สุวณฺณปญฺชเรติ สุวณฺณมเย สีหปญฺชเรฯ ปกฺขิตฺโตติ นิรุทฺโธฯ ติวิเธ สุคติภเวติ กามสุคติอาทิเก ติวิเธ สมฺปตฺติภเวฯ

หตฺถปาทวาลวตฺถิโกเสหิ ภูมิผุสเนหิ สตฺตหิ ปติฏฺฐิโตติ สตฺตปติฏฺโฐฯ นครมชฺเฌ นาภิรมติ ทฺวารปญฺชรนาฬนาทิอวพาธนภเยนฯ ทิฏฺเฐติ อธิมุตฺติปุพฺพเกน อนฺวยทสฺสเนน ทิฏฺเฐฯ เตนาห ‘‘ตนฺนินฺนตปฺโปณตปฺปพฺภารมานโส’’ติฯ

นิพฺพิทานุปสฺสนาญาณํ นิฏฺฐิตํฯ

[755] ตํ ปเนตนฺติ นิพฺพิทาญาณมาหฯ ญาณทฺวเยนาติ ภยตุปฏฺฐานาทีนวานุปสฺสนาญาณทฺวเยนฯ ยสฺมา ภยโต ทิสฺสมานา เอว สงฺขารา มหาทีนวา, นิพฺพินฺทิตพฺพา จ หุตฺวา อุปฏฺฐหนฺติ, ตสฺมา เอกมฺปิ ตํ ญาณํ ตถาภาวนาพลปฺปตฺติยา อวตฺถาวิเสสยุตฺตํ ติวิธกิจฺจสามตฺถิยวนฺตํ โหตีติ วุตฺตํ ‘‘อตฺถโต เอก’’นฺติฯ เตนาห ‘‘สพฺพสงฺขาเร’’ติอาทิฯ

ตยิทํ ตาสํ อนุปสฺสนานํ มตฺถกปฺปตฺติวเสน วุตฺตํ, อาทิมฺหิ ปน ภินฺนสภาวา เอว ปวตฺตนฺติฯ อุปฺปาเทสีติ ปาตฺวากาสิ, วิภาเวสีติ อตฺโถฯ

มุญฺจิตุกมฺยตาญาณกถาวณฺณนา

[756] น สชฺชติ พหฺวาทีนวตาย ทิฏฺฐตฺตาฯ มุญฺจิตุกามํ นิสฺสริตุกามํ โหติ อนาทิกาลิกสฺส ขนฺธสฺส ปริญฺญายมานตฺตาฯ มุญฺจิตุกามตา ตโต อตฺตานํ นิพฺเพเธตุกามตา นิสฺสริตุกามตา อปคนฺตุกามตาฯ ปญฺชรปกฺขิตฺโตติ ปญฺชเรน สโมรุทฺโธฯ เอวมาทโยติ อาทิ-สทฺเทน อาทิตฺตองฺคารอุปสฏฺฐเทสพฺยาฬสาปทากุลวนคหนาทีนํ สงฺคโห ทฏฺฐพฺโพฯ

มุญฺจิตุกมฺยตาญาณํ นิฏฺฐิตํฯ