33. ปรายนสุตฺตํ

[409] ‘‘ปรายนญฺจ [ปรายณญฺจ (ปี. สี. อฏฺฐ.)] โว, ภิกฺขเว, เทเสสฺสามิ ปรายนคามิญฺจ มคฺคํฯ ตํ สุณาถฯ กตมญฺจ, ภิกฺขเว, ปรายนํ? โย, ภิกฺขเว, ราคกฺขโย โทสกฺขโย โมหกฺขโย – อิทํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, ปรายนํฯ กตโม จ, ภิกฺขเว, ปรายนคามี มคฺโค? กายคตาสติฯ อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, ปรายนคามิมคฺโคฯ อิติ โข, ภิกฺขเว, เทสิตํ โว มยา ปรายนํ, เทสิโต ปรายนคามิมคฺโคฯ ยํ, ภิกฺขเว, สตฺถารา กรณียํ สาวกานํ หิเตสินา อนุกมฺปเกน อนุกมฺปํ อุปาทาย, กตํ โว ตํ มยาฯ เอตานิ, ภิกฺขเว, รุกฺขมูลานิ, เอตานิ สุญฺญาคารานิฯ ฌายถ, ภิกฺขเว, มา ปมาทตฺถ; มา ปจฺฉา วิปฺปฏิสาริโน อหุวตฺถฯ อยํ โว อมฺหากํ อนุสาสนี’’ติฯ (ยถา อสงฺขตํ ตถา วิตฺถาเรตพฺพํ)ฯ เตตฺติํสติมํฯ

ทุติโย วคฺโคฯ

ตสฺสุทฺทานํ –

อสงฺขตํ อนตํ อนาสวํ, สจฺจญฺจ ปารํ นิปุณํ สุทุทฺทสํ;

อชชฺชรํ ธุวํ อปโลกิตํ, อนิทสฺสนํ นิปฺปปญฺจ สนฺตํฯ

อมตํ ปณีตญฺจ สิวญฺจ เขมํ, ตณฺหากฺขโย อจฺฉริยญฺจ อพฺภุตํ;

อนีติกํ อนีติกธมฺมํ, นิพฺพานเมตํ สุคเตน เทสิตํฯ

อพฺยาปชฺโฌ วิราโค จ, สุทฺธิ มุตฺติ อนาลโย;

ทีโป เลณญฺจ ตาณญฺจ, สรณญฺจ ปรายนนฺติฯ

อสงฺขตสํยุตฺตํ สมตฺตํฯ

10. อพฺยากตสํยุตฺตํ

1. เขมาสุตฺตํ

[410] เอกํ สมยํ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเมฯ เตน โข ปน สมเยน เขมา ภิกฺขุนี โกสเลสุ จาริกํ จรมานา อนฺตรา จ สาวตฺถิํ อนฺตรา จ สาเกตํ โตรณวตฺถุสฺมิํ วาสํ อุปคตา โหติฯ อถ โข ราชา ปเสนทิ โกสโล สาเกตา สาวตฺถิํ คจฺฉนฺโต, อนฺตรา จ สาเกตํ อนฺตรา จ สาวตฺถิํ โตรณวตฺถุสฺมิํ เอกรตฺติวาสํ อุปคจฺฉิฯ อถ โข ราชา ปเสนทิ โกสโล อญฺญตรํ ปุริสํ อามนฺเตสิ – ‘‘เอหิ ตฺวํ, อมฺโภ ปุริส, โตรณวตฺถุสฺมิํ ตถารูปํ สมณํ วา พฺราหฺมณํ วา ชาน ยมหํ อชฺช ปยิรุปาเสยฺย’’นฺติฯ

‘‘เอวํ, เทวา’’ติ โข โส ปุริโส รญฺโญ ปเสนทิสฺส โกสลสฺส ปฏิสฺสุตฺวา เกวลกปฺปํ โตรณวตฺถุํ อาหิณฺฑนฺโต [อนฺวาหิณฺฑนฺโต (สี.)] นาทฺทส ตถารูปํ สมณํ วา พฺราหฺมณํ วา ยํ ราชา ปเสนทิ โกสโล ปยิรุปาเสยฺยฯ อทฺทสา โข โส ปุริโส เขมํ ภิกฺขุนิํ โตรณวตฺถุสฺมิํ วาสํ อุปคตํฯ ทิสฺวาน เยน ราชา ปเสนทิ โกสโล เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ราชานํ ปเสนทิํ โกสลํ เอตทโวจ –

‘‘นตฺถิ โข, เทว, โตรณวตฺถุสฺมิํ ตถารูโป สมโณ วา พฺราหฺมโณ วา ยํ เทโว ปยิรุปาเสยฺยฯ อตฺถิ จ โข, เทว, เขมา นาม ภิกฺขุนี, ตสฺส ภควโต สาวิกา อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺสฯ ตสฺสา โข ปน อยฺยาย เอวํ กลฺยาโณ กิตฺติสทฺโท อพฺภุคฺคโต – ‘ปณฺฑิตา, วิยตฺตา เมธาวินี พหุสฺสุตา จิตฺตกถา กลฺยาณปฏิภานา’ติฯ ตํ เทโว ปยิรุปาสตู’’ติฯ