เมนู

มา-ปริมาเณ , มหาวุตฺตินา ธาตฺวนฺตสฺส อิตฺตํ, มินาติ, นิมฺมินาติฯ

กมฺเม-อุปมียติ, อุปมียนฺติ, นิมฺมียติ, นิมฺมียนฺติฯ

การิเต-นครํ มาเปติ, มาปยติ, มาปียติ, มาปียนฺติ, นิมฺมินิ, นิมฺมินิํสุ, มาเปสิ, มาปยิ, มาเปสุํ, มาปยุํ, นิมฺมินิสฺสติ, นิมฺมินิสฺสนฺติ, มาเปสฺสติ, มาเปสฺสนฺติ อิจฺจาทิฯ

มู-พนฺธเน, มุนาติฯ

ลู-เฉทเน, รสฺสตฺตํ, ลุนาติ, ลุนนฺติฯ

กมฺเม-ลูยติ, ลูยนฺติฯ

การิเต-ลาวยติ, ลาวยนฺติฯ

กมฺเม-ลาวียติ อิจฺจาทิฯ

กฺยาทิคโณ นิฏฺฐิโตฯ

ตนาทิคณ

อถ ตนาทิคโณ วุจฺจเตฯ

อาป, กร, ตน, สก

[680] ตนาทิตฺโว [ก. 451; รู. 520; นี. 932; จํ. 1.1.97; ปา. 3.1.79]

ตนาทีหิ ปรํ โอปจฺจโย โหติฯ

ตโนติฯ

อาป-ปาปุณเน ปปุพฺโพฯ ธาตฺวนฺตสฺส ทฺวิตฺตํ รสฺโส จ, ปปฺโปติ, ปปฺโปนฺติฯ

กมฺเม-ปาปียติ, ปาปียนฺติฯ

การิเต-ปาเปติ, ปาปยติฯ

กมฺเม-ปาปียติ ปาปียนฺติ อิจฺจาทิฯ

กร-กรเณ, กโรติ, กโรนฺติฯ

กมฺเม-กรียติ, กรียนฺติฯ

‘ตวคฺควรณานํ เย จวคฺคพยญา’ติ ยมฺหิ ธาตฺวนฺตสฺส ยตฺตํ, กยฺยติ, กยฺยนฺติ, กยฺยเร, กยฺยเต, กยฺยนฺเตฯ

การิเต-กาเรติ, การยติ, กาเรนฺติ, การยนฺติ, การาเปติ, การาปยติ, การาเปนฺติ, การาปยนฺติฯ

[681] กรสฺส โสสฺส กุํ [ก. 511; รู. 521; นี. 1124]

โอ-การสหิตสฺส กรสฺส กุํ โหติ มิ, เมสุ ปเรสุฯ

กุมฺมิ, กุมฺม, ‘‘ภตฺตุ อปจิติํ กุมฺมิ [ชา. 1.3.126], ธมฺมสฺสาปจิติํ กุมฺมี’’ติ [ชา. 2.22.1752] ปาฬีฯ

[682] กโรติสฺส โข [ก. 594; รู. 582; นี. 1198]

ปาทิโต ปรสฺส กรธาตุสฺส กฺวจิ โข โหติฯ

สงฺขโรติ, สงฺขโรนฺติ, อภิสงฺขโรติ, อภิสงฺขโรนฺติฯ

กมฺเม-สงฺขรียติ, สงฺขรียนฺติฯ

การิเต-สงฺขาเรติ, สงฺขารยติฯ

ณาปิมฺหิ น วุทฺธิ, สงฺขราเปติ, สงฺขราปยติฯ

กมฺเม-สงฺขารียติ, สงฺขราปียติฯ

[683] กรสฺส โสสฺส กุพฺพกุรุกยิรา [ก. 511-2; รู. 521-2; นี. 1077-8-9-10; จํ. 5.2.103; ปา. 6.4.110]

โอ-การสหิตสฺส กรสฺส กุพฺพ, กุรุ, กยิรา โหนฺติ วา นฺต, มาน, ตฺยาทีสุ, มหาวุตฺตินา วิกปฺเปน กุสฺส กฺรุตฺตํฯ

กุพฺพติ กุพฺพนฺติ, กฺรุพฺพติ, กฺรุพฺพนฺติฯ

ปรฉกฺเก-กุพฺพเต, กฺรุพฺพเต, กุพฺพนฺเต, กฺรุพฺพนฺเต, กุรุเต, กยิรติ, กยิรนฺติ, กยิรสิ, กยิรถ, กยิรามิ, กยิราม, กยิรเต, กยิรนฺเตฯ

กโรตุ, สงฺขโรตุ, กุพฺพตุ, กฺรุพฺพตุ, กุรุตุ, อคฺฆํ กุรุตุ โน ภวํ [ที. นิ. 2.318], กยิรตุฯ

กเรยฺย, สงฺขเรยฺย, กุพฺเพยฺย, กฺรุพฺเพยฺย, กยิเรยฺยฯ

[684] ฏา [ก. 517; รู. 488; นี. 1105]

กยิราเทสโต ปรสฺส เอยฺยวิภตฺติสฺส ฏานุพนฺโธ อา โหติ วาฯ

โส ปุญฺญํ กยิรา, ปุญฺญํ เจ ปุริโส กยิรา [ธ. ป. 118], กยิรา นํ ปุนปฺปุนํ [ธ. ป. 118]

[685] กยิเรยฺยสฺเสยฺยุมาทีนํ [ก. 517; รู. 488; นี. 1083-4-5-6-7]

กยิราเทสโต ปรสฺส เอยฺยุํอาทีนํ เอยฺยสทฺทสฺส โลโป โหติฯ

กยิรุํ, กยิเรยฺยุํ, กยิราสิ, กยิเรยฺยาสิ, กยิราถ, กยิเรยฺยาถ, กยิรามิ, กยิเรยฺยามิ, กยิราม, กยิเรยฺยามฯ

[686] เอถสฺสา [ก. 517; รู. 488; นี. 1082]

กยิราเทสโต ปรสฺส เอถสฺส เอ-การสฺส อา โหติ วาฯ

โส กยิราถ, ทีปํ กยิราถ ปณฺฑิโต [ธ. ป. 28], กยิรา เจ กยิราเถนํ [ธ. ป. 313; สํ. นิ. 1.89]

อีอาทิมฺหิ-อกริ, กริ, สงฺขริ, อภิสงฺขริ, อกุพฺพิ, กุพฺพิ, อกฺรุพฺพิ, กฺรุพฺพิ, อกยิริ, กยิริ, อกรุํ, กรุํ, สงฺขรุํ, อภิ, สงฺขรุํ, อกริํสุ, กริํสุ, สงฺขริํสุ, อภิสงฺขริํสุ, อกุพฺพิํสุ, กุพฺพิํสุ, อกฺรุพฺพิํสุ, กฺรุพฺพิํสุ, อกยิริํสุ, กยิริํสุ, อกยิรุํ, กยิรุํฯ

[687] กา อีอาทีสุ [ก. 491; รู. 523; นี. 983]

อีอาทีสุ สโอการสฺส กรสฺส กา โหติ วาฯ

[688] ทีฆา อีสฺส [ก. 517; รู. 488; นี. 1105]

อา, เอ, อูทีเฆหิ ปรสฺส อีวจนสฺส สิ โหติ วาฯ

อฏฺฐาสิ, อทาสิ, วเทสิ, วชฺเชสิ, ภาเวสิ, กาเรสิอนุโภสิ, อโหสิ อิจฺจาทิฯ

โส อกาสิ, เต อกํสุ, คาถายํ ‘‘อกํสุ สตฺถุวจน’’นฺติ [ชา. 2.22.564] ปาฬิฯ อกาสุํ, ตฺวํ อกาสิฯ มา ตุมฺเห เอวรูปํ อกตฺถ [คเวสิตพฺพํ], มากตฺถ ปาปกํ กมฺมํ, อาวี วา ยทิ วา รโห [อุทา. 44]ฯ อกาสิตฺถ, อหํ อกาสิํ, มยํ อกาสิมฺหา, อกมฺหาฯ โภเคสุ วิชฺชมาเนสุ, ทีปํ นากมฺห อตฺตโน [ชา. 1.4.53]ฯ โส อกาฯ ‘‘ตโต เอกสตํ ขตฺเย, อนุยนฺเต ภวํ อกา’’ติ [ชา. 2.20.94] ปาฬิฯ อกาสิตฺถ วา, อหํ อกํ, อกรํ วาฯ ‘‘ตสฺสาหํ วจนํ นากํ, ปิตุ วุทฺธสฺส ภาสิต’’นฺติ [ชา. 2.17.134] ปาฬิฯ

การิเต-โส กาเรสิ, การยิ, การาเปสิ, การาปยิ, เต กาเรสุํ, การยุํ, การาเปสุํ, การาปยุํ อิจฺจาทิฯ

กริสฺสติ สงฺขริสฺสติ, กุพฺพิสฺสติ, กฺรุพฺพิสฺสติ, กยิริสฺสติ อิจฺจาทิฯ

‘‘หรสฺส จาหง สฺเส’ติ สฺเสน สห กรสฺส รการสฺส อาหง โหติ, กาหติ, กาหนฺติ, กถํ กาหนฺติ ทารกา [ชา. 2.22.1849]

อิญาคเม-กาหิติ, กาหินฺติ อิจฺจาทิฯ กาหสิ, กาหถฯ กาหามิ กุสลํ พหุํ [ชา. 1.4.56], กาหาม ปุญฺญสญฺจยํ [อป. เถร 1.1.401]

‘อาอีอาทีสู’ติ สุตฺเต โยควิภาเคน สฺสตฺยาทีสุปิ กา โหติ, สํโยเค รสฺสตฺตํ, กสฺสติ, กสฺสนฺติ, กสฺสสิ, กสฺสถ, กสฺสามิ, กสฺสาม, กสฺสํ ปุริสการิยํ [ชา. 2.22.131]

สฺสาทิมฺหิ-อกาหา, อกริสฺสา อิจฺจาทิฯ

ตนุ-วิตฺถาเร, ตโนติฯ

ปรสฺสรโลโป-ตโนนฺติฯ

[689] โอวิกรณสฺสุ ปรฉกฺเก [ก. 511; รู. 521; นี. 1024]

ปรฉกฺเก ปเร โอวิกรณสฺส อุ โหติฯ

ตนุเต, ตนุนฺเตฯ

‘ยวา สเร’ติ อุสฺส วตฺเต-ตนฺวนฺเตฯ

[690] ปุพฺพฉกฺเก วา กฺวจิ [ก. 511; รู. 521; นี. 1024]

ปุพฺพฉกฺเก โอวิกรณสฺส กฺวจิ อุ โหติ วาฯ

ตนุติ, กุรุตุฯ

กฺวจีติ กิํ? กโรติฯ

วาติ กิํ? ตโนติฯ

กมฺเม-ตนียติ, ตญฺญติฯ

[691] ตนสฺสา วา [ก. 517; รู. 488; นี. 1105]

ตนธาตุสฺส น-การสฺส อา โหติ วา กฺยมฺหิฯ

ตายติ, ตายนฺติ, ปตายติ, ปตายนฺติฯ ‘‘อิโต’ทานิ ปตายนฺติ, สูจิโย พลิสานิ จา’’ติ [ชา. 1.6.84] ปาฬิฯ ตายเต, ตายนฺเตฯ

สก-สตฺติยํ, สกฺโกติ, สกฺโกนฺติ, สกฺโกสิ, สกฺโกถ, สกฺโกมิ, สกฺโกมฯ

ตนาทิคโณ นิฏฺฐิโตฯ

จุราทิคณ

อถ จุราทิคโณ วุจฺจเตฯ

อาป, กมุ, คณ, ฆฏ, จินฺต, เจต, จุร, ธร, ปาล, ปูช, มนฺต, มาน, วิท

[692] จุราทีหิณิ [ก. 452; รู. 525; นี. 933; จํ. 1.1.45; ปา. 3.1.25; ‘จุราทิโต ณิ’ (พหูสุ)]

จุราทีหิ กฺริยตฺเถหิ ปรํ สกตฺเถ ณิปจฺจโย โหติฯ

โจเรติ, โจรยติฯ

วิปุพฺโพ อาป-พฺยาปเน, พฺยาเปติ, พฺยาปยติฯ

กมุ-อิจฺฉายํ, กาเมติ, กามยติ, กาเมนฺติ, กามยนฺติ, นิกาเมติ, นิกามยติ, นิกาเมนฺติ, นิกามยนฺติฯ

กมฺเม-กามียติ, กามียนฺติฯ

การิเต ณาปิ เอว, กามาเปติ, กามาปยติฯ