ปีตกสิณกถาวณฺณนา

[95] ปีตกสิเณ มาลาคจฺฉนฺติ อิกฺกฏาทิมาลาคจฺฉํฯ หริตาลํ, มโนสิลา วา ธาตุฯ ปตฺตงฺคปุปฺเผหีติ ปตฺตงฺคนามิกา ปีตวณฺณปุปฺผา เอกา คจฺฉชาติ, ตสฺส ปุปฺเผหิฯ อาสนปูชนฺติ เจติยงฺคเณ กตํ อาสนปูชํ ฯ กณิการปุปฺผาทินาติ อาทิ-สทฺเทน อากุลิกิงฺกิราตปุปฺผาทีนํ สงฺคโห ทฏฺฐพฺโพฯ

โลหิตกสิณกถาวณฺณนา

[96] โลหิตมณิ โลหิตงฺคมณิอาทิฯ โลหิตธาตุ เครุกชาติหิงฺคุลิกาทิฯ

โอทาตกสิณกถาวณฺณนา

[97] โอทาตกสิเณ มาลาคจฺฉนฺติ นนฺทิยาวตฺตาทิมาลาคจฺฉํฯ ธาตุ กกฺกฏิมุตฺตเสติกาทิฯ

อาโลกกสิณกถาวณฺณนา

[98] ตถา อสกฺโกนฺเตนาติ ยถา สูริยาโลกาทิวเสน โอภาสนิมิตฺตุปฺปาทนํ วุตฺตํ, ตสฺส โอภาสมณฺฑลสฺส น จิรฏฺฐิติตาย ตถา นิมิตฺตุปฺปาทนํ กาตุํ อสกฺโกนฺเตนฯ ฆฏมุเขน นิคฺคจฺฉนกโอภาสสฺส มหนฺตภาวโต ‘‘ฆฏมุขํ ปิทหิตฺวา’’ติ วุตฺตํฯ ภิตฺติมุขนฺติ ภิตฺติอภิมุขํฯ อุฏฺฐิตมณฺฑลสทิสนฺติ ภิตฺติอาทีสุ อุฏฺฐิตปากติกอาโลกมณฺฑลสทิสํฯ ฆนวิปฺปสนฺนํ อาโลกปุญฺชสทิสนฺติ ภควโต พฺยามปฺปภา วิย พหโล, วิปฺปสนฺโน จ หุตฺวา ปุญฺชภูโต อาโลโก อตฺถิ เจ, ตํสทิโสติ อตฺโถฯ

ปริจฺฉินฺนากาสกสิณกถาวณฺณนา

[99] ฉิทฺทสทิสเมว โหตีติ เยหิ ภิตฺติปริยนฺตาทีหิ ปริจฺฉินฺนํ, ตํ ฉิทฺทํ, ตํสทิสํ, เตนวากาเรน อุคฺคหนิมิตฺตํ อุปฏฺฐาตีติ อตฺโถฯ ‘‘วฑฺฒิยมานมฺปิ น วฑฺฒตี’’ติ อุคฺคหนิมิตฺตสฺส อวฑฺฒนียตํ ทสฺเสตุํ วุตฺตํฯ สพฺพมฺปิ หิ อุคฺคหนิมิตฺตํ วฑฺฒิยมานํ น วฑฺฒติเยวฯ สติปิ จ วฑฺเฒตุกามตายํ วฑฺฒนา น สมฺภวติ ภาวนาย ปริทุพฺพลตฺตาฯ ภาวนาวเสน หิ นิมิตฺตวฑฺฒนา ฯ ปฏิภาคนิมิตฺตํ ปน ตสฺมิํ อุปฺปนฺเน ภาวนา ถิราติ กตฺวา ‘‘วฑฺฒิยมานํ วฑฺฒตี’’ติ วุตฺตํฯ