‘‘เอตทตฺตนิ สมฺภูตํ, พฺรหฺมยานํ อนุตฺตรํ;

นิยฺยนฺติ ธีรา โลกมฺหา, อญฺญทตฺถุ ชยํ ชย’’นฺติฯ จตุตฺถํ;

5. กิมตฺถิยสุตฺตํ

[5] สาวตฺถินิทานํฯ อถ โข สมฺพหุลา ภิกฺขู เยน ภควา เตนุปสงฺกมิํสุ…เป.… เอกมนฺตํ นิสีทิํสุฯ เอกมนฺตํ นิสินฺนา โข เต ภิกฺขู ภควนฺตํ เอตทโวจุํ –

‘‘อิธ โน, ภนฺเต, อญฺญติตฺถิยา ปริพฺพาชกา อมฺเห เอวํ ปุจฺฉนฺติ – ‘กิมตฺถิยํ, อาวุโส, สมเณ โคตเม พฺรหฺมจริยํ วุสฺสตี’ติ? เอวํ ปุฏฺฐา มยํ, ภนฺเต, เตสํ อญฺญติตฺถิยานํ ปริพฺพาชกานํ เอวํ พฺยากโรม – ‘ทุกฺขสฺส โข, อาวุโส, ปริญฺญตฺถํ ภควติ พฺรหฺมจริยํ วุสฺสตี’ติฯ กจฺจิ มยํ, ภนฺเต, เอวํ ปุฏฺฐา เอวํ พฺยากรมานา วุตฺตวาทิโน เจว ภควโต โหม, น จ ภควนฺตํ อภูเตน อพฺภาจิกฺขาม, ธมฺมสฺส จานุธมฺมํ พฺยากโรม, น จ โกจิ สหธมฺมิโก วาทานุวาโท คารยฺหํ ฐานํ อาคจฺฉตี’’ติ?

‘‘ตคฺฆ ตุมฺเห, ภิกฺขเว, เอวํ ปุฏฺฐา เอวํ พฺยากรมานา วุตฺตวาทิโน เจว เม โหถ, น จ มํ อภูเตน อพฺภาจิกฺขถ, ธมฺมสฺส จานุธมฺมํ พฺยากโรถ, น จ โกจิ สหธมฺมิโก วาทานุวาโท คารยฺหํ ฐานํ อาคจฺฉติฯ ทุกฺขสฺส หิ ปริญฺญตฺถํ มยิ พฺรหฺมจริยํ วุสฺสติฯ สเจ โว, ภิกฺขเว, อญฺญติตฺถิยา ปริพฺพาชกา เอวํ ปุจฺเฉยฺยุํ – ‘อตฺถิ ปนาวุโส, มคฺโค, อตฺถิ ปฏิปทา เอตสฺส ทุกฺขสฺส ปริญฺญายา’ติ, เอวํ ปุฏฺฐา ตุมฺเห, ภิกฺขเว, เตสํ อญฺญติตฺถิยานํ ปริพฺพาชกานํ เอวํ พฺยากเรยฺยาถ – ‘อตฺถิ โข, อาวุโส, มคฺโค, อตฺถิ ปฏิปทา เอตสฺส ทุกฺขสฺส ปริญฺญายา’’’ติฯ

‘‘กตโม จ, ภิกฺขเว, มคฺโค, กตมา ปฏิปทา เอตสฺส ทุกฺขสฺส ปริญฺญายาติ? อยเมว อริโย อฏฺฐงฺคิโก มคฺโค, เสยฺยถิทํ – สมฺมาทิฏฺฐิ…เป.… สมฺมาสมาธิฯ อยํ, ภิกฺขเว, มคฺโค, อยํ ปฏิปทา เอตสฺส ทุกฺขสฺส ปริญฺญายาติฯ เอวํ ปุฏฺฐา ตุมฺเห, ภิกฺขเว, เตสํ อญฺญติตฺถิยานํ ปริพฺพาชกานํ เอวํ พฺยากเรยฺยาถา’’ติฯ ปญฺจมํฯ