เมนู

‘‘ยํ ปนานิจฺจํ ทุกฺขํ วา ตํ สุขํ วา’’ติ?

‘‘ทุกฺขํ, ภนฺเต’’ฯ

‘‘ยํ ปนานิจฺจํ ทุกฺขํ วิปริณามธมฺมํ, อปิ นุ ตํ อนุปาทาย เสยฺโยหมสฺมีติ วา อสฺส, สทิโสหมสฺมีติ วา อสฺส, หีโนหมสฺมีติ วา อสฺสา’’ติ?

‘‘โน เหตํ, ภนฺเต’’ฯ

‘‘เอวํ ปสฺสํ, ภิกฺขเว, สุตวา อริยสาวโก จกฺขุสฺมิมฺปิ นิพฺพินฺทติ…เป.… มนสฺมิมฺปิ นิพฺพินฺทติฯ นิพฺพินฺทํ วิรชฺชติ; วิราคา วิมุจฺจติ; วิมุตฺตสฺมิํ วิมุตฺตมิติ ญาณํ โหติฯ ‘ขีณา ชาติ, วุสิตํ พฺรหฺมจริยํ, กตํ กรณียํ, นาปรํ อิตฺถตฺตายา’ติ ปชานาตี’’ติฯ ปญฺจมํฯ

6. สํโยชนิยสุตฺตํ

[109] ‘‘สํโยชนิเย จ, ภิกฺขเว, ธมฺเม เทเสสฺสามิ สํโยชนญฺจฯ ตํ สุณาถฯ กตเม จ, ภิกฺขเว, สํโยชนิยา ธมฺมา, กตมญฺจ สํโยชนํ? จกฺขุํ, ภิกฺขเว, สํโยชนิโย ธมฺโมฯ โย ตตฺถ ฉนฺทราโค, ตํ ตตฺถ สํโยชนํ…เป.… ชิวฺหา สํโยชนิโย ธมฺโม…เป.… มโน สํโยชนิโย ธมฺโมฯ โย ตตฺถ ฉนฺทราโค, ตํ ตตฺถ สํโยชนํฯ อิเม วุจฺจนฺติ, ภิกฺขเว, สํโยชนิยา ธมฺมา, อิทํ สํโยชน’’นฺติฯ ฉฏฺฐํฯ

7. อุปาทานิยสุตฺตํ

[110] ‘‘อุปาทานิเย จ, ภิกฺขเว, ธมฺเม เทเสสฺสามิ อุปาทานญฺจฯ ตํ สุณาถฯ กตเม จ, ภิกฺขเว, อุปาทานิยา ธมฺมา, กตมญฺจ อุปาทานํ ? จกฺขุํ, ภิกฺขเว, อุปาทานิโย ธมฺโมฯ โย ตตฺถ ฉนฺทราโค, ตํ ตตฺถ อุปาทานํ…เป.… ชิวฺหา อุปาทานิโย ธมฺโม…เป.… มโน อุปาทานิโย ธมฺโมฯ โย ตตฺถ ฉนฺทราโค, ตํ ตตฺถ อุปาทานํฯ อิเม วุจฺจนฺติ, ภิกฺขเว, อุปาทานิยา ธมฺมา, อิทํ อุปาทาน’’นฺติฯ สตฺตมํฯ

8. อชฺฌตฺติกายตนปริชานนสุตฺตํ

[111] ‘‘จกฺขุํ, ภิกฺขเว, อนภิชานํ อปริชานํ อวิราชยํ อปฺปชหํ อภพฺโพ ทุกฺขกฺขยายฯ โสตํ… ฆานํ… ชิวฺหํ… กายํ… มนํ อนภิชานํ อปริชานํ อวิราชยํ อปฺปชหํ อภพฺโพ ทุกฺขกฺขยายฯ จกฺขุญฺจ โข, ภิกฺขเว, อภิชานํ ปริชานํ วิราชยํ ปชหํ ภพฺโพ ทุกฺขกฺขยาย…เป.… ชิวฺหํ… กายํ… มนํ อภิชานํ ปริชานํ วิราชยํ ปชหํ ภพฺโพ ทุกฺขกฺขยายา’’ติฯ อฏฺฐมํฯ