เมนู

จตุตฺถมคฺคญาณกถาวณฺณนา

[815] โอปปาติโกติ อุปปาตโยนิโกฯ อิมินาสฺส คพฺภเสยฺยา ปฏิกฺขิตฺตาฯ ตตฺถ ปรินิพฺพายีติ ตตฺถ สุทฺธาวาเส ปรินิพฺพายิตาฯ อนาวตฺติธมฺโม ตสฺมา โลกาติ ปฏิสนฺธิคฺคหณวเสน ตสฺมา โลกา อิธ อนาวตฺตนสภาโว, พุทฺธทสฺสนธมฺมสฺสวนานํ ปนตฺถาย อาคมนํ โหติเยวฯ

รูปราคอรูปราคมานอุทฺธจฺจอวิชฺชานํ อนวเสสปฺปหานายาติ เอเตสํ ปญฺจนฺนํ อุทฺธมฺภาคิยสํโยชนานํ นิสฺเสสปฺปชหนตฺถายฯ ตตฺถ รูปภเว ฉนฺทราโค รูปราโคฯ อรูปภเว ฉนฺทราโค อรูปราโคฯ มาโน อรหตฺตมคฺควชฺฌมาโนฯ ตถา อุทฺธจฺจาวิชฺชา

จตุตฺถญาณํ นิฏฺฐิตํฯ

อรหนฺตปุคฺคลกถาวณฺณนา

[816] มหาขีณาสโวติ มหานุภาวตานิพนฺธนํ ปูชาวจนเมตํ, น อุปาทายวจนํ ยถา ‘‘มหาโมคฺคลฺลาโน’’ติฯ น หิ จูฬขีณาสโว นาม อตฺถิฯ อนฺติมเทหํ ธาเรตีติ อนฺติมเทหธารีฯ ขนฺธกิเลสาภิสงฺขารภารานํ โอหิตตฺตา โอโรปิตตฺตา โอหิตภาโรฯ อนุปฺปตฺโต สทตฺถํ สกตฺถนฺติ อนุปฺปตฺตสทตฺโถฯ สทตฺโถติ จ อรหตฺตํ เวทิตพฺพํฯ ตญฺหิ อตฺตุปนิพนฺธนฏฺเฐน, อตฺตานํ อวิชหนฏฺเฐน, อตฺตโน ปรมตฺถฏฺเฐน จ อตฺตโน อตฺถตฺตา สกตฺโถติ วุจฺจติฯ ปริกฺขีณานิ ทสปิ ภวสํโยชนานิ เอตสฺสาติ ปริกฺขีณภวสํโยชโนฯ ขนฺธาทิอตฺถํ สมฺมา อญฺญาย วิมุตฺโตติ สมฺมทญฺญาวิมุตฺโตฯ อคฺโค จ โส ทกฺขิเณยฺโย จ, อคฺคทกฺขิณํ วา อรหตีติ อคฺคทกฺขิเณยฺโย

โพธิปกฺขิยกถาวณฺณนา

[817] จตุนฺนํ มคฺคญาณานํ วเสน จตุญาณายฯ อานุภาววิชานนตฺถนฺติ สติปฏฺฐานปาริปูริอาทิกสฺส อานุภาวสฺส โพธนตฺถํฯ

ปริปุณฺณา โพธิปกฺขิยา เอตสฺสาติ ปริปุณฺณโพธิปกฺขิโย, มคฺโคฯ ตสฺส ภาโว ปริปุณฺณโพธิปกฺขิยภาโวฯ วุฏฺฐานพเลหิ สมฺปยุตฺตตาว วุฏฺฐานพลสมาโยโค, เย สํโยชนาทโย เยน ปฐมมคฺคาทินา ปหาตพฺพา