[11] อิติ จ อฏฺฐารสวิธมฺเปตํ รูปํ สภาวรูปํ สลกฺขณรูปํ นิปฺผนฺนรูปํ รูปรูปํ สมฺมสนรูปนฺติ จ สงฺคหํ คจฺฉติฯ

[12] อากาสธาตุ ปริจฺเฉทรูปํ นามฯ

[13] กายวิญฺญตฺติ วจีวิญฺญตฺติ วิญฺญตฺติรูปํ นามฯ

[14] รูปสฺส ลหุตา มุทุตา กมฺมญฺญตา วิญฺญตฺติทฺวยํ วิการรูปํ นามฯ

[15] รูปสฺส อุปจโย สนฺตติ ชรตา อนิจฺจตา ลกฺขณรูปํ นามฯ

[16] ชาติรูปเมว ปเนตฺถ อุปจยสนฺตตินาเมน ปวุจฺจตีติ เอกาทสวิธมฺเปตํ รูปํ อฏฺฐวีสติวิธํ โหติ สรูปวเสนฯ

[17] กถํ –

ภูตปฺปสาทวิสยา, ภาโว หทยมิจฺจปิ;

ชีวิตาหารรูเปหิ, อฏฺฐารสวิธํ ตถาฯ

ปริจฺเฉโท จ วิญฺญตฺติ, วิกาโร ลกฺขณนฺติ จ;

อนิปฺผนฺนา ทส เจติ, อฏฺฐวีสวิธํ ภเวฯ

อยเมตฺถ รูปสมุทฺเทโสฯ

รูปวิภาโค

[18] สพฺพญฺจ ปเนตํ รูปํ อเหตุกํ สปฺปจฺจยํ สาสวํ สงฺขตํ โลกิยํ กามาวจรํ อนารมฺมณํ อปฺปหาตพฺพเมวาติ เอกวิธมฺปิ อชฺฌตฺติกพาหิราทิวเสน พหุธา เภทํ คจฺฉติฯ

[19] กถํ? ปสาทสงฺขาตํ ปญฺจวิธมฺปิ อชฺฌตฺติกรูปํ นาม, อิตรํ พาหิรรูปํฯ