ธมฺมปจฺจนียานุโลมปฏฺฐาน

ปุจฺฉา – เตนาวุโส ภควตา…เป.… ธมฺมานุโลมาทีสุ ปธานภูเตสุ จตูสุ ปฏฺฐาเนสุ จตุตฺถํ ปริโยสานภูตํ ธมฺมปจฺจนียานุโลมปฏฺฐานํ กถํ วิตฺถารโต วิภชิตฺวา เทสิตํฯ

วิสฺสชฺชนา – อภิธมฺมปิฏเก ภนฺเต…เป.… ธมฺมานุโลมปฏฺฐานาทีสุ จตูสุ ปธานภูเตสุ มหาปฏฺฐาเนสุ จตุตฺถํ ปริโยสานภูตํ ธมฺมปจฺจนียานุโลมปฏฺฐานํ ‘‘นกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา, อกุสลํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา, ตโย ขนฺเธ ปฏิจฺจ เอโก ขนฺโธ, ทฺเว ขนฺเธ ปฏิจฺจ ทฺเว ขนฺธาฯ นกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยาฯ อกุสเล ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺฐานรูปํ, วิปากาพฺยากตํ กฺริยาพฺยากตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ รูปํ…เป.… ทฺเว ขนฺเธ ปฏิจฺจ ทฺเว ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ รูปํฯ ขนฺเธ ปฏิจฺจ วตฺถุ, วตฺถุํ ปฏิจฺจ ขนฺธาฯ นกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอพฺยากโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา, อกุสลํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา, ตโย ขนฺเธ ปฏิจฺจ เอโก ขนฺโธ, ทฺเว ขนฺเธ ปฏิจฺจ ทฺเว ขนฺธา’’ติ เอวมาทินา ติกปฏฺฐานาทีหิ จาติ อนฺโตคธปเภทปฏฺฐาเนหิ เอเกกสฺมิญฺจ ติกปฏฺฐาเน ทุกปฏฺฐาเน ทุกติกติกทุกติกติกทุกทุกปฏฺฐาเน ปฏิจฺจวาราทีหิ สตฺตหิ มหาวาเรหิ เอเกกสฺมิญฺจ มหาวาเร ปจฺจยานุโลมาทีหิ จตูหิ จตูหิ นเยหิ ภควตา วิตฺถารโต วิภชิตฺวา เทสิตํฯ