เมนู

5. กถาวตฺถุมาติกา

ปุคฺคลกถาวณฺณนา

อิทานิ กถาวตฺถุมาติกาย อตฺถสํวณฺณนานโย โหติฯ ตตฺถ อนุตฺตานตฺถโต ตาว ‘‘ปุคฺคโล อุปลพฺภติ สจฺจิกฏฺฐปรมตฺเถนา’’ติ อยํ ปุจฺฉา, ‘‘อามนฺตา’’ติ อยํ ปฏิชานนาฯ กสฺส ปนายํ ปุจฺฉา, กสฺส ปฏิชานนาติ? ‘‘อสุกสฺสา’’ติ น วตฺตพฺพาฯ น หิ ภควา ปรวาทีหิ สทฺธิํ วิคฺคาหิกกถํ กเถนฺโต อิมํ มาติกํ ฐเปสิ, ปุคฺคลปญฺญตฺติเทสนาทิํ ปน นิสฺสาย ‘‘ปรมตฺถโต อตฺตา นาม อตฺถี’’ติอาทินา อนาคเต วิปลฺลาสคาหิภิกฺขูนํ, ปรวาทีนญฺจ นานปฺปการทิฏฺฐิฏฺฐานวิโสธนตฺถํ โมคฺคลิปุตฺตติสฺสตฺเถรสฺส วาทนยทสฺสนวเสน ปุคฺคลวาทเมตํ อารพฺภ ตนฺติวเสน มาติกํ ฐเปนฺโต สกวาทิปรวาทีนํ ปุจฺฉาวิสชฺชนโทสาโรปนนิคฺคหปาปนาทิวจนปฏิวจนวเสเนว ฐเปสิ, ตสฺมา ตทตฺถสฺส สุขาวธารณตฺถํ สกวาทีปุจฺฉา ปรวาทีปุจฺฉา สกวาทีปฏิญฺญา ปรวาทีปฏิญฺญาติ เอวํ วิภาคํ ทสฺเสตฺวา อตฺถวณฺณนํ กริสฺสามฯ

‘‘ปุคฺคโล อุปลพฺภติ สจฺจิกฏฺฐปรมตฺเถนา’’ติ อยํ สกวาทีปุจฺฉา, ตาย จ ‘‘เย ‘อตฺถิ ปุคฺคโล’ติ เอวํลทฺธิกา ปุคฺคลวาทิโน, เต เอวํ ปุจฺฉิตพฺพา’’ติ ทีเปติฯ เก ปน เต ปุคฺคลวาทิโนติ? สาสเน วชฺชิปุตฺตกา เจว สมฺมิติยา จ พหิทฺธา พหู อญฺญติตฺถิยา จฯ กทา ปเนเต สาสเน อุปฺปนฺนาติ? ปรินิพฺพานโต ทุติเย วสฺสสเตฯ