8. ปฐมนตุมฺหากํสุตฺตํ

[101] ‘‘ยํ [ยมฺปิ (ปี. ก.)], ภิกฺขเว, น ตุมฺหากํ, ตํ ปชหถฯ ตํ โว ปหีนํ หิตาย สุขาย ภวิสฺสติฯ กิญฺจ, ภิกฺขเว, น ตุมฺหากํ? จกฺขุ, ภิกฺขเว, น ตุมฺหากํ ฯ ตํ ปชหถฯ ตํ โว ปหีนํ หิตาย สุขาย ภวิสฺสติ ฯ รูปา น ตุมฺหากํฯ เต ปชหถฯ เต โว ปหีนา หิตาย สุขาย ภวิสฺสนฺติฯ จกฺขุวิญฺญาณํ น ตุมฺหากํฯ ตํ ปชหถฯ ตํ โว ปหีนํ หิตาย สุขาย ภวิสฺสติฯ จกฺขุสมฺผสฺโส น ตุมฺหากํฯ ตํ ปชหถฯ โส โว ปหีโน หิตาย สุขาย ภวิสฺสติฯ ยมฺปิทํ จกฺขุสมฺผสฺสปจฺจยา อุปฺปชฺชติ เวทยิตํ สุขํ วา ทุกฺขํ วา อทุกฺขมสุขํ วา ตมฺปิ น ตุมฺหากํฯ ตํ ปชหถฯ ตํ โว ปหีนํ หิตาย สุขาย ภวิสฺสติฯ โสตํ น ตุมฺหากํฯ ตํ ปชหถฯ ตํ โว ปหีนํ หิตาย สุขาย ภวิสฺสติฯ สทฺทา น ตุมฺหากํฯ เต ปชหถฯ เต โว ปหีนา หิตาย สุขาย ภวิสฺสนฺติฯ โสตวิญฺญาณํ น ตุมฺหากํฯ ตํ ปชหถฯ ตํ โว ปหีนํ หิตาย สุขาย ภวิสฺสติฯ โสตสมฺผสฺโส น ตุมฺหากํฯ ตํ ปชหถฯ โส โว ปหีนา หิตาย สุขาย ภวิสฺสติฯ ยมฺปิทํ โสตสมฺผสฺสปจฺจยา อุปฺปชฺชติ เวทยิตํ สุขํ วา ทุกฺขํ วา อทุกฺขมสุขํ วา ตมฺปิ น ตุมฺหากํฯ ตํ ปชหถฯ ตํ โว ปหีนํ หิตาย สุขาย ภวิสฺสติฯ ฆานํ น ตุมฺหากํฯ ตํ ปชหถฯ ตํ โว ปหีนํ หิตาย สุขาย ภวิสฺสติฯ คนฺธา น ตุมฺหากํฯ เต ปชหถฯ เต โว ปหีนา หิตาย สุขาย ภวิสฺสนฺติฯ ฆานวิญฺญาณํ น ตุมฺหากํฯ ตํ ปชหถฯ ตํ โว ปหีนํ หิตาย สุขาย ภวิสฺสติฯ ฆานสมฺผสฺโส น ตุมฺหากํฯ ตํ ปชหถฯ โส โว ปหีนา หิตาย สุขาย ภวิสฺสติฯ ยมฺปิทํ ฆานสมฺผสฺสปจฺจยา อุปฺปชฺชติ เวทยิตํ สุขํ วา ทุกฺขํ วา อทุกฺขมสุขํ วา ตมฺปิ น ตุมฺหากํฯ ตํ ปชหถฯ ตํ โว ปหีนํ หิตาย สุขาย ภวิสฺสติฯ

ชิวฺหา น ตุมฺหากํฯ ตํ ปชหถฯ สา โว ปหีนา หิตาย สุขาย ภวิสฺสติฯ รสา น ตุมฺหากํฯ เต ปชหถฯ เต โว ปหีนา หิตาย สุขาย ภวิสฺสนฺติฯ ชิวฺหาวิญฺญาณํ น ตุมฺหากํฯ ตํ ปชหถฯ ตํ โว ปหีนํ หิตาย สุขาย ภวิสฺสติฯ ชิวฺหาสมฺผสฺโส น ตุมฺหากํฯ ตํ ปชหถฯ โส โว ปหีนา หิตาย สุขาย ภวิสฺสติฯ ยมฺปิทํ ชิวฺหาสมฺผสฺสปจฺจยา อุปฺปชฺชติ เวทยิตํ สุขํ วา ทุกฺขํ วา อทุกฺขมสุขํ วา ตมฺปิ น ตุมฺหากํฯ ตํ ปชหถฯ ตํ โว ปหีนํ หิตาย สุขาย ภวิสฺสติ …เป.…ฯ

มโน น ตุมฺหากํฯ ตํ ปชหถฯ โส โว ปหีโน หิตาย สุขาย ภวิสฺสติฯ ธมฺมา น ตุมฺหากํฯ เต ปชหถฯ เต โว ปหีนา หิตาย สุขาย ภวิสฺสนฺติฯ มโนวิญฺญาณํ น ตุมฺหากํฯ ตํ ปชหถฯ ตํ โว ปหีนํ หิตาย สุขาย ภวิสฺสติฯ มโนสมฺผสฺโส น ตุมฺหากํฯ ตํ ปชหถฯ โส โว ปหีโน หิตาย สุขาย ภวิสฺสติฯ ยมฺปิทํ มโนสมฺผสฺสปจฺจยา อุปฺปชฺชติ เวทยิตํ สุขํ วา ทุกฺขํ วา อทุกฺขมสุขํ วา ตมฺปิ น ตุมฺหากํฯ ตํ ปชหถฯ ตํ โว ปหีนํ หิตาย สุขาย ภวิสฺสติฯ

‘‘เสยฺยถาปิ, ภิกฺขเว, ยํ อิมสฺมิํ เชตวเน ติณกฏฺฐสาขาปลาสํ ตํ ชโน หเรยฺย วา ฑเหยฺย วา ยถาปจฺจยํ วา กเรยฺย, อปิ นุ ตุมฺหากํ เอวมสฺส – ‘อมฺเห ชโน หรติ วา ฑหติ วา ยถาปจฺจยํ วา กโรตี’’’ติ?

‘‘โน เหตํ, ภนฺเต’’ฯ

‘‘ตํ กิสฺส เหตุ’’?

‘‘น หิ โน เอตํ, ภนฺเต, อตฺตา วา อตฺตนิยํ วา’’ติฯ

‘‘เอวเมว โข, ภิกฺขเว, จกฺขุ น ตุมฺหากํฯ ตํ ปชหถฯ ตํ โว ปหีนํ หิตาย สุขาย ภวิสฺสติฯ รูปา น ตุมฺหากํ… จกฺขุวิญฺญาณํ… จกฺขุสมฺผสฺโส…เป.… ยมฺปิทํ มโนสมฺผสฺสปจฺจยา อุปฺปชฺชติ เวทยิตํ สุขํ วา ทุกฺขํ วา อทุกฺขมสุขํ วา ตมฺปิ น ตุมฺหากํฯ ตํ ปชหถฯ ตํ โว ปหีนํ หิตาย สุขาย ภวิสฺสตี’’ติฯ อฏฺฐมํฯ

9. ทุติยนตุมฺหากํสุตฺตํ

[102] ‘‘ยํ , ภิกฺขเว, น ตุมฺหากํ ตํ ปชหถฯ ตํ โว ปหีนํ หิตาย สุขาย ภวิสฺสติฯ กิญฺจ, ภิกฺขเว, น ตุมฺหากํ? จกฺขุ, ภิกฺขเว, น ตุมฺหากํฯ ตํ ปชหถฯ ตํ โว ปหีนํ หิตาย สุขาย ภวิสฺสติฯ รูปา น ตุมฺหากํฯ เต ปชหถฯ เต โว ปหีนา หิตาย สุขาย ภวิสฺสนฺติฯ จกฺขุวิญฺญาณํ น ตุมฺหากํฯ ตํ ปชหถฯ ตํ โว ปหีนํ หิตาย สุขาย ภวิสฺสติฯ จกฺขุสมฺผสฺโส น ตุมฺหากํฯ ตํ ปชหถฯ โส โว ปหีโน หิตาย สุขาย ภวิสฺสติ…เป.… ยมฺปิทํ มโนสมฺผสฺสปจฺจยา อุปฺปชฺชติ เวทยิตํ สุขํ วา ทุกฺขํ วา อทุกฺขมสุขํ วา ตมฺปิ น ตุมฺหากํฯ ตํ ปชหถฯ ตํ โว ปหีนํ หิตาย สุขาย ภวิสฺสติฯ ยมฺปิ, ภิกฺขเว, น ตุมฺหากํ, ตํ ปชหถฯ ตํ โว ปหีนํ หิตาย สุขาย ภวิสฺสตี’’ติฯ นวมํฯ

10. อุทกสุตฺตํ

[103] ‘‘อุทโก [อุทฺทโก (สี. ปี.)] สุทํ, ภิกฺขเว, รามปุตฺโต เอวํ วาจํ ภาสติ – ‘อิทํ ชาตุ เวทคู, อิทํ ชาตุ สพฺพชี [สพฺพชิ (ปี.)], อิทํ ชาตุ อปลิขตํ คณฺฑมูลํ ปลิขณิ’นฺติฯ ตํ โข ปเนตํ, ภิกฺขเว, อุทโก รามปุตฺโต อเวทคูเยว สมาโน ‘เวทคูสฺมี’ติ ภาสติ, อสพฺพชีเยว สมาโน ‘สพฺพชีสฺมี’ติ ภาสติ, อปลิขตํเยว คณฺฑมูลํ ปลิขตํ เม ‘คณฺฑมูล’นฺติ ภาสติฯ อิธ โข ตํ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ สมฺมา วทมาโน วเทยฺย – ‘อิทํ ชาตุ เวทคู, อิทํ ชาตุ สพฺพชี, อิทํ ชาตุ อปลิขตํ คณฺฑมูลํ ปลิขณิ’’’นฺติฯ

‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, เวทคู โหติ? ยโต โข, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ฉนฺนํ ผสฺสายตนานํ สมุทยญฺจ อตฺถงฺคมญฺจ อสฺสาทญฺจ อาทีนวญฺจ นิสฺสรณญฺจ ยถาภูตํ ปชานาติ; เอวํ โข, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ เวทคู โหติฯ

‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ สพฺพชี โหติ? ยโต โข, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ฉนฺนํ ผสฺสายตนานํ สมุทยญฺจ อตฺถงฺคมญฺจ อสฺสาทญฺจ อาทีนวญฺจ นิสฺสรณญฺจ ยถาภูตํ วิทิตฺวา อนุปาทาวิมุตฺโต โหติ; เอวํ โข, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ สพฺพชี โหติฯ