เขตฺตํ กายํ ทูเตยฺยญฺจ, ตุลากูฏํ อุกฺโกฏนํ;
เฉทนํ วธพนฺธนํ, วิปราโลปํ สาหสนฺติฯ
11. ปญฺจคติเปยฺยาลวคฺโค
1. มนุสฺสจุตินิรยสุตฺตํ
[1172] อถ โข ภควา ปริตฺตํ นขสิขายํ ปํสุํ อาโรเปตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ – ‘‘ตํ กิํ มญฺญถ, ภิกฺขเว, กตมํ นุ โข พหุตรํ – โย วายํ มยา ปริตฺโต นขสิขายํ ปํสุ อาโรปิโต, อยํ วา มหาปถวี’’ติ? ‘‘เอตเทว, ภนฺเต, พหุตรํ, ยทิทํ – มหาปถวี; อปฺปมตฺตกายํ ภควตา ปริตฺโต นขสิขายํ ปํสุ อาโรปิโตฯ สงฺขมฺปิ น อุเปติ, อุปนิธมฺปิ น อุเปติ, กลภาคมฺปิ น อุเปติ มหาปถวิํ อุปนิธาย ภควตา ปริตฺโต นขสิขายํ ปํสุ อาโรปิโต’’ติฯ เอวเมว โข, ภิกฺขเว, อปฺปกา เต สตฺตา เย มนุสฺสา จุตา มนุสฺเสสุ ปจฺจาชายนฺติ; อถ โข เอเตว พหุตรา สตฺตา เย มนุสฺสา จุตา นิรเย ปจฺจาชายนฺติ…เป.…ฯ ปฐมํฯ
2. มนุสฺสจุติติรจฺฉานสุตฺตํ
[1173] …เป.… ‘‘เอวเมว โข, ภิกฺขเว, อปฺปกา เต สตฺตา เย มนุสฺสา จุตา มนุสฺเสสุ ปจฺจาชายนฺติ; อถ โข เอเตว พหุตรา สตฺตา เย มนุสฺสา จุตา ติรจฺฉานโยนิยา ปจฺจาชายนฺติ…เป.…ฯ ทุติยํฯ
3. มนุสฺสจุติเปตฺติวิสยสุตฺตํ
[1174] …เป.… ‘‘เอวเมว โข, ภิกฺขเว, อปฺปกา เต สตฺตา เย มนุสฺสา จุตา มนุสฺเสสุ ปจฺจาชายนฺติ; อถ โข เอเตว พหุตรา สตฺตา เย มนุสฺสา จุตา เปตฺติวิสเย ปจฺจาชายนฺติ…เป.…ฯ ตติยํฯ
4-5-6. มนุสฺสจุติเทวนิรยาทิสุตฺตํ
[1175-1177] …เป.… ‘‘เอวเมว โข, ภิกฺขเว, อปฺปกา เต สตฺตา เย มนุสฺสา จุตา เทเวสุ ปจฺจาชายนฺติ; อถ โข เอเตว พหุตรา สตฺตา เย มนุสฺสา จุตา นิรเย ปจฺจาชายนฺติ…เป.… ติรจฺฉานโยนิยา ปจฺจาชายนฺติ…เป.… เปตฺติวิสเย ปจฺจาชายนฺติ…เป.…ฯ ฉฏฺฐํฯ
7-9. เทวจุตินิรยาทิสุตฺตํ
[1178-1180] …เป.… ‘‘เอวเมว โข, ภิกฺขเว, อปฺปกา เต สตฺตา เย เทวา จุตา เทเวสุ ปจฺจาชายนฺติ; อถ โข เอเตว พหุตรา สตฺตา เย เทวา จุตา นิรเย ปจฺจาชายนฺติ…เป.… ติรจฺฉานโยนิยา ปจฺจาชายนฺติ…เป.… เปตฺติวิสเย ปจฺจาชายนฺติ…เป.…ฯ นวมํฯ
10-12. เทวมนุสฺสนิรยาทิสุตฺตํ
[1181-1183] …เป.… ‘‘เอวเมว โข, ภิกฺขเว, อปฺปกา เต สตฺตา เย เทวา จุตา มนุสฺเสสุ ปจฺจาชายนฺติ; อถ โข เอเตว พหุตรา สตฺตา เย เทวา จุตา นิรเย ปจฺจาชายนฺติ…เป.… ติรจฺฉานโยนิยา ปจฺจาชายนฺติ…เป.… เปตฺติวิสเย ปจฺจาชายนฺติ…เป.…ฯ ทฺวาทสมํฯ
13-15. นิรยมนุสฺสนิรยาทิสุตฺตํ
[1184-1186] …เป.… ‘‘เอวเมว โข, ภิกฺขเว, อปฺปกา เต สตฺตา เย นิรยา จุตา มนุสฺเสสุ ปจฺจาชายนฺติ; อถ โข เอเตว พหุตรา สตฺตา เย นิรยา จุตา นิรเย ปจฺจาชายนฺติ…เป.… ติรจฺฉานโยนิยา ปจฺจาชายนฺติ…เป.… เปตฺติวิสเย ปจฺจาชายนฺติ…เป.…ฯ ปนฺนรสมํฯ
16-18. นิรยเทวนิรยาทิสุตฺตํ
[1187-1189] …เป.… ‘‘เอวเมว โข, ภิกฺขเว, อปฺปกา เต สตฺตา เย นิรยา จุตา เทเวสุ ปจฺจาชายนฺติ; อถ โข เอเตว พหุตรา สตฺตา เย นิรยา จุตา นิรเย ปจฺจาชายนฺติ…เป.… ติรจฺฉานโยนิยา ปจฺจาชายนฺติ…เป.… เปตฺติวิสเย ปจฺจาชายนฺติ…เป.…ฯ อฏฺฐารสมํฯ