เมนู

อนุรูปวิหารวณฺณนา

[53] อยํ อนุรูโป นามาติ อยํ วิหาโร ภาวนาย อนุรูโป นามฯ นาติทูรนฺติ โคจรฏฺฐานโต อฑฺฒคาวุตโต โอรภาคตาย น อติทูรํฯ นาจฺจาสนฺนนฺติ ปจฺฉิเมน ปมาเณน โคจรฏฺฐานโต ปญฺจธนุสติกตาย น อติอาสนฺนํฯ ตาย จ ปน นาติทูรนาจฺจาสนฺนตาย, โคจรฏฺฐานํ ปริสฺสยาทิรหิตมคฺคตาย จ คมนสฺส จ อาคมนสฺส จ ยุตฺตรูปตฺตา คมนาคมนสมฺปนฺนํฯ ทิวสภาเค มหาชนสํกิณฺณตาภาเวน ทิวา อปฺปากิณฺณํฯ อภาวตฺโถ หิ อยํ อปฺป-สทฺโท ‘‘อปฺปิจฺโฉ’’ติอาทีสุ (ม. นิ. 1.336) วิยฯ รตฺติยํ ชนาลาปสทฺทาภาเวน รตฺติํ อปฺปสทฺทํฯ สพฺพทาปิ ชนสนฺนิปาตนิคฺโฆสาภาเวน อปฺปนิคฺโฆสํฯ อปฺปกสิเรนาติ อกสิเรน สุเขเนวฯ สีลาทิคุณานํ ถิรภาวปฺปตฺติยา เถราฯ สุตฺตเคยฺยาทิ พหุ สุตํ เอเตสนฺติ พหุสฺสุตาฯ วาจุคฺคตกรเณน, สมฺมเทว ครูนํ สนฺติเก อาคมิตภาเวน จ อาคโต ปริยตฺติธมฺมสงฺขาโต อาคโม เอเตสนฺติ อาคตาคมาฯ สุตฺตาภิธมฺมสงฺขาตสฺส ธมฺมสฺส ธารเณน ธมฺมธราฯ วินยสฺส ธารเณน วินยธราฯ เตสํเยว ธมฺมวินยานํ มาติกาย ธารเณน มาติกาธราฯ ตตฺถ ตตฺถ ธมฺมปริปุจฺฉาย ปริปุจฺฉติฯ อตฺถปริปุจฺฉาย ปริปญฺหติ วีมํสติ วิจาเรติฯ อิทํ, ภนฺเต, กถํ อิมสฺส โก อตฺโถติ ปริปุจฺฉนปริปญฺหาการทสฺสนํฯ อวิวฏญฺเจว ปาฬิยา อตฺถํ ปเทสนฺตรปาฬิทสฺสเนน อาคมโต วิวรนฺติฯ อนุตฺตานีกตญฺจ ยุตฺติวิภาวเนน อุตฺตานีกโรนฺติฯ กงฺขฏฺฐานิเยสุ ธมฺเมสุ สํสยุปฺปตฺติยา เหตุตาย คณฺฐิฏฺฐานภูเตสุ ปาฬิปเทเสสุ ยาถาวโต วินิจฺฉยทาเนน กงฺขํ ปฏิวิโนเทนฺติฯ เอตฺถ จ ‘‘นาติทูรํ, นาจฺจาสนฺนํ, คมนาคมนสมฺปนฺน’’นฺติ เอกํ องฺคํ, ‘‘ทิวา อปฺปากิณฺณํ, รตฺติํ อปฺปสทฺทํ อปฺปนิคฺโฆส’’นฺติ เอกํ, ‘‘อปฺปฑํสมกสวาตาตปสรีสปสมฺผสฺส’’นฺติ เอกํ, ‘‘ตสฺมิํ โข ปน เสนาสเน วิหรนฺตสฺส…เป.… ปริกฺขารา’’ติ เอกํ, ‘‘ตสฺมิํ โข ปน เสนาสเน เถรา…เป.… กงฺขํ ปฏิวิโนเทนฺตี’’ติ เอกํฯ เอวํ ปญฺจ องฺคานิ เวทิตพฺพานิฯ

ขุทฺทกปลิโพธวณฺณนา

[54] ขุทฺทกปลิโพธุปจฺเฉเท ปโยชนํ ปรโต อาคมิสฺสติฯ อคฺคฬอนุวาตปริภณฺฑทานาทินา ทฬฺหีกมฺมํ วาฯ ตนฺตจฺเฉทาทีสุ ตุนฺนกมฺมํ วา กาตพฺพํฯ