นิคมนกถาวณฺณนา

[891] อิมิสฺสา ทานิ คาถายาติอาทีนํ คาถานํ อตฺโถ เหฏฺฐา วุตฺโต เอวฯ สฺวายํ ‘‘วิสุทฺธิมคฺคํ ภาสิสฺส’’นฺติ เอวํ ปฏิญฺญาโต วิสุทฺธิมคฺโค เอตฺตาวตา ภาสิโต โหตีติ สมฺพนฺโธฯ

[892] ตตฺถาติอาทีสุ อยํ ปทสมฺพนฺเธน สทฺธิํ สงฺเขปตฺโถ – เตสํ ‘‘สีเล ปติฏฺฐายา’’ติคาถายํ วุตฺตานํ สีลาทิปฺปเภทานํ อตฺถานํ ปญฺจนฺนมฺปิ มหานิกายานํ อฏฺฐกถานเย อฏฺฐกถาตนฺติยํ ตตฺถ ตตฺถ วุตฺโต โย วินิจฺฉโย, เยภุยฺเยน ตํ สพฺพํ สมาหริตฺวา สมาเนตฺวา นิกายนฺตรสฺส นิกายคตวาทโทสสงฺกเรหิ มุตฺโต โส นิจฺฉโย ยสฺมา ปกาสิโต, ตสฺมา วิสุทฺธิกาเมหิ โยคีหิ เอตสฺมิํ วิสุทฺธิมคฺเค อาทโร กรณีโยเยวาติฯ

นิคมนคาถาโย

เอตฺตาวตา จ –

สุวิสุทฺธสมาจาโร, วิสุทฺธนยมณฺฑิตํ;

วิสุทฺธิมคฺคํ โลกสฺส, ยทจฺจนฺตวิสุทฺธิยาฯ

อภาสิ กรุณาเวค-สมุสฺสาหิตมานโส;

มเหสิ วิปุโลทาต-วิสุทฺธิมติปาฏโวฯ

ตสฺส อตฺถํ ปกาเสตุํ, กถามคฺคํ ปุราตนํ;

นิสฺสาย ยา สมารทฺธา, อตฺถสํวณฺณนา มยาฯ

อายาจิโต สิทฺธคาม-ปริเวณนิวาสินา;

เถเรน ทาฐนาเคน, สุทฺธาจาเรน ธีมตาฯ

สา เอสา ปรมตฺถานํ, ตตฺถ ตตฺถ ยถารหํ;

นิธานโต ปรมตฺถ-มญฺชูสา นาม นามโตฯ

สมฺปตฺตา ปรินิฏฺฐานํ, อนากุลวินิจฺฉยา;

อฏฺฐาสีติปฺปมาณาย, ปาฬิยา ภาณวารโตฯ

อิติ ตํ สงฺขโรนฺเตน, ยํ ตํ อธิคตํ มยา;

ปุญฺญํ ตสฺสานุภาเวน, โลกนาถสฺส สาสเนฯ

โอคาเหตฺวา วิสุทฺธาย, สีลาทิปฏิปตฺติยา;

สพฺเพปิ เทหิโน โหนฺตุ, วิมุตฺติรสภาคิโนฯ

จิรํ ติฏฺฐตุ โลกสฺมิํ, สมฺมาสมฺพุทฺธสาสนํ;

ตสฺมิํ สคารวา นิจฺจํ, โหนฺตุ สพฺเพปิ ปาณิโนฯ

สมฺมา วสฺสตุ กาเลน, เทโว ราชา มหีปติ;

สทฺธมฺมนิรโต โลกํ, ธมฺเมเนว ปสาสตูติฯ

พทรติตฺถวิหารวาสินา อาจริยธมฺมปาเลน กตา

ปรมตฺถมญฺชูสา นาม วิสุทฺธิมคฺคมหาฏีกา สมตฺตาฯ

วิสุทฺธิมคฺค-มหาฏีกา สมตฺตาฯ