6. ปรมสฺสาสปฺปตฺตสุตฺตํ

[319] ‘‘‘ปรมสฺสาสปฺปตฺโต, ปรมสฺสาสปฺปตฺโต’ติ, อาวุโส สาริปุตฺต, วุจฺจติฯ กิตฺตาวตา นุ โข, อาวุโส, ปรมสฺสาสปฺปตฺโต โหตี’’ติ? ‘‘ยโต โข, อาวุโส, ภิกฺขุ ฉนฺนํ ผสฺสายตนานํ สมุทยญฺจ อตฺถงฺคมญฺจ อสฺสาทญฺจ อาทีนวญฺจ นิสฺสรณญฺจ ยถาภูตํ วิทิตฺวา อนุปาทาวิมุตฺโต โหติ, เอตฺตาวตา โข, อาวุโส, ปรมสฺสาสปฺปตฺโต โหตี’’ติฯ ‘‘อตฺถิ ปนาวุโส, มคฺโค อตฺถิ ปฏิปทา, เอตสฺส ปรมสฺสาสสฺส สจฺฉิกิริยายา’’ติ? ‘‘อตฺถิ โข, อาวุโส, มคฺโค อตฺถิ ปฏิปทา, เอตสฺส ปรมสฺสาสสฺส สจฺฉิกิริยายา’’ติฯ ‘‘กตโม ปน, อาวุโส, มคฺโค กตมา ปฏิปทา, เอตสฺส ปรมสฺสาสสฺส สจฺฉิกิริยายา’’ติ? ‘‘อยเมว โข, อาวุโส, อริโย อฏฺฐงฺคิโก มคฺโค เอตสฺส ปรมสฺสาสสฺส สจฺฉิกิริยาย, เสยฺยถิทํ – สมฺมาทิฏฺฐิ สมฺมาสงฺกปฺโป สมฺมาวาจา สมฺมากมฺมนฺโต สมฺมาอาชีโว สมฺมาวายาโม สมฺมาสติ สมฺมาสมาธิฯ อยํ โข, อาวุโส, มคฺโค อยํ ปฏิปทา, เอตสฺส ปรมสฺสาสสฺส สจฺฉิกิริยายา’’ติฯ ‘‘ภทฺทโก, อาวุโส, มคฺโค ภทฺทิกา ปฏิปทา, เอตสฺส ปรมสฺสาสสฺส สจฺฉิกิริยายฯ อลญฺจ ปนาวุโส สาริปุตฺต, อปฺปมาทายา’’ติฯ ฉฏฺฐํฯ

7. เวทนาปญฺหาสุตฺตํ

[320] ‘‘‘เวทนา, เวทนา’ติ, อาวุโส สาริปุตฺต, วุจฺจติฯ กตมา นุ โข, อาวุโส, เวทนา’’ติ? ‘‘ติสฺโส อิมาวุโส, เวทนาฯ กตมา ติสฺโส? สุขา เวทนา, ทุกฺขา เวทนา, อทุกฺขมสุขา เวทนา – อิมา โข, อาวุโส, ติสฺโส เวทนา’’ติฯ ‘‘อตฺถิ ปนาวุโส, มคฺโค อตฺถิ ปฏิปทา, เอตาสํ ติสฺสนฺนํ เวทนานํ ปริญฺญายา’’ติ? ‘‘อตฺถิ โข, อาวุโส, มคฺโค อตฺถิ ปฏิปทา, เอตาสํ ติสฺสนฺนํ เวทนานํ ปริญฺญายา’’ติฯ ‘‘กตโม ปนาวุโส, มคฺโค กตมา ปฏิปทา, เอตาสํ ติสฺสนฺนํ เวทนานํ ปริญฺญายา’’ติ? ‘‘อยเมว โข, อาวุโส, อริโย อฏฺฐงฺคิโก มคฺโค, เอตาสํ ติสฺสนฺนํ เวทนานํ ปริญฺญาย, เสยฺยถิทํ – สมฺมาทิฏฺฐิ สมฺมาสงฺกปฺโป สมฺมาวาจา สมฺมากมฺมนฺโต สมฺมาอาชีโว สมฺมาวายาโม สมฺมาสติ สมฺมาสมาธิฯ อยํ โข, อาวุโส, มคฺโค อยํ ปฏิปทา, เอตาสํ ติสฺสนฺนํ เวทนานํ ปริญฺญายา’’ติฯ ‘‘ภทฺทโก, อาวุโส, มคฺโค ภทฺทิกา ปฏิปทา, เอตาสํ ติสฺสนฺนํ เวทนานํ ปริญฺญายฯ อลญฺจ ปนาวุโส สาริปุตฺต, อปฺปมาทายา’’ติฯ สตฺตมํฯ

8. อาสวปญฺหาสุตฺตํ

[321] ‘‘‘อาสโว , อาสโว’ติ, อาวุโส สาริปุตฺต, วุจฺจติฯ กตโม นุ โข, อาวุโส, อาสโว’’ติ? ‘‘ตโย เม, อาวุโส, อาสวา ฯ กามาสโว, ภวาสโว, อวิชฺชาสโว – อิเม โข, อาวุโส, ตโย อาสวา’’ติฯ ‘‘อตฺถิ ปนาวุโส, มคฺโค อตฺถิ ปฏิปทา เอเตสํ อาสวานํ ปหานายา’’ติ? ‘‘อตฺถิ โข, อาวุโส, มคฺโค อตฺถิ ปฏิปทา เอเตสํ อาสวานํ ปหานายา’’ติฯ ‘‘กตโม ปนาวุโส, มคฺโค กตมา ปฏิปทา เอเตสํ อาสวานํ ปหานายา’’ติ? ‘‘อยเมว โข, อาวุโส, อริโย อฏฺฐงฺคิโก มคฺโค เอเตสํ อาสวานํ ปหานาย, เสยฺยถิทํ – สมฺมาทิฏฺฐิ สมฺมาสงฺกปฺโป สมฺมาวาจา สมฺมากมฺมนฺโต สมฺมาอาชีโว สมฺมาวายาโม สมฺมาสติ สมฺมาสมาธิฯ อยํ โข, อาวุโส, มคฺโค อยํ ปฏิปทา, เอเตสํ อาสวานํ ปหานายา’’ติฯ ‘‘ภทฺทโก, อาวุโส, มคฺโค ภทฺทิกา ปฏิปทา, เอเตสํ อาสวานํ ปหานายฯ อลญฺจ ปนาวุโส สาริปุตฺต, อปฺปมาทายา’’ติฯ อฏฺฐมํฯ

9. อวิชฺชาปญฺหาสุตฺตํ

[322] ‘‘‘อวิชฺชา, อวิชฺชา’ติ, อาวุโส สาริปุตฺต, วุจฺจติฯ กตมา นุ โข, อาวุโส, อวิชฺชา’’ติ? ‘‘ยํ โข, อาวุโส, ทุกฺเข อญฺญาณํ, ทุกฺขสมุทเย อญฺญาณํ, ทุกฺขนิโรเธ อญฺญาณํ, ทุกฺขนิโรธคามินิยา ปฏิปทาย อญฺญาณํ – อยํ วุจฺจตาวุโส, อวิชฺชา’’ติฯ ‘‘อตฺถิ ปนาวุโส, มคฺโค อตฺถิ ปฏิปทา, เอติสฺสา อวิชฺชาย ปหานายา’’ติ? ‘‘อตฺถิ โข, อาวุโส, มคฺโค อตฺถิ ปฏิปทา, เอติสฺสา อวิชฺชาย ปหานายา’’ติฯ ‘‘กตโม ปนาวุโส, มคฺโค กตมา ปฏิปทา, เอติสฺสา อวิชฺชาย ปหานายา’’ติ? ‘‘อยเมว โข, อาวุโส, อริโย อฏฺฐงฺคิโก มคฺโค, เอติสฺสา อวิชฺชาย ปหานาย, เสยฺยถิทํ – สมฺมาทิฏฺฐิ สมฺมาสงฺกปฺโป สมฺมาวาจา สมฺมากมฺมนฺโต สมฺมาอาชีโว สมฺมาวายาโม สมฺมาสติ สมฺมาสมาธิฯ อยํ โข, อาวุโส, มคฺโค อยํ ปฏิปทา, เอติสฺสา อวิชฺชาย ปหานายา’’ติฯ ‘‘ภทฺทโก, อาวุโส, มคฺโค ภทฺทิกา ปฏิปทา, เอติสฺสา อวิชฺชาย ปหานายฯ อลญฺจ ปนาวุโส สาริปุตฺต, อปฺปมาทายา’’ติฯ นวมํฯ