เมนู

เย จ ธมฺมา อนิจฺจา โหนฺติ, เต นิจฺจกาลํ สตฺเต ติวิเธหิ ทุกฺขทณฺเฑหิ ปฏิปฺปีเฬนฺติ พาเธนฺติ, ตสฺมา เต ธมฺมา ภยฏฺเฐน ทุกฺขา เอว โหนฺติฯ ตตฺถ ติวิธา ทุกฺขทณฺฑา นาม ทุกฺขทุกฺขตา สงฺขาร ทุกฺขตา วิปริณามทุกฺขตาฯ

เย เกจิ อนิจฺจา เอว โหนฺติ, เอกสฺมิํ อิริยาปเถปิ ปุนปฺปุนํ ภิชฺชนฺติ, เต กถํ ยาวชีวํ นิจฺจสญฺญิตานํ สตฺตปุคฺคลานํ อตฺตา นาม ภเวยฺยุํ, สารา นาม ภเวยฺยุํฯ เย จ ทุกฺขา เอว โหนฺติ, เต กถํ ทุกฺขปฺปฏิกุลานํ สุขกามานํ สตฺตานํ อตฺตา นาม ภเวยฺยุํ, สารา นาม ภเวยฺยุํฯ ตสฺมา เต ธมฺมา อสารกฏฺเฐน อนตฺตา เอว โหนฺติฯ

อปิ จ ยสฺมา อิมาย จตุวีสติยา ปจฺจยเทสนาย อิมมตฺถํ ทสฺเสติฯ สพฺเพปิ สงฺขตธมฺมา นาม ปจฺจยายตฺตวุตฺติกา เอว โหนฺติ, สตฺตานํ วสายตฺตวุตฺติกา น โหนฺติฯ ปจฺจยายตฺต วุตฺติเกสุ จ เตสุ น เอโกปิ ธมฺโม อปฺปเกน ปจฺจเยน อุปฺปชฺชติฯ อถ โข พหูหิ เอว ปจฺจเยหิ อุปฺปชฺชตีติ, ตสฺมา อยํ เทสนา ธมฺมานํ อนตฺตลกฺขณทีปเน มตฺถกปตฺตา โหตีติฯ

ปจฺจยสภาคสงฺคโห นิฏฺฐิโตฯ

ปจฺจยฆฏนานโย

ปญฺจวิญฺญาเณสุ ปจฺจยฆฏนานโย

ปจฺจยฆฏนานโย วุจฺจเตฯ เอเกกสฺมิํ ปจฺจยุปฺปนฺเน พหุนฺนํ ปจฺจยานํ สโมธานํ ปจฺจยฆฏนา นามฯ เยน ปน ธมฺมา สปฺปจฺจยา สงฺขตา ปฏิจฺจสมุปฺปนฺนาติ วุจฺจนฺติ, สพฺเพ เต ธมฺมา อุปฺปาเท จ ฐิติยญฺจ อิเมหิ จตุวีสติยา ปจฺจเยหิ สหิตตฺตา สปฺปจฺจยา นาม, สปฺปจฺจยตฺตา สงฺขตา นาม, สงฺขตตฺตา ปฏิจฺจสมุปฺปนฺนา นามฯ กตเม ปน เต ธมฺมาติฯ เอกวีสสตจิตฺตานิ จ ทฺวิปญฺญาสเจตสิกานิ จ อฏฺฐวีสติ รูปานิ จฯ

ตตฺถ เอกวีสสตจิตฺตานิ ธาตุวเสน สตฺตวิธานิ ภวนฺติ, จกฺขุ วิญฺญาณธาตุ โสตวิญฺญาณธาตุ ฆานวิญฺญาณธาตุ ชิตฺห วิญฺญาณธาตุ กายวิญฺญาณธาตุ มโนธาตุ มโนวิญฺญาณ ธาตูติฯ ตตฺถ จกฺขุวิญฺญาณทฺวยํ จกฺขุวิญฺญาณธาตุ นามฯ โสตวิญฺญาณทฺวยํ โสตวิญฺญาณธาตุ นามฯ ฆานวิญฺญาณทฺวยํ ฆานวิญฺญาณธาตุ นามฯ ชิตฺหวิญฺญาณทฺวยํ ชิตฺหวิญฺญาณธาตุ นามฯ