ยานิ จาติอาทีสุ ยานิ เจตฺถ ทฺวาสฏฺฐิ ทิฏฺฐิคตานิ วตฺตพฺพานิ, ตานิ พฺรหฺมชาลนามเก ทีฆนิกายสฺส ปฐมสุตฺตนฺเต (ที. นิ. 1.29 อาทโย) สตฺถารา สยํ อาหจฺจ ภาสิตานีติ อตฺโถฯ พฺรหฺมชาเล หิ จตฺตาโร สสฺสตวาทา, จตฺตาโร เอกจฺจสสฺสติกา, จตฺตาโร อนฺตานนฺติกา, จตฺตาโร อมราวิกฺเขปิกา, ทฺเว อธิจฺจสมุปฺปนฺนิกา, โสฬส สญฺญีวาทา, อฏฺฐ อสญฺญีวาทา , อฏฺฐ เนวสญฺญีนาสญฺญีวาทา, สตฺต อุจฺเฉทวาทา, ปญฺจ ทิฏฺฐธมฺมนิพฺพานวาทาติ อิมานิ ทฺวาสฏฺฐิ ทิฏฺฐิคตานิ สนิทานานิ นานานยโต วุตฺตานิ, ตตฺถ วุตฺตนเยเนว เนสํ วิภาโค เวทิตพฺโพฯ อยํ ตาเวตฺถ ปทตฺถานุสารโต วินิจฺฉโย, เสโสเปตฺถ วินิจฺฉโย ปทตฺเถ วุตฺตานุสารโตว สุวิญฺเญยฺโยติฯ

ขุทฺทกวตฺถุวิภงฺคมาติกตฺถวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

ธมฺมหทยวิภงฺคมาติกตฺถวณฺณนา

ธมฺมหทยวิภงฺคมาติกาย ปน ปทตฺถาทิโต วินิจฺฉโย ปุพฺเพ วุตฺโตวฯ ยสฺมา ปน ภควตา เหฏฺฐา นานานยโต วิภตฺตานญฺเญว ขนฺธายตนาทีนํ ทฺวาทสนฺนํ ธมฺมโกฏฺฐาสานํ ปุน สพฺพสงฺคาหิกจตุภูมุปฺปตฺติตปฺปริยาปนฺนตาทีหิ ทสหิ วาเรหิ อปุพฺพนยสหสฺสวิภาวเกหิ สพฺพธมฺมาธิปฺปายสงฺขาเตหิ ธมฺมหทเยหิ วิภาคทสฺสนตฺถเมวายํ วิภงฺโค วุตฺโต, ตสฺมา วิภงฺคนยโต เจตฺถ วินิจฺฉโย โหติฯ วิภงฺเค หิ ปฐมํ ‘‘กติ ขนฺธา’’ติอาทินา สปุจฺฉกํ ทฺวาทสปทิกํ มาติกํ นิกฺขิปิตฺวา เหฏฺฐา วุตฺตานุสาเรเนว จตุภูมกสามญฺญโต สพฺพสงฺคาหิกวาโร นาม วิภตฺโต, ตตฺถ สตฺต ผสฺสาทโย สตฺตนฺนํ วิญฺญาณธาตูนํ วเสน เวทิตพฺพาฯ