เมนู

21. เอกวีสติโม ปริจฺเฉโท

ปฏิปทาญาณทสฺสนวิสุทฺธินิทฺเทสวณฺณนา

[1298] อฏฺฐญาณวเสเนวาติ อุทยพฺพยญาณาทีนํ อฏฺฐนฺนํ ญาณานํ วเสนฯ วิปสฺสนาจารสฺส มตฺถกปฺปตฺติยา สงฺขารุเปกฺขาญาณํ สิขาปตฺตา วิปสฺสนาฯ สิขาปตฺติ ปนสฺสา อุทยพฺพยญาณาทีนํ อฏฺฐญาณานํ วเสนาติ อาห ‘‘อฏฺฐญาณวเสนา’’ติฯ นวมนฺติ สจฺจานุโลมิกญาณํฯ อิติ อุทยพฺพยาทีนิ อฏฺฐ, อิทญฺจ นวมญาณํ ปฏิปทาญาณทสฺสนนฺติ ปวุจฺจติฯ ปฏิปชฺชติ เอตาย อริยมคฺโคติ ปฏิปทา, อุทยพฺพยาทีนํ ชานนฏฺเฐน, ปจฺจกฺขโต ทสฺสนฏฺเฐน ญาณทสฺสนญฺจาติ กตฺวาฯ

[1299] ตานิ ปน ญาณานิ สรูปโต ทสฺเสตุํ ‘‘อฏฺฐ ญาณานี’’ติอาทิ วุตฺตํฯ ตตฺถ อุทยพฺพยานุปสฺสนาญาณํ กิญฺจาปิ ตีรณปริญฺญาย ปติฏฺฐํ, ตถาปิ ยถาวุตฺตฏฺเฐน ปฏิปทาญาณทสฺสนมฺปิ โหติเยวาติ ตมฺปิ อิธ วุตฺตํฯ อิตรตฺถ ปน อุปฺปนฺนมตฺตํ อปฺปคุณํ สนฺธาย วุตฺตํฯ อปฺปคุณญฺหิ นิจฺจสญฺญาทิปหานสิทฺธิยา ปหานปริญฺญาย อธิฏฺฐานภูตํฯ ยโต ตทธิคเมน อฏฺฐารสสุ มหาวิปสฺสนาสุ เอกจฺจา อธิคตาว โหนฺติฯ น หิ อุทยพฺพยานํ ปจฺจกฺขโต ปฏิเวเธน วินา สามญฺญาการานํ ตีรณมตฺเตน สาติสยํ ปฏิปกฺขปฺปหานํ สมฺภวติฯ อสติ จ ปฏิปกฺขปฺปหาเน กุโต ญาณาทีนํ วชิรมิว อวิหตเวคตา ติขิณวิสทาทิตา วา, ตสฺมา ปคุณภาวปฺปตฺตํ อุทยพฺพยญาณํ ปหานปริญฺญาปกฺขิยเมว ทฏฺฐพฺพํฯ

[1300-2] ภงฺเคติ สงฺขารานํ ภงฺเคฯ