เขมกสุตฺต

ปุจฺฉา – เขมกสุตฺตํ ปนาวุโส กตฺถ กํ อารพฺภ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมิํ เกน กถญฺจ ภาสิตํฯ

วิสฺสชฺชนา – โกสมฺพิยํ ภนฺเต สมฺพหุเล เถเร ภิกฺขู อารพฺภ อายสฺมตา เขมกตฺเถเรน ภาสิตํฯ

สมฺพหุลา ภนฺเต เถรา ภิกฺขู อายสฺมนฺตํ ทาสกํ เปเสตฺวา จตุกฺขตฺตุํ อายสฺมนฺตํ เขมกํ อาพาธิกํ ทุกฺขิตํ พาฬฺหคิลานํ เคลญฺญการณญฺจ ธมฺมญฺจ ปุจฺฉิํสุ , ตสฺมิํ ภนฺเต วตฺถุสฺมิํ ‘‘ปญฺจิเม อาวุโส อุปาทานกฺขนฺธา วุตฺตา ภควตาฯ เสยฺยถิทํ, รูปุปาทานกฺขนฺโธ เวทนุปาทานกฺขนฺโธ สญฺญุปาทานกฺขนฺโธ สงฺขารุปาทานกฺขนฺโธ วิญฺญาณุปาทานกฺขนฺโธ, อิเมสุ ขฺวาหํ อาวุโส ปญฺจสุ อุปาทานกฺขนฺเธสุ น กิญฺจิ อตฺตํ วา อตฺตนิยํ วา สมนุปสฺสามี’’ติ เอวมาทินา ภนฺเต อายสฺมตา เขมกตฺเถเรน ภาสิตํฯ

ปุจฺฉา – กถญฺจาวุโส ตตฺถ อายสฺมา เขมโก อุตฺตริ ธมฺมเทสนํ ปวฑฺเฒตฺวา วิตฺถาเรน เถรานํ ภิกฺขูนํ เทเสสิฯ กีทิโส จ เนสํ ธมฺมเทสกธมฺมปฺปฏิคฺคาหกานํ ธมฺมเทสนาย อานิสํโส อธิคโตฯ

วิสฺสชฺชนา – จตุตฺเถ ภนฺเต วาเร อายสฺมา เขมโก ‘‘อลํ อาวุโส ทาสก กิํ อิมาย สนฺธาวนิกาย, อาหราวุโส ทณฺฑํ, อหเมว เถรานํ สนฺติกํ คมิสฺสามี’’ติ ทณฺฑโมลุพฺภ อายสฺมา เขมโก เยน เถรา ภิกฺขู เตนุปสงฺกมิ, อุปสงฺกมิตฺวา เถเรหิ ภิกฺขูหิ ปุจฺฉิโต ‘‘นขฺวาหํ อาวุโส รูปํ อสฺมีติ วทามิ, นปิ อญฺญตฺร รูปา อสฺมีติ วทามิฯ น ขฺวาหํ อาวุโส เวทนํ อสฺมีติ วทามิ, นปิ อญฺญตฺร เวทนา อสฺมีติ วทามี’’ติ เอวมาทินา ภนฺเต อายสฺมา เขมโก อุตฺตริปิ ธมฺมเทสนํ ปวฑฺเฒตฺวา วิตฺถาเรน เทเสสิฯ อิมสฺมิญฺจ ปน ภนฺเต เวยฺยากรณสฺมิํ ภญฺญมาเน สฏฺฐิมตฺตานํ เถรานํ ภิกฺขูนํ อนุปาทาย อาสเวหิ จิตฺตานิ วิมุจฺจิํสุ อายสฺมโตจ เขมกสฺสฯ เอวํ โข ภนฺเต เตสํ เถรานํ ธมฺมเทสกธมฺมปฺปฏิคฺคาหกานํ ธมฺมาภิสมโย อโหสิฯ

ฉนฺนสุตฺต

ปุจฺฉา – ฉนฺนสุตฺตํ ปนาวุโส กตฺถ กํ อารพฺภ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมิํ เกน กถญฺจ ภาสิตํฯ

วิสฺสชฺชนา – โกสมฺพิยํ ภนฺเต อายสฺมนฺตํ ฉนฺนตฺเถรํ อารพฺภ ภาสิตํฯ อายสฺมา ภนฺเต ฉนฺนตฺเถโร อายสฺมนฺตํ อานนฺทํ เอตทโวจ ‘‘โอวทตุ มํ อายสฺมา อานนฺโท, อนุสาสตุ มํ อายสฺมา อานนฺโท, กโรตุ เม อายสฺมา อานนฺโท ธมฺมิํ กถํ, ยถาหํ ธมฺมํ ปสฺเสยฺย’’นฺติฯ ตสฺมิํ ภนฺเต วตฺถุสฺมิํ ‘‘สมฺมุขา เม ตํ อาวุโส ฉนฺน ภควโต สุตํ, สมฺมุขา ปฏิคฺคหิตํ กจฺจานโคตฺตํ ภิกฺขุํ โอวทนฺตสฺส, ทฺวยนิสฺสิโต ขฺวายํ กจฺจาน โลโก เยภุยฺเยน อตฺถิตญฺเจว นตฺถิตญฺจ, โลกสมุทยํ โข กจฺจาน ยถาภูตํ สมฺมปฺปญฺญาย ปสฺสโต ยา โลเก นตฺถิตา, สา น โหตี’’ติ เอวมาทินา ภนฺเต อายสฺมตา อานนฺทตฺเถเรน ธมฺมภณฺฑาคาริเกน ภาสิตํฯ