเณ ขเณ นิรุชฺฌนฺตีติฯ นิทฺทายนฺตสฺส ภวงฺคจิตฺตปฺปวตฺติ กาเลปิ ปุพฺพภเว มรณาสนฺนกาเล ฉสุ ทฺวาเรสุ อาปาต มาคตานิ กมฺม กมฺมนิมิตฺต คตินิมิตฺตานิ เอว ภวงฺคจิตฺตานํ อารมฺมณปจฺจโยติฯ อารมฺมณปจฺจยทีปนา นิฏฺฐิตาฯ

3. อธิปติปจฺจโย

ทุวิโธ อธิปติปจฺจโย อารมฺมณาธิปติปจฺจโย สห ชาตาธิปติปจฺจโย จฯ ตตฺถ กตโม อารมฺมณาธิปติปจฺจโยฯ อารมฺมณปจฺจเย วุตฺเตสุ อารมฺมเณสุ ยานิ อารมฺมณานิ อติอิฏฺฐานิ โหนฺติ อติกนฺตานิ อติมนาปานิ ครุกตานิฯ ตานิ อารมฺมณานิ อารมฺมณาธิปติปจฺจโยฯ ตตฺถ อติอิฏฺฐานีติ สภาวโต อิฏฺฐานิ วา โหนฺตุ อนิฏฺฐานิ วา, เตน เตน ปุคฺคเลน อติอิจฺฉิตานิ อารมฺมณานิ อิธ อติอิฏฺฐานิ นามฯ

ตานิ ปน ธมฺมโต ทฺเว โทสมูลจิตฺตุปฺปาเท จ ทฺเว โมมูห จิตฺตุปฺปาเท จ ทุกฺขสหคตกายวิญฺญาณจิตฺตุปฺปาเท จ ฐเปตฺวา อวเสสานิ สพฺพานิ กามาวจรจิตฺตเจตสิกานิ จ รูปารูป โลกุตฺตรจิตฺตเจตสิกานิ จ สพฺพานิ อติอิฏฺฐรูปานิ จ โหนฺติฯ