เมนู

‘‘เสยฺยถาปิ , ภิกฺขเว, โย เอวํ วเทยฺย – ‘อหํ ขทิรปตฺตานํ วา สรลปตฺตานํ [ปลาสปตฺตานํ (สี. สฺยา. กํ. ปี.)] วา อามลกปตฺตานํ วา ปุฏํ กริตฺวา อุทกํ วา ตาลปตฺตํ วา อาหริสฺสามี’ติ – เนตํ ฐานํ วิชฺชติ; เอวเมว โข, ภิกฺขเว, โย เอวํ วเทยฺย – ‘อหํ ทุกฺขํ อริยสจฺจํ ยถาภูตํ อนภิสเมจฺจ…เป.… ทุกฺขนิโรธคามินิํ ปฏิปทํ อริยสจฺจํ ยถาภูตํ อนภิสเมจฺจ สมฺมา ทุกฺขสฺสนฺตํ กริสฺสามี’ติ – เนตํ ฐานํ วิชฺชติฯ

‘‘โย จ โข, ภิกฺขเว, เอวํ วเทยฺย – ‘อหํ ทุกฺขํ อริยสจฺจํ ยถาภูตํ อภิสเมจฺจ, ทุกฺขสมุทยํ อริยสจฺจํ ยถาภูตํ อภิสเมจฺจ, ทุกฺขนิโรธํ อริยสจฺจํ ยถาภูตํ อภิสเมจฺจ, ทุกฺขนิโรธคามินิํ ปฏิปทํ อริยสจฺจํ ยถาภูตํ อภิสเมจฺจ สมฺมา ทุกฺขสฺสนฺตํ กริสฺสามี’ติ – ฐานเมตํ วิชฺชติฯ

‘‘เสยฺยถาปิ, ภิกฺขเว, โย เอวํ วเทยฺย – ‘อหํ ปทุมปตฺตานํ วา ปลาสปตฺตานํ วา มาลุวปตฺตานํ วา ปุฏํ กริตฺวา อุทกํ วา ตาลปตฺตํ วา อาหริสฺสามี’ติ – ฐานเมตํ วิชฺชติ; เอวเมว โข, ภิกฺขเว, โย เอวํ วเทยฺย – ‘อหํ ทุกฺขํ อริยสจฺจํ ยถาภูตํ อภิสเมจฺจ …เป.… ทุกฺขนิโรธคามินิํ ปฏิปทํ อริยสจฺจํ ยถาภูตํ อภิสเมจฺจ สมฺมา ทุกฺขสฺสนฺตํ กริสฺสามี’ติ – ฐานเมตํ วิชฺชติฯ

‘‘ตสฺมาติห, ภิกฺขเว, ‘อิทํ ทุกฺข’นฺติ โยโค กรณีโย…เป.… ‘อยํ ทุกฺขนิโรธคามินี ปฏิปทา’ติ โยโค กรณีโย’’ติฯ ทุติยํฯ

3. ทณฺฑสุตฺตํ

[1103] ‘‘เสยฺยถาปิ, ภิกฺขเว, ทณฺโฑ อุปริเวหาสํ ขิตฺโต สกิมฺปิ มูเลน นิปตติ, สกิมฺปิ อคฺเคน นิปตติ; เอวเมว โข, ภิกฺขเว, อวิชฺชานีวรณา สตฺตา ตณฺหาสํโยชนา สนฺธาวนฺตา สํสรนฺตา [ตณฺหาสํโยชนพนฺธา สนฺธาวตา (ก.)] สกิมฺปิ อสฺมา โลกา ปรํ โลกํ คจฺฉนฺติ, สกิมฺปิ ปรสฺมา โลกา อิมํ โลกํ อาคจฺฉนฺติฯ ตํ กิสฺส เหตุ? อทิฏฺฐตฺตา, ภิกฺขเว, จตุนฺนํ อริยสจฺจานํฯ กตเมสํ จตุนฺนํ? ทุกฺขสฺส อริยสจฺจสฺส…เป.… ทุกฺขนิโรธคามินิยา ปฏิปทาย อริยสจฺจสฺสฯ

‘‘ตสฺมาติห , ภิกฺขเว, ‘อิทํ ทุกฺข’นฺติ โยโค กรณีโย…เป.… ‘อยํ ทุกฺขนิโรธคามินี ปฏิปทา’ติ โยโค กรณีโย’’ติฯ ตติยํฯ

4. เจลสุตฺตํ

[1104] ‘‘อาทิตฺเต , ภิกฺขเว, เจเล วา สีเส วา กิมสฺส กรณีย’’นฺติ? ‘‘อาทิตฺเต, ภนฺเต, เจเล วา สีเส วา, ตสฺเสว เจลสฺส วา สีสสฺส วา นิพฺพาปนาย อธิมตฺโต ฉนฺโท จ วายาโม จ อุสฺสาโห จ อุสฺโสฬฺหี จ อปฺปฏิวานี จ สติ จ สมฺปชญฺญญฺจ กรณีย’’นฺติฯ

‘‘อาทิตฺตํ, ภิกฺขเว, เจลํ วา สีสํ วา อชฺฌุเปกฺขิตฺวา อมนสิกริตฺวา อนภิสเมตานํ จตุนฺนํ อริยสจฺจานํ ยถาภูตํ อภิสมยาย อธิมตฺโต ฉนฺโท จ วายาโม จ อุสฺสาโห จ อุสฺโสฬฺหี จ อปฺปฏิวานี จ สติ จ สมฺปชญฺญญฺจ กรณียํฯ กตเมสํ จตุนฺนํ? ทุกฺขสฺส อริยสจฺจสฺส…เป.… ทุกฺขนิโรธคามินิยา ปฏิปทาย อริยสจฺจสฺสฯ

‘‘ตสฺมาติห, ภิกฺขเว, ‘อิทํ ทุกฺข’นฺติ โยโค กรณีโย…เป.… ‘อยํ ทุกฺขนิโรธคามินี ปฏิปทา’ติ โยโค กรณีโย’’ติฯ จตุตฺถํฯ

5. สตฺติสตสุตฺตํ

[1105] ‘‘เสยฺยถาปิ, ภิกฺขเว, ปุริโส วสฺสสตายุโก วสฺสสตชีวีฯ ตเมนํ เอวํ วเทยฺย – ‘เอหมฺโภ ปุริส, ปุพฺพณฺหสมยํ ตํ สตฺติสเตน หนิสฺสนฺติ, มชฺฌนฺหิกสมยํ สตฺติสเตน หนิสฺสนฺติ, สายนฺหสมยํ สตฺติสเตน หนิสฺสนฺติฯ โส โข ตฺวํ, อมฺโภ ปุริส, ทิวเส ทิวเส ตีหิ ตีหิ สตฺติสเตหิ หญฺญมาโน วสฺสสตายุโก วสฺสสตชีวี วสฺสสตสฺส อจฺจเยน อนภิสเมตานิ จตฺตาริ อริยสจฺจานิ อภิสเมสฺสสี’’’ติฯ

‘‘อตฺถวสิเกน, ภิกฺขเว, กุลปุตฺเตน อลํ อุปคนฺตุํฯ ตํ กิสฺส เหตุ? อนมตคฺโคยํ, ภิกฺขเว, สํสาโร; ปุพฺพา โกฏิ นปฺปญฺญายติ สตฺติปฺปหารานํ อสิปฺปหารานํ อุสุปฺปหารานํ ผรสุปฺปหารานํ [อสิปฺปหารานํ ผรสุปฺปหารานํ (ก.)]ฯ เอวญฺเจตํ, ภิกฺขเว, อสฺสฯ น โข ปนาหํ, ภิกฺขเว, สห ทุกฺเขน, สห โทมนสฺเสน จตุนฺนํ อริยสจฺจานํ อภิสมยํ วทามิ; อปิ จาหํ, ภิกฺขเว, สหาว สุเขน, สหาว โสมนสฺเสน จตุนฺนํ อริยสจฺจานํ อภิสมยํ วทามิฯ กตเมสํ จตุนฺนํ? ทุกฺขสฺส อริยสจฺจสฺส…เป.… ทุกฺขนิโรธคามินิยา ปฏิปทาย อริยสจฺจสฺสฯ