เมนู

โลภมูลา ปน อทินฺนาทานกามมิจฺฉาจารมุสาวาทเปสุญฺญสมฺผปฺปลาปาภิชฺฌาสงฺขาตานํ ฉนฺนํ กมฺมปถานํ วเสน ฉพฺพิธาฯ ทิฏฺฐิสมฺปยุตฺตา ปเนตฺถ มิจฺฉาทิฏฺฐิวเสนาปีติ สตฺตวิธา โหนฺติฯ โทสมูลา ปน ปาณาภิปาตาทินฺนาทานมุสาวาทเปสุญฺญผรุสสมฺผปฺปลาปพฺยาปาทวเสน สตฺตวิธา โหนฺติฯ ทสนฺนมฺปิ ปเนสํ ทฺวารกมฺมวเสน เจว วีมํสาวชฺชิตาธิปติตฺตยวเสน จ กุสเล วุตฺตนเยน วิภาโค เวทิตพฺโพฯ เอกนฺตหีนตฺตา หีนตฺติกเภโท นตฺถิฯ อารมฺมณาธิปติ ปเนตฺถ โลภมูเลสุ เอว, น อิตเรสุ, โมหมูเลสุ ปน สหชาตาธิปติปิ นตฺถิ, ตถา กมฺมปถเภโทปิฯ น หิ ปวฏฺฏมานํ กญฺจิ อธิปติํ กโรติฯ โทโส วา สวิสยํ, วิจิกิจฺฉาจิตฺตญฺจ ปฏิปตฺติมนฺตรายกรตฺเตน ทุจฺจริตเหตุภูตมฺปิ ปาณาติปาตาทีนํ โทสโลภมูลจิตฺเตเหว สนฺนิฏฺฐาปนิยโต กมฺมปถเภทํ น คจฺฉติ, ปุพฺพภาเค เอว ปน เหตุ โหติฯ เตเนวสฺส อปายเหตุตา ปฐมมคฺควชฺฌตาติ ทฏฺฐพฺพํฯ อตีตาทิเภทโต ปน ทฺวาทสนฺนํ ปจฺเจกมนนฺตตา, เสโส จ วินิจฺฉโย กุสลาธิกาเร วุตฺตนเยเนว เวทิตพฺโพติฯ

อกุสลา ธมฺมา นิฏฺฐิตาฯ

อพฺยากตปทตฺโถ

อเหตุกกุสลวิปากวณฺณนา

อพฺยากตา ปน ธมฺมา ชาติโต จตุพฺพิธา วิปากกิริยรูปนิพฺพานวเสนฯ ตตฺถ วิปากาพฺยากตา ธมฺมา ชาติโต จ ทฺวิธา โหนฺติ กุสลากุสลวิปากวเสนฯ ตตฺถ กุสลวิปากา ภูมิโต จตุพฺพิธา กามรูปารูปาวจรโลกุตฺตรวิปากวเสนฯ ตตฺถ กามาวจรวิปากา อเหตุกา สเหตุกาติ ทุวิธาฯ ตตฺถ อโลภาทิสหชาตเหตุวิรหิตา อเหตุกาฯ เต สมฺปโยควตฺถารมฺมณาทิเภทโต อฏฺฐวิธาฯ เสยฺยถิทํ – อุเปกฺขาสหคตํ จกฺขุวิญฺญาณํ, ตถา โสตฆานชิวฺหาวิญฺญาณํ, สุขสหคตํ กายวิญฺญาณํ, อุเปกฺขาสหคตา มโนธาตุ, โสมนสฺสสหคตา มโนวิญฺญาณธาตุ, ตถา อุเปกฺขาสหคตา จาติฯ จกฺขุวิญฺญาณาทีนิ หิ จตฺตาริ จกฺขุปสาทาทีสุ จตูสุ อุปาทายรูเปสุ อุปาทายรูปานํ ฆฏฺฏนานิฆํสสฺส ปิจุปิณฺเฑ ปิจุปิณฺฑสฺเสวาติทุพฺพลตาย อุเปกฺขาเวทนาสมฺปยุตฺตาเนว โหนฺติฯ กายวิญฺญาณํ ปน กายินฺทฺริเย โผฏฺฐพฺพภูตตฺตยฆฏฺฏนานิฆํสสฺส อธิกรณิมตฺถเก ฐปิตปิจุปิณฺเฑ กูฏปหารสฺเสว พลวตาย ปสาทนิสฺสเยสุปิ ภูเตสุ ปฏิฆาตสมฺภวโต สุขสหคตํ โหติ, มโนธาตุ อตฺตโน คหณทุพฺพลตาย อติอิฏฺเฐปิ อุเปกฺขาสหคตาว, มโนวิญฺญาณธาตุ ปน อติอิฏฺเฐ โสมนสฺสสหคตา, อิฏฺฐมชฺฌตฺเต อุเปกฺขาสหคตาติ อยํ สมฺปโยคโต วินิจฺฉโยฯ

ธมฺมุทฺเทสาทิโต ปน จกฺขุวิญฺญาเณ ตาว ผสฺสปญฺจกํ, เอกคฺคตา, ชีวิตนฺติ สรูเปนาคตา สตฺต, เยวาปนกวเสน มนสิกาโร เอโก จาติ อฏฺฐ ธมฺมา โหนฺติฯ สงฺคหโต ปเนตฺถ ขนฺธายตนธาตุอาหารินฺทฺริยวเสน ปญฺเจวสงฺคหาฯ ตตฺถ จกฺขุวิญฺญาณธาตุธมฺมธาตุวเสน ธาตุสงฺคโห, มโน อุเปกฺขาชีวิตินฺทฺริยวเสน อินฺทฺริยสงฺคโห จ เวทิตพฺโพฯ เสสํ วุตฺตนยเมวฯ เอตฺถ จ วิชฺชมานาปิ เวทนา ฌานงฺคตํ น คจฺฉติ, อินฺทฺริยํ ปน โหติฯ เอกคฺคตา อินฺทฺริยมคฺคงฺคพลภาวมฺปิ น คจฺฉติ อติทุพฺพลตฺตาฯ วิตกฺกปจฺฉิมกํ หิ ฌานํ, เหตุปจฺฉิมโก มคฺโค, พลญฺจฯ ยถา เจตฺถ, เอวํ โสตฆานชิวฺหากายวิญฺญาเณสุปิฯ เกวลํ ปน สงฺคหวาเร โสตวิญฺญาณธาตุอาทิวเสน ธาตุสงฺคโห, กายวิญฺญาเณ เวทนาปริวตฺตนญฺจ วิเสโสฯ