ตาทิปจฺจยราสิ
อถ ปกติรูปราสิ วุจฺจเตฯ
ต,ติ, ตุ, ตวนฺตุ, ตาวี, ตฺวา, ตฺวาน, ตุน, ตุํ, ตเว, ตาเย, ตพฺพฯ
ทา, ขฺยา, คา, ฆา, ฏา, ฐา, ตา, ถา, ทา, ธา, ปา, ผา, ภา, มา, ยา, ลา, วา, สา, หาฯ
อกฺขาโต, สฺวากฺขาโต, อาขฺยาโต, วิขฺยาโตฯ
‘อู พฺยญฺชนสฺสา’ติ กฺวจิ อีอาคโม รสฺโส จ, สงฺคายิโต, ฆายิโต, ญาโตฯ
‘ชฺยาทีหิ กฺนา’ติ นาปจฺจโย, ชานิโตฯ
การิเต-ญาปิโต, ญาปยิโตฯ ปุตฺตํ ตายติ รกฺขตีติ ตาโต-ปิตาฯ ทตฺโต, ทฺวิตฺตํ รสฺสตฺตญฺจฯ เทวทตฺโต, พฺรหฺมทตฺโต, ยญฺญทตฺโต, ทาปิโต, ทาปยิโตฯ
มหาวุตฺตินา ปสฺส ปิโว, ปิวิโตฯ
ผา-วุทฺธิยํ, ผิโต ปภาตา รตฺติฯ
มา-มาเน, มิโต, สมฺมิโต, อุปมิโต, นิมฺมิโต, ยาโต, ลาโต, วาโตฯ
มหาวุตฺตินา วาสฺสุตฺตํ, นิพฺพุโต, ปรินิพฺพุโต, นิพฺพาปิโต, ปรินิพฺพาปิโต, โอสิโต, ปริโยสิโต, โอสาปิโต, ปริโยสาปิโต, ปหิโต, ปชหิโต, หาปิโตฯ
ติมฺหิ-ญตฺติ, ทตฺติ, ปาติ, ผาติ, นิพฺพุติ, ปรินิพฺพุติฯ
ตุมฺหิ-สงฺขาตา สพฺพธมฺมานํ [ชา. 2.22.1451], อกฺขาตาโร ตถาคตา [ธ. ป. 276] อญฺญาตาโร ภวิสฺสนฺติ [ที. นิ. 2.68], ญาเปตา, ญาปยิตาฯ อุฏฺฐาตา วินฺทเต ธนํ [สํ. นิ. 1.246]ฯ
‘อู ลสฺเส’ติ กฺวจิ อีสฺส เอตฺตํ, อุฏฺฐาเปตา, สมุฏฺฐาเปตา, อฆสฺส ตาตา, ตายิตา, ทาตา, ทาเปตา, สนฺธาตา, สนฺธาเปตา, มาปิตา, มาปยิตา, นิพฺพาเปตา, นิพฺพาปยิตา, หาเปตา, หาปยิตาฯ
ตวนฺตุ, ตาวีสุ-อกฺขตา, อกฺขาตาวี อิจฺจาทิฯ
ตฺวาทีสุ สํโยเค รสฺสตฺตํ, ญตฺวา, ชานิตฺวา, ญาเปตฺวา, ชานาเปตฺวา, ฐตฺวาฯ
ปาทิโต ฐาสฺส ฐโห, สณฺฐหิตฺวา, ปติฏฺฐหิตฺวาฯ
การิเต กฺวจิ รสฺสตฺตํ, ฐเปตฺวา, ปฏฺฐเปตฺวา, ปติฏฺฐาเปตฺวา, ทตฺวา, อาทิยิตฺวา, สมาทิยิตฺวา, ทชฺชิตฺวาฯ
ทท-ทาเน, ตฺวาสฺส ปฺโย, ยมฺหิ ทสฺส โช, ยสฺส ปุพฺพรูปํ ทีโฆ, ทชฺชา, ทาเปตฺวาฯ
ปาทิโต รสฺโส, สมาทเปตฺวาฯ
ธา-ธารเณ, ทฺวิตฺตํ, ปุพฺพสฺส ตติยตฺตํ รสฺโส จ, ปรสฺส ‘ธาสฺส โห’ติ โห, ปทหิตฺวา, วิทหิตฺวา, นิทหิตฺวา, สทฺทหิตฺวา, โอทหิตฺวา, ปิทหิตฺวา, ปริทหิตฺวาฯ
การิเต-อาธเปตฺวา, สนฺนิธาเปตฺวา, ปิวิตฺวา, ปิตฺวา วา, ปาเยตฺวา, มาเปตฺวา, โอสาเปตฺวา, ปริโยสาเปตฺวา, หิตฺวา, ปชหิตฺวา, หาเปตฺวา, ปชหาเปตฺวาฯ
ตุํ, ตเวสุ-อกฺขาตุํ, อกฺขาตเว, สงฺขาตุํ, สงฺขาตเว, ญาตุํ, ญาตเว, ชานิตุํ, ชานิตเว, ญาเปตุํ, ญาเปตเว, ชานาเปตุํ, ชานาเปตเว, ฐาตุํ, ฐาตเว, สณฺฐาตุํ, สณฺฐาตเว, สณฺฐหิตุํ, สณฺฐหิตเว, ฐเปตุํ, ฐเปตเว, สณฺฐาเปตุํ, สณฺฐาเปตเว, ทาตุํ, ทาตเว, ปทาตุํ, ปทาตเว, อาทาตุํ, อาทาตเว, ทชฺชิตุํ, ทชฺชิตเว, ทาเปตุํ, ทาเปตเว, สมาทเปตุํ, สมาทเปตเว, สนฺธาตุํ, สนฺธาตเว, สทฺทหิตุํ, สทฺทเหตุํ, สทฺทเหตเว, นิเธตุํ, นิเธตเว สนฺธาเปตุํ, นิธาเปตุํ, ปาตุํ, ปิวิตุํ, ปาตเว, ปิเวตเว, มาตุํ, มินิตุํ, ปเมตุํ, อุปเมตุํ, ยาตุํ, ยายิตุํ, ยาตเว, โอสาเยตุํ, โอสาเปตุํ, ปริโยสาเปตุํ, หาตุํ, ปหาตุํ, มารเธยฺยํ ปหาตเว [ธ. ป. 34], ชหิตุํ, ปชหิตุํ, หาเปตุํ, ปหาเปตุํ, ชหาเปตุํฯ
ตพฺพมฺหิ-อกฺขาตพฺพํ, สงฺขาตพฺพํ, สงฺขฺยาตพฺพํ, คายิตพฺพํ, ญาตพฺพํ, ชานิตพฺพํ, ญาเปตพฺพํ, ชานาเปตพฺพํ, ฐาตพฺพํ, ฐเปตพฺพํ, ทาตพฺพํ, อาทาตพฺพํ, สมาทาตพฺพํ, ทาเปตพฺพํ, สมาทเปตพฺพํ, วิธาตพฺพํ, วิทหิตพฺพํ, ปาตพฺพํ, ปิวิตพฺพํ, มินิตพฺพํ, มิเนตพฺพํ, ยาตพฺพํ, ลาตพฺพํ, ปหาตพฺพํฯ
อิวณฺเณสุ วิปุพฺโพ อิ-คตฺยํ, วีโต, วีตโทโส วีตโมโห [สํ. นิ. 1.249], อุทิโต, สมุทิโต, ทาคโมฯ
สมิโต, สเมโต, สมเวโต, อเปโต, อุเปโต, สมุเปโต, อภิโต, กีโต, กยิโต, กิณิโต, จิโต, จินิโต, อาจิโต, อุปจิโต, สญฺจิโต, ชิโต, ปราชิโต, ฑิโต, โอฑฺฑิโต, นีโต, อานีโต, วินีโต, โอณีโต, ปณีโต, นสฺส ณตฺตํฯ
ปีโต, ภีโต, มิโต, สิโต, นิสฺสิโต, ปหิโตฯ
ติมฺหิ-สมิติ, วิจิติ, นีติ, ทฺวิตฺเต อาทิวุทฺธิ, เนตฺติ, สทฺธมฺมเนตฺติ, ภีติฯ
ตุมฺหิ-สเมตา, อภิสเมตา, วิเจตา, เชตา, เนตา, วิเนตา, นินฺเนตาฯ
ตวนฺตุ, ตาวีสุ-สเมตวา, สเมตาวี, อภิสเมตวา, อภิสเมตาวี อิจฺจาทิฯ
ตฺวาทีสุ-สเมตฺวา, อุเปตฺวา, กิณิตฺวา, วิจินิตฺวา, เชตฺวา, วิเชตฺวา, ชินิตฺวา, วิชินิตฺวา, ปราเชตฺวา, เนตฺวา, อาเนตฺวา วิเนตฺวา, นยิตฺวา, อานยิตฺวา, วินยิตฺวา, อลฺลียิตฺวา, ปฏิสลฺลียิตฺวา, สยิตฺวาฯ
ตุํ, ตเวสุ-สเมตุํ, อุเปตุํ, สมุเปตุํ, สเมตเว, เกตุํ, กิณิตุํ, เกตเว, วิเจตุํ, วิจินิตุํ, เชตุํ, วิเชตุํ, นิตุํ, อานิตุํ, วินิตุํ, เนตุํ, อาเนตุํ, วิเนตุํ, นยิตุํ, อานยิตุํ, วินยิตุํ, เนตเวฯ
ตพฺพมฺหิ-สเมตพฺพํ, เกตพฺพํ, กิณิตพฺพํ อิจฺจาทิฯ
อุวณฺเณสุ-จุโต, จวิโตฯ
การิเต-จาวิโตฯ
ชุโต, ชวิโต, ถุโต, อภิตฺถุโต, อภิตฺถวิโต,
สํปุพฺโพ ธุ-วลฺลเภ, สนฺธุโต-มิตฺโตฯ ‘‘อสณฺฐุตํ จิรสณฺฐุเตนา’’ติปิ ปาฬิฯ
ทุ-คติยํ หิํสายญฺจ, ทุโต, อุปทฺทุโตฯ
ธู-กมฺปเน, ธุโต, นิทฺธุโตฯ
ภูโต, สมฺภูโตฯ
การิเต-ภาวิโต, สมฺภาวิโต, วิภาวิโต, ปริภาวิโตฯ
ยุ-มิสฺสเน, สํยุโตฯ
รุ-สทฺเท, รุโต, ลุโต, วุโต, สํวุโต, สุสํวุโต, สุโต, วิสฺสุโตฯ
หุ-ปูชายํ, หุโตฯ
ติมฺหิ-จวนํ จุติ, ถวนํ ถุติ, ภูติ, วิภูติ, สวนํ สุติ,
ตุมฺหิ-จวิตา, จาเวตา, ชวิตา, ถวิตา, สนฺถวิตา, โสตา, สาเวตาฯ
ตวนฺตุ ตาวีสุ-จุตวา, จุตาวี, จาเวตวา, จาเวตาวี อิจฺจาทิฯ
ตฺวาทีสุ-จวิตฺวา, จวิตฺวาน, จวิตุน, ชวิตฺวา, อภิตฺถวิตฺวา, ภุตฺวา, อนุภวิตฺวา, ภาเวตฺวา, ภาวยิตฺวา, สุตฺวา, สุณิตฺวา, สาเวตฺวา, สาวยิตฺวาฯ
ตุํ, ตเวสุ-จวิตุํ, จาเวตุํ, โภตุํ, ภวิตุํ, อนุภวิตุํ, ภาเวตุํ, ภาวยิตุํ, โสตุํ, สาเวตุํฯ
หู-สตฺตายํ, โหตุํฯ ‘‘ยา อิจฺเฉ ปุริโส โหตุํ [ชา. 2.22.1282]ฯ น โส สกฺกา น โหตุเย’’ติ [พุ. วํ. 2.9 ‘…เหตุเย’] ปาฬีฯ
ตพฺพมฺหิ-จวิตพฺพํ, ภวิตพฺพํ, อนุภวิตพฺพํ, ภาเวตพฺพํ, โสตพฺพํฯ ทฺวิตฺเต-โสตฺตพฺพํ, สาเวตพฺพํฯ
เอทนฺเตสุ มหาวุตฺตินา กฺวจิ เอการสฺส อิตฺตํ, คายิโต, อปจายิโต, อปจิโต วา, อุชฺฌายิโต, นิชฺฌายิโต, อภิชฺฌายิโตฯ
คายนํ คีติ, อปจายนํ อปจิติฯ
ตุมฺหิ-คายิตา, อปจายิตา, อุชฺฌายิตาฯ
ตวนฺตุ, ตาวีสุ-คายิตวา, คายิตาวี อิจฺจาทิฯ
คายิตฺวา, ฌายิตฺวา, อภิชฺฌายิตฺวาฯ
คายิตุํ, คายิตเว, อปจายิตุํ, อปจายิตเว, ฌายิตุํ, ฌายิตเว, อภิชฺฌายิตุํ, อภิชฺฌายิตเวฯ
คายิตพฺพํ, อปจายิตพฺพํ, อุชฺฌายิตพฺพํฯ
อิติ เอกพฺยญฺชนธาตูนํ ปกติรูปราสิฯ
ภูวาทิคณ
อเนกพฺยญฺชนธาตูนํ ปกติรูปานิ ตฺยาทิกณฺเฑ วิภาคนเยน ภูวาทีหิ สตฺตหิ ธาตุคเณหิ จ การิตปจฺจเยหิ จ ธาตุปจฺจเยหิ จ ยถาลาภํ วิภชิตฺวา วิตฺถาเรตพฺพานิฯ
อตฺริทํ นยทสฺสนํ –
อาส, อิส, คมุ, ทิสฯ
อาส-อุปเวสเน, จฺฉาเทสสุตฺเต ‘นฺต มาน ตฺยาทีสู’ติ อธิกตตฺตา ตปจฺจเยสุจฺฉาเทโส นตฺถิ, ครุํ อุปาสิโต, ปยิรุปาสิโตฯ
ตุมฺหิ-อุปาสิตา, อุปาเสตา วา, อุปาสิตวา, อุปาสิตาวี, อุปาสิตฺวา, อุปาสิตฺวาน, อุปาสิตุนฯ ‘ปฺโย วา ตฺวาสฺส สมาเส’ติ ปฺยาเทเส-อุปาสิย, ปยิรุปาสิย, อุปสิยาน, อุปาสิตุํ, อุปาสิตเว, อุปาสิตพฺโพฯ
อิสุ-อิจฺฉา, กนฺตีสุ, พหุลาธิการา จฺฉาเทโส, อิจฺฉิโต, อิจฺฉิตา, อิจฺฉิตวา, อิจฺฉิตาวี, อิจฺฉิตุํ, อิจฺฉิตเว, อิจฺฉิตพฺพํฯ
การิเต-อิจฺฉาปิโต, อิจฺฉาปิตา, อิจฺฉาปิตาวี, อิจฺฉาเปตฺวา, อิจฺฉาเปตุํ, อิจฺฉาเปตเว, อิจฺฉาเปตพฺพํฯ
เอสธาตุมฺหิ-เอสิโต, ปริเยสิโต, เอสิตา, ปริเยสิตา, เอสิตวา, ปริเยสิตวา, เอสิตฺวา, ปริเยสิตฺวา, เอสิตฺวาน, ปริเยสิตฺวาน, เอสิตุํ, ปริเยสิตุํ, เอสิตเว, ปริเยสิตเว, เอสิตพฺพํ, ปริเยสิตพฺพํฯ
คมุ-คติมฺหิ, คมิโต, คมิตา, คมิตวา, คมิตาวี, คมิตฺวา, คมิตฺวาน, คมิตุน, คมิตุํ, คมิตเว, คมิตพฺพํฯ
การิเต-คมาปิโต, คมาเปตา อิจฺจาทิฯ
