อสงฺคหิเตนสมฺปยุตฺตวิปฺปยุตฺตปทตฺถวณฺณนา

อสงฺคหิเตนสมฺปยุตฺตวิปฺปยุตฺตปเท ปน ยานิ ปทานิ สุขุมรูปํ อวิญฺญาณํ, อรูปํ สวิญฺญาณํ วา, เกวลํ อรูปํ วา ถูลรูปสฺสปิ เกวลํ วา, สุขุมรูปํ ทีเปนฺติ, เตสเมว นิทฺเทโส ฯ อิทํ เหตฺถ ลกฺขณํ – เย ธมฺมา ปฐมํ อุทฺธฏธมฺเมหิ ขนฺธาทีหิ ตีหิปิ อสงฺคหิตา, เตสํ ขนฺธาทีหิ สมฺปโยโค, วิปฺปโยโค จ วุจฺจติฯ

ตตฺรายํ นโย – รูปกฺขนฺเธน เย ธมฺมา ขนฺธาทีหิ อสงฺคหิตา, เต ธมฺมา ตีหิ ขนฺเธหิ สมฺปยุตฺตา, เอเกนายตเนน เอกาย ธาตุยา เกหิจิ สมฺปยุตฺตา, เอเกน ขนฺเธน ทสหิ อายตนธาตูหิ วิปฺปยุตฺตา, เอเกนายตเนน เอกาย ธาตุยา เกหิจิ วิปฺปยุตฺตาฯ เอวํ ธมฺมายตนอิตฺถินฺทฺริยาทีสุปิ โยชนาฯ

อรูปภเวน เย ธมฺมา ขนฺธาทีหิ อสงฺคหิตา, เต สมฺปยุตฺตาติ นตฺถิฯ เต จตูหิ ขนฺเธหิ เอเกนายตเนน สตฺตหิ ธาตูหิ วิปฺปยุตฺตา, เอเกนายตเนน เอกาย ธาตุยา เกหิจิ วิปฺปยุตฺตาฯ เอวํ อิทฺธิปาทกุสลาทิปเทสุปิ โยชนาฯ

ตตฺถ รูปกฺขนฺเธน วิญฺญาณสฺเสว ตีหิปิ อสงฺคหิตตฺตา ตสฺส ตีหิ เวทนาทีหิ สมฺปโยโค, อิตเรหิ จ วิปฺปโยโค ญาตพฺโพฯ เสสํ สุวิญฺเญยฺยเมวฯ อยํ อสงฺคหิเตนสมฺปยุตฺตวิปฺปยุตฺตปเท นโยฯ