ชนวาจินา จ ขตฺติยวาจินา จ ชนปทนามมฺหา รญฺเญ จ อปจฺเจ จ โณ โหติฯ

ปญฺจาลานํ ชนานํ ราชา ปญฺจาโล, ปญฺจาลสฺส ขตฺติยสฺส อปจฺจํ ปญฺจาโลฯ เอวํ โกสโล, มาคโธ, โอกฺกาโก [ที. นิ. 1.267]ฯ

ชนปทนามสฺมาติ กิํ? ทสรถรญฺโญ ปุตฺโต ทาสรถิ [ทาสรฏฺฐิ]ฯ

ชนขตฺติยาติ กิํ? ปญฺจาลสฺส พฺราหฺมณสฺส อปจฺจํ ปญฺจาลิฯ

[443] ณฺย กุรุสิวีหิ [ก. 346; รู. 367; นี. 755; จํ. 2.4.101 …เป.… 4.1.172]ฯ

กุรุ, สิวิสทฺเทหิ อปจฺเจ รญฺเญ จ ณฺโย โหติฯ

กุรุรญฺโญ อปจฺจํ โกรพฺโย [ชา. 1.14.228, 232, 236], กุรุรฏฺฐวาสีนํ ราชา โกรพฺโย, โกรพฺโพ, ปุพฺพรูปตฺตํ, สิวิรญฺโญ อปจฺจํ เสพฺโย, สิวิรฏฺฐวาสีนํ ราชา เสพฺโยฯ

อปจฺจราสิ นิฏฺฐิโตฯ

อเนกตฺถราสิ

[444] ณ ราคา เตน รตฺตํ [ก. 347; รู. 368; นี. 756; จํ. 3.1.1 …เป.… 4.2.1]ฯ

รชฺชนฺติ วตฺถํ เอเตนาติ ราโค, รชนวตฺถุ, ราควาจิมฺหา เตน รตฺตนฺติ อตฺเถ โณ โหติฯ

กสาเวน รตฺตํ วตฺถํ กาสาวํ [ธ. ป. 9], กาสายํ วาฯ เอวํ โกสุมฺภํ, หลิทฺทิยา รตฺตํ หาลิทฺทํ, ปาฏงฺเคน รตฺตํ ปาฏงฺคํ, มญฺชิฏฺฐํ, กุงฺกุมํ อิจฺจาทิฯ