5. ชีวกมฺพวนสมาธิสุตฺตํ

[160] เอกํ สมยํ ภควา ราชคเห วิหรติ ชีวกมฺพวเนฯ ตตฺร โข ภควา ภิกฺขู อามนฺเตสิ – ‘‘ภิกฺขโว’’ติ…เป.… ‘‘สมาธิํ, ภิกฺขเว, ภาเวถฯ สมาหิตสฺส, ภิกฺขเว , ภิกฺขุโน ยถาภูตํ โอกฺขายติฯ กิญฺจ ยถาภูตํ โอกฺขายติ? จกฺขุํ อนิจฺจนฺติ ยถาภูตํ โอกฺขายติ, รูปา อนิจฺจาติ ยถาภูตํ โอกฺขายติ, จกฺขุวิญฺญาณํ อนิจฺจนฺติ ยถาภูตํ โอกฺขายติ, จกฺขุสมฺผสฺโส อนิจฺโจติ ยถาภูตํ โอกฺขายติ, ยมฺปิทํ จกฺขุสมฺผสฺสปจฺจยา อุปฺปชฺชติ เวทยิตํ สุขํ วา ทุกฺขํ วา อทุกฺขมสุขํ วา ตมฺปิ อนิจฺจนฺติ ยถาภูตํ โอกฺขายติ…เป.… ชิวฺหา อนิจฺจาติ ยถาภูตํ โอกฺขายติ…เป.… มโน อนิจฺโจติ ยถาภูตํ โอกฺขายติ, ธมฺมา อนิจฺจาติ ยถาภูตํ โอกฺขายติ…เป.… ยมฺปิทํ มโนสมฺผสฺสปจฺจยา อุปฺปชฺชติ เวทยิตํ สุขํ วา ทุกฺขํ วา อทุกฺขมสุขํ วา ตมฺปิ อนิจฺจนฺติ ยถาภูตํ โอกฺขายติฯ สมาธิํ, ภิกฺขเว, ภาเวถฯ สมาหิตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ยถาภูตํ โอกฺขายตี’’ติฯ ปญฺจมํฯ

6. ชีวกมฺพวนปฏิสลฺลานสุตฺตํ

[161] เอกํ สมยํ ภควา ราชคเห วิหรติ ชีวกมฺพวเนฯ ตตฺร โข ภควา ภิกฺขู อามนฺเตสิ…เป.… ‘‘ปฏิสลฺลาเน, ภิกฺขเว, โยคมาปชฺชถฯ ปฏิสลฺลีนสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ยถาภูตํ โอกฺขายติฯ กิญฺจ ยถาภูตํ โอกฺขายติ? จกฺขุํ อนิจฺจนฺติ ยถาภูตํ โอกฺขายติ, รูปา อนิจฺจาติ ยถาภูตํ โอกฺขายติ, จกฺขุวิญฺญาณํ อนิจฺจนฺติ ยถาภูตํ โอกฺขายติ, จกฺขุสมฺผสฺโส อนิจฺโจติ ยถาภูตํ โอกฺขายติ, ยมฺปิทํ จกฺขุสมฺผสฺสปจฺจยา อุปฺปชฺชติ เวทยิตํ สุขํ วา ทุกฺขํ วา อทุกฺขมสุขํ วา ตมฺปิ อนิจฺจนฺติ ยถาภูตํ โอกฺขายติ…เป.… มโน อนิจฺโจติ ยถาภูตํ โอกฺขายติ, ธมฺมา… มโนวิญฺญาณํ… มโนสมฺผสฺโส… ยมฺปิทํ มโนสมฺผสฺสปจฺจยา อุปฺปชฺชติ เวทยิตํ สุขํ วา ทุกฺขํ วา อทุกฺขมสุขํ วา ตมฺปิ อนิจฺจนฺติ ยถาภูตํ โอกฺขายติฯ ปฏิสลฺลาเน ภิกฺขเว, โยคมาปชฺชถฯ ปฏิสลฺลีนสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ยถาภูตํ โอกฺขายตี’’ติฯ ฉฏฺฐํฯ

7. โกฏฺฐิกอนิจฺจสุตฺตํ

[162] อถ โข อายสฺมา มหาโกฏฺฐิโก เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ…เป.… เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข อายสฺมา โกฏฺฐิโก ภควนฺตํ เอตทโวจ – ‘‘สาธุ เม, ภนฺเต, ภควา สํขิตฺเตน ธมฺมํ เทเสตุ, ยมหํ ภควโต ธมฺมํ สุตฺวา เอโก วูปกฏฺโฐ อปฺปมตฺโต อาตาปี ปหิตตฺโต วิหเรยฺย’’นฺติฯ

‘‘ยํ โข, โกฏฺฐิก, อนิจฺจํ ตตฺร เต ฉนฺโท ปหาตพฺโพฯ กิญฺจ, โกฏฺฐิก, อนิจฺจํ? จกฺขุ โข, โกฏฺฐิก, อนิจฺจํ; ตตฺร เต ฉนฺโท ปหาตพฺโพฯ รูปา อนิจฺจา; ตตฺร เต ฉนฺโท ปหาตพฺโพฯ จกฺขุวิญฺญาณํ อนิจฺจํ; ตตฺร เต ฉนฺโท ปหาตพฺโพฯ จกฺขุสมฺผสฺโส อนิจฺโจ; ตตฺร เต ฉนฺโท ปหาตพฺโพฯ ยมฺปิทํ จกฺขุสมฺผสฺสปจฺจยา อุปฺปชฺชติ เวทยิตํ สุขํ วา ทุกฺขํ วา อทุกฺขมสุขํ วา ตมฺปิ อนิจฺจํ; ตตฺร เต ฉนฺโท ปหาตพฺโพ…เป.… ชิวฺหา อนิจฺจา; ตตฺร เต ฉนฺโท ปหาตพฺโพฯ รสา อนิจฺจา; ตตฺร เต ฉนฺโท ปหาตพฺโพฯ ชิวฺหาวิญฺญาณํ อนิจฺจํ; ตตฺร เต ฉนฺโท ปหาตพฺโพฯ ชิวฺหาสมฺผสฺโส อนิจฺโจ; ตตฺร เต ฉนฺโท ปหาตพฺโพฯ ยมฺปิทํ ชิวฺหาสมฺผสฺสปจฺจยา อุปฺปชฺชติ เวทยิตํ สุขํ วา ทุกฺขํ วา อทุกฺขมสุขํ วา ตมฺปิ อนิจฺจํ; ตตฺร เต ฉนฺโท ปหาตพฺโพ…เป.… มโน อนิจฺโจ; ตตฺร เต ฉนฺโท ปหาตพฺโพฯ ธมฺมา อนิจฺจา; ตตฺร เต ฉนฺโท ปหาตพฺโพฯ มโนวิญฺญาณํ อนิจฺจํ; ตตฺร เต ฉนฺโท ปหาตพฺโพฯ มโนสมฺผสฺโส อนิจฺโจ; ตตฺร เต ฉนฺโท ปหาตพฺโพฯ ยมฺปิทํ มโนสมฺผสฺสปจฺจยา อุปฺปชฺชติ เวทยิตํ สุขํ วา ทุกฺขํ วา อทุกฺขมสุขํ วา ตมฺปิ อนิจฺจํ; ตตฺร เต ฉนฺโท ปหาตพฺโพฯ ยํ โข, โกฏฺฐิก, อนิจฺจํ ตตฺร เต ฉนฺโท ปหาตพฺโพ’’ติฯ สตฺตมํฯ