[39] ตถา สกทาคามิมคฺคอนาคามิมคฺคอรหตฺตมคฺคจิตฺตญฺเจติ สมวีสติ มคฺคจิตฺตานิฯ

[40] ตถา ผลจิตฺตานิ เจติ สมจตฺตาลีส โลกุตฺตรจิตฺตานิ ภวนฺตีติฯ

[41] ฌานงฺคโยคเภเทน, กตฺเวเกกนฺตุ ปญฺจธาฯ

วุจฺจตานุตฺตรํ จิตฺตํ, จตฺตาลีสวิธนฺติ จฯ

[42] ยถา จ รูปาวจรํ, คยฺหตานุตฺตรํ ตถาฯ

ปฐมาทิฌานเภเท, อารุปฺปญฺจาปิ ปญฺจเมฯ

เอกาทสวิธํ ตสฺมา, ปฐมาทิกมีริตํ;

ฌานเมเกกมนฺเต ตุ, เตวีสติวิธํ ภเวฯ

[43] สตฺตติํสวิธํ ปุญฺญํ, ทฺวิปญฺญาสวิธํ ตถาฯ

ปากมิจฺจาหุ จิตฺตานิ, เอกวีสสตํ พุธาฯ

อิติ อภิธมฺมตฺถสงฺคเห จิตฺตสงฺคหวิภาโค นาม

ปฐโม ปริจฺเฉโทฯ

2. เจตสิกปริจฺเฉโท

สมฺปโยคลกฺขณํ

[1] เอกุปฺปาทนิโรธา จ, เอกาลมฺพณวตฺถุกาฯ

เจโตยุตฺตา ทฺวิปญฺญาส, ธมฺมา เจตสิกา มตาฯ

อญฺญสมานเจตสิกํ

[2] กถํ? ผสฺโส เวทนา สญฺญา เจตนา เอกคฺคตา ชีวิตินฺทฺริยํ มนสิกาโร เจติ สตฺติเม เจตสิกา สพฺพจิตฺตสาธารณา นามฯ

[3] วิตกฺโก วิจาโร อธิโมกฺโข วีริยํ ปีติ ฉนฺโท จาติ ฉ อิเม เจตสิกา ปกิณฺณกา นามฯ

[4] เอวเมเต เตรส เจตสิกา อญฺญสมานาติ เวทิตพฺพาฯ

อกุสลเจตสิกํ

[5] โมโห อหิริกํ อโนตฺตปฺปํ อุทฺธจฺจํ โลโภ ทิฏฺฐิ มาโน โทโส อิสฺสา มจฺฉริยํ กุกฺกุจฺจํ ถินํ มิทฺธํ วิจิกิจฺฉา เจติ จุทฺทสิเม เจตสิกา อกุสลา นามฯ

โสภนเจตสิกํ

[6] สทฺธา สติ หิรี โอตฺตปฺปํ อโลโภ อโทโส ตตฺรมชฺฌตฺตตา กายปสฺสทฺธิ จิตฺตปสฺสทฺธิ กายลหุตา จิตฺตลหุตา กายมุทุตา จิตฺตมุทุตา กายกมฺมญฺญตา จิตฺตกมฺมญฺญตา กายปาคุญฺญตา จิตฺตปาคุญฺญตา กายุชุกตา จิตฺตุชุกตา เจติ เอกูนวีสติเม เจตสิกา โสภนสาธารณา นามฯ

[7] สมฺมาวาจา สมฺมากมฺมนฺโต สมฺมาอาชีโว เจติ ติสฺโส วิรติโย นามฯ

[8] กรุณา มุทิตา อปฺปมญฺญาโย นามาติ สพฺพถาปิ ปญฺญินฺทฺริเยน สทฺธิํ ปญฺจวีสติเม เจตสิกา โสภนาติ เวทิตพฺพาฯ

[9] เอตฺตาวตา จ –

เตรสญฺญสมานา จ, จุทฺทสากุสลา ตถา;

โสภนา ปญฺจวีสาติ, ทฺวิปญฺญาส ปวุจฺจเรฯ