เมนู

เกนฏฺเฐน อตฺถิปจฺจโยฯ สยํ ขณิกปจฺจุปฺปนฺนตา สงฺขาเตน อตฺถิภาเวน ปจฺจุปฺปนฺนสฺส ธมฺมสฺส ปจฺจโย อตฺถิปจฺจโยฯ อตฺถิปจฺจยทีปนา นิฏฺฐิตาฯ

22. นตฺถิปจฺจโย

23. วิคตปจฺจโย

24. อวิคตปจฺจโย

สพฺโพ อนนฺตรปจฺจโย นตฺถิ ปจฺจโย นามฯ ตถา วิคต ปจฺจโยฯ อวิคตปจฺจโยปิ อตฺถิปจฺจเยน สพฺพสทิโสฯ อตฺถีติจ อวิคโตติ จ อตฺถโต เอกเมวฯ ตถา นตฺถีติ จ วิคโตติจฯ นตฺถิวิคตอวิคตปจฺจยทีปนา นิฏฺฐิตาฯ

ปจฺจยตฺถทีปนา นิฏฺฐิตาฯ

ปจฺจยสภาโค

ปจฺจยสภาโค วุจฺจเตฯ ปญฺจทส สหชาตชาติกา โหนฺติ, จตฺตาโร มหาสหชาตา จตฺตาโร มชฺฌิมสหชาตา สตฺต ขุทฺทกสหชาตาฯ ตตฺถ จตฺตาโร มหาสหชาตา นาม สหชาโต สหชาตนิสฺสโย สหชาตตฺถิ สหชาต อวิคโตฯ จตฺตาโร มชฺฌิมสหชาตา นาม อญฺญมญฺโญ วิปาโก สมฺปยุตฺโต สหชาตวิปฺปยุตฺโตฯ สตฺต ขุทฺทกสห ชาตา นาม เหตุ สหชาตาธิปติ สหชาตกมฺมํ สห ชาตาหาโร สหชาตินฺทฺริยํ ฌานํ มคฺโคฯ

ตโย รูปาหารา, รูปาหาโร รูปาหารตฺถิ รูปาหารา วิคโตฯ

ตีณิ รูปชีวิตินฺทฺริยานิ, รูปชีวิตินฺทฺริยํ รูปชีวิตินฺทฺริยตฺถิ รูปชีวิตินฺทฺริยาวิคตํฯ

สตฺตรส ปุเรชาตชาติกา โหนฺติ, ฉ วตฺถุปุเรชาตา ฉ อารมฺมณปุเรชาตา ปญฺจ วตฺถารมฺมณปุเรชาตาฯ ตตฺถ ฉ วตฺถุปุเรชาตา นาม วตฺถุปุเรชาโต วตฺถุปุเรชาตนิสฺสโย วตฺถุปุเรชาตินฺทฺริยํ วตฺถุปุเรชาตวิปฺปยุตฺตํ วตฺถุปุเรชาตตฺถิ วตฺถุ ปุเรชาตอวิคโตฯ

ฉ อารมฺมณปุเรชาตา นาม อารมฺมณ ปุเรชาโต กิญฺจิอารมฺมณํ โกจิ อารมฺมณาธิปติ โกจิ อารมฺมณูปนิสฺสโส อารมฺมณปุเรชาตตฺถิ อารมฺมณปุเรชาต อวิคโตฯ กิญฺจิ อารมฺมณนฺติอาทีสุ กิญฺจิโกจิวจเนหิ ปจฺจุปฺปนฺนํ นิปฺผนฺนรูปํ คยฺหติฯ ปญฺจ วตฺถารมฺมณปุเรชาตา นาม วตฺถารมฺมณ ปุเรชาโต วตฺถารมฺมณปุเรชาตนิสฺสโย วตฺถารมฺมณปุเร ชาต วิปฺปยุตฺโต วตฺถารมฺมณปุเรชาตตฺถิ วตฺถารมฺมณปุเรชาต อวิคโตฯ

จตฺตาโร ปจฺฉาชาตชาติกา โหนฺติ, ปจฺฉาชาโต ปจฺฉาชาตวิปฺปยุตฺโต ปจฺฉาชาตตฺถิ ปจฺฉาชาตอวิคโตฯ

สตฺต อนนฺตรา โหนฺติ, อนนฺตโร สมนนฺตโร อนนฺตรูป นิสฺสโย อาเสวนํ อนนฺตรกมฺมํ นตฺถิ วิคโตฯ เอตฺถ จ อนนฺตร กมฺมํ นาม อริยมคฺคเจตนา, สา อตฺตโน อนนฺตเร อริยผลํ ชเนติฯ

ปญฺจ วิสุํ ปจฺจยา โหนฺติ, อวเสสํ อารมฺมณํ อวเสโส อารมฺมณาธิปติ อวเสโส อารมฺมณูป นิสฺสโย สพฺโพ ปกตูปนิสฺสโย อวเสสํ นานากฺขณิก กมฺมํฯ อิติ วิตฺถารโต ปฏฺฐานปจฺจยา จตุปญฺญาสปฺปเภทา โหนฺตีติฯ

ตตฺถ สพฺเพ สหชาตชาติกา จ สพฺเพ ปุเรชาต ชาติกา สพฺเพ ปจฺฉาชาตชาติกา รูปาหาโร รูปชีวิตินฺทฺริยนฺติ อิเม ปจฺจุปฺปนฺนปจฺจยา นามฯ สพฺเพ อนนฺตรชาติกา สพฺพํ นานากฺขณิก กมฺมนฺติ อิเม อตีตปจฺจยา นามฯ อารมฺมณํ ปกตูปนิสฺสโยติ อิเม เตกาลิกา จ นิพฺพานปญฺญตฺตีนํ วเสน กาลวิมุตฺตา จ โหนฺติฯ

นิพฺพานญฺจ ปญฺญตฺติ จาติ อิเม ทฺเว ธมฺมา อปฺปจฺจยา นาม อสงฺขตา นามฯ กสฺมาฯ อชาติกตฺตาฯ เยสญฺหิ ชาติ นาม อตฺถิ, อุปฺปาโท นาม อตฺถิฯ เต สปฺปจฺจยานาม สงฺขตา นาม ปฏิจฺจสมุปฺปนฺนา นามฯ อิเม ทฺเว ธมฺมา อชาติกตฺตา อนุปฺปาทตฺตา อชาติปจฺจยตฺตาจ อปฺปจฺจยา นาม อสงฺขตา นามาติฯ

สปฺปจฺจเยสุ จ ธมฺเมสุ สงฺขเตสุ เอโกปิ ธมฺโม นิจฺโจ ธุโว สสฺสโต อวิปรีตธมฺโม นาม นตฺถิฯ อถ โข สพฺเพ เต ขยฏฺเฐน อนิจฺจา เอว โหนฺติฯ กสฺมาฯ สยญฺจ ปจฺจยายตฺตวุตฺติ กตฺตา ปจฺจยานญฺจ อนิจฺจธมฺมตฺตาฯ นนุ นิพฺพานญฺจ ปญฺญตฺติ จ ปจฺจยา โหนฺติฯ เต จ นิจฺจา ธุวาติฯ สจฺจํฯ เกวเลน ปน นิพฺพานปจฺจเยน วา ปญฺญตฺติปจฺจเยน วา อุปฺปนฺโน นาม นตฺถิ, พหูหิ ปจฺจเยหิ เอว อุปฺปนฺโน, เต ปน ปจฺจยา อนิจฺจา เอว อธุวาติฯ

เย จ ธมฺมา อนิจฺจา โหนฺติ, เต นิจฺจกาลํ สตฺเต ติวิเธหิ ทุกฺขทณฺเฑหิ ปฏิปฺปีเฬนฺติ พาเธนฺติ, ตสฺมา เต ธมฺมา ภยฏฺเฐน ทุกฺขา เอว โหนฺติฯ ตตฺถ ติวิธา ทุกฺขทณฺฑา นาม ทุกฺขทุกฺขตา สงฺขาร ทุกฺขตา วิปริณามทุกฺขตาฯ

เย เกจิ อนิจฺจา เอว โหนฺติ, เอกสฺมิํ อิริยาปเถปิ ปุนปฺปุนํ ภิชฺชนฺติ, เต กถํ ยาวชีวํ นิจฺจสญฺญิตานํ สตฺตปุคฺคลานํ อตฺตา นาม ภเวยฺยุํ, สารา นาม ภเวยฺยุํฯ เย จ ทุกฺขา เอว โหนฺติ, เต กถํ ทุกฺขปฺปฏิกุลานํ สุขกามานํ สตฺตานํ อตฺตา นาม ภเวยฺยุํ, สารา นาม ภเวยฺยุํฯ ตสฺมา เต ธมฺมา อสารกฏฺเฐน อนตฺตา เอว โหนฺติฯ

อปิ จ ยสฺมา อิมาย จตุวีสติยา ปจฺจยเทสนาย อิมมตฺถํ ทสฺเสติฯ สพฺเพปิ สงฺขตธมฺมา นาม ปจฺจยายตฺตวุตฺติกา เอว โหนฺติ, สตฺตานํ วสายตฺตวุตฺติกา น โหนฺติฯ ปจฺจยายตฺต วุตฺติเกสุ จ เตสุ น เอโกปิ ธมฺโม อปฺปเกน ปจฺจเยน อุปฺปชฺชติฯ อถ โข พหูหิ เอว ปจฺจเยหิ อุปฺปชฺชตีติ, ตสฺมา อยํ เทสนา ธมฺมานํ อนตฺตลกฺขณทีปเน มตฺถกปตฺตา โหตีติฯ

ปจฺจยสภาคสงฺคโห นิฏฺฐิโตฯ

ปจฺจยฆฏนานโย

ปญฺจวิญฺญาเณสุ ปจฺจยฆฏนานโย

ปจฺจยฆฏนานโย วุจฺจเตฯ เอเกกสฺมิํ ปจฺจยุปฺปนฺเน พหุนฺนํ ปจฺจยานํ สโมธานํ ปจฺจยฆฏนา นามฯ เยน ปน ธมฺมา สปฺปจฺจยา สงฺขตา ปฏิจฺจสมุปฺปนฺนาติ วุจฺจนฺติ, สพฺเพ เต ธมฺมา อุปฺปาเท จ ฐิติยญฺจ อิเมหิ จตุวีสติยา ปจฺจเยหิ สหิตตฺตา สปฺปจฺจยา นาม, สปฺปจฺจยตฺตา สงฺขตา นาม, สงฺขตตฺตา ปฏิจฺจสมุปฺปนฺนา นามฯ กตเม ปน เต ธมฺมาติฯ เอกวีสสตจิตฺตานิ จ ทฺวิปญฺญาสเจตสิกานิ จ อฏฺฐวีสติ รูปานิ จฯ

ตตฺถ เอกวีสสตจิตฺตานิ ธาตุวเสน สตฺตวิธานิ ภวนฺติ, จกฺขุ วิญฺญาณธาตุ โสตวิญฺญาณธาตุ ฆานวิญฺญาณธาตุ ชิตฺห วิญฺญาณธาตุ กายวิญฺญาณธาตุ มโนธาตุ มโนวิญฺญาณ ธาตูติฯ ตตฺถ จกฺขุวิญฺญาณทฺวยํ จกฺขุวิญฺญาณธาตุ นามฯ โสตวิญฺญาณทฺวยํ โสตวิญฺญาณธาตุ นามฯ ฆานวิญฺญาณทฺวยํ ฆานวิญฺญาณธาตุ นามฯ ชิตฺหวิญฺญาณทฺวยํ ชิตฺหวิญฺญาณธาตุ นามฯ