5. สามณฺฑกสํยุตฺตํ

1. สามณฺฑกสุตฺตํ

[330] เอกํ สมยํ อายสฺมา สาริปุตฺโต วชฺชีสุ วิหรติ อุกฺกเจลายํ คงฺคาย นทิยา ตีเรฯ อถ โข สามณฺฑโก [สามณฺฑกานิ (สี.)] ปริพฺพาชโก เยนายสฺมา สาริปุตฺโต เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา อายสฺมตา สาริปุตฺเตน สทฺธิํ สมฺโมทิฯ สมฺโมทนียํ กถํ สารณียํ วีติสาเรตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิฯ เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข สามณฺฑโก ปริพฺพาชโก อายสฺมนฺตํ สาริปุตฺตํ เอตทโวจ –

‘‘‘นิพฺพานํ, นิพฺพาน’นฺติ, อาวุโส สาริปุตฺต, วุจฺจติฯ กตมํ นุ โข, อาวุโส, นิพฺพาน’’นฺติ? ‘‘โย โข, อาวุโส, ราคกฺขโย โทสกฺขโย โมหกฺขโย – อิทํ วุจฺจติ นิพฺพาน’’นฺติฯ ‘‘อตฺถิ ปนาวุโส, มคฺโค อตฺถิ ปฏิปทา, เอตสฺส นิพฺพานสฺส สจฺฉิกิริยายา’’ติ? ‘‘อตฺถิ โข, อาวุโส, มคฺโค อตฺถิ ปฏิปทา, เอตสฺส นิพฺพานสฺส สจฺฉิกิริยายา’’ติฯ

‘‘กตโม ปนาวุโส, มคฺโค กตมา ปฏิปทา เอตสฺส นิพฺพานสฺส สจฺฉิกิริยายา’’ติ? ‘‘อยเมว โข, อาวุโส, อริโย อฏฺฐงฺคิโก มคฺโค, เอตสฺส นิพฺพานสฺส สจฺฉิกิริยาย, เสยฺยถิทํ – สมฺมาทิฏฺฐิ สมฺมาสงฺกปฺโป สมฺมาวาจา สมฺมากมฺมนฺโต สมฺมาอาชีโว สมฺมาวายาโม สมฺมาสติ สมฺมาสมาธิฯ อยํ โข, อาวุโส, มคฺโค อยํ ปฏิปทา, เอตสฺส นิพฺพานสฺส สจฺฉิกิริยายา’’ติฯ ‘‘ภทฺทโก, อาวุโส, มคฺโค ภทฺทิกา ปฏิปทา, เอตสฺส นิพฺพานสฺส สจฺฉิกิริยายฯ อลญฺจ ปนาวุโส สาริปุตฺต, อปฺปมาทายา’’ติฯ ปฐมํฯ

(ยถา ชมฺพุขาทกสํยุตฺตํ, ตถา วิตฺถาเรตพฺพํ)ฯ