ธมฺมหทยวิภงฺค

ปุจฺฉา – ตตฺถ อาวุโส อฏฺฐารสโม ธมฺมหทยวิภงฺโค ภควตา กถํ วิภชิตฺวา เทสิโตฯ

วิสฺสชฺชนา – อฏฺฐารสโม ภนฺเต ธมฺมหทยวิภงฺโค ‘‘กติ ขนฺธา, กติ อายตนานิ, กติ ธาตุโย, กติ สจฺจานิ, กติ อินฺทฺริยานิ, กติ เหตู, กติ อาหารา, กติ ผสฺสา, กติ เวทนา, กติ สญฺญา, กติ เจตนา, กติ จิตฺตานิฯ ปญฺจกฺขนฺธา, ทฺวาทสายตนานิ, อฏฺฐารส ธาตุโย, จตฺตาริ สจฺจานิ, พาวีสตินฺทฺริยานิ, นว เหตู, จตฺตาโร อาหารา, สตฺต ผสฺสา, สตฺต เวทนา, สตฺต สญฺญา, สตฺต เจตนา, สตฺต จิตฺตานี’’ติ เอวมาทินา สพฺพสงฺคาหกาทีหิ ทสหิ วาเรหิ ภควตา วิตฺถาเรน วิภชิตฺวา เทสิโตฯ

ปุจฺฉา – กถญฺจาวุโส ตตฺถ ภควตา อุปฺปาทกกมฺมอายุปฺปมาณวาโร วิตฺถาเรน วิภชิตฺวา เทสิโตฯ

วิสฺสชฺชนา – ทานํ ทตฺวา สีลํ สมาทิยิตฺวา อุโปสถกมฺมํ กตฺวา กตฺถ อุปปชฺชนฺติฯ

ทานํ ทตฺวา, สีลํ สมาทิยิตฺวา อุโปสถกมฺมํ กตฺวา อปฺเปกจฺเจ ขตฺติยมหาสาลานํ สหพฺยตํ อุปปชฺชนฺติ, อปฺเปกจฺเจ พฺราหฺมณมหาสาลานํ, อปฺเปกจฺเจ คหปติมหาสาลานํ, อปฺเปกจฺเจ จาตุมหาราชิกานํ เทวานํ, อปฺเปกจฺเจ ตาวติํสานํ เทวานํ, อปฺเปกจฺเจ ยามานํ เทวานํ, อปฺเปกจฺเจ ตุสิตานํ เทวานํ สหพฺยตํ อุปปชฺชนฺตีติ เอวมาทินา ภนฺเต ตตฺถ ภควตา อุปฺปาทกกมฺมอายุปฺปมาณวาโร วิตฺถาเรน วิภชิตฺวา เทสิโตฯ

อุกฺขิตฺตา ปุญฺญเตเชน, กามรูปคติํ คตา;

ภวคฺคตมฺปิ สมฺปตฺตา, ปุนาคจฺฉนฺติ ทุคฺคติํ –

ธาตุกถา

ปุจฺฉา – เตนาวุโส ภควตา อฏฺฐารสหิ พุทฺธธมฺเมหิ สมนฺนาคเตน อภิธมฺเม อฏฺฐารสหิ วิภงฺเคหิ ปฏิมณฺฑิตํ ทุติยํ วิภงฺคปฺปกรณํ เทเสตฺวา ตทนนฺตรํ ธาตุกถํ นาม ตติยํ ปกรณํ กถํ วิภชิตฺวา เทสิตํฯ

วิสฺสชฺชนา – ตติยํ ภนฺเต ธาตุกถํ นาม อภิธมฺมปิฏกํ ‘‘สงฺคโห อสงฺคโห, สงฺคหิเตน อสงฺคหิตํ, อสงฺคหิเตน สงฺคหิตํ, สงฺคหิเตน สงฺคหิตํ, อสงฺคหิเตน อสงฺคหิตํฯ สมฺปโยโค วิปฺปโยโค, สมฺปยุตฺเตน วิปฺปยุตฺตํ, วิปฺปยุตฺเตน สมฺปยุตฺตํ, สมฺปยุตฺเตน สมฺปยุตฺตํ, วิปฺปยุตฺเตน วิปฺปยุตฺตํฯ สงฺคหิเตน สมฺปยุตฺตํ วิปฺปยุตฺตํ, สมฺปยุตฺเตน สงฺคหิตํ อสงฺคหิตํ, อสงฺคหิเตน สมฺปยุตฺตํ วิปฺปยุตฺตํ, วิปฺปยุตฺเตน สงฺคหิตํ อสงฺคหิต’’นฺติ เอวมาทินา ปญฺจ มาติกาโย ปฐมํ นิกฺขิปิตฺวา สงฺคหาสงฺคหาทีหิ จุทฺทสหิ นเยหิ ภควตา วิตฺถารโต วิภชิตฺวา เทสิตํฯ