[58] ญาณสมฺปยุตฺตกามาวจรกุสลานิ เจว ปญฺจมชฺฌานสงฺขาตํ อภิญฺญากุสลญฺเจติ อรหตฺตมคฺคผลวชฺชิตสพฺพารมฺมณานิฯ

[59] ญาณสมฺปยุตฺตกามาวจรกิริยานิ เจว กิริยาภิญฺญาโวฏฺฐพฺพนญฺเจติ สพฺพถาปิ สพฺพารมฺมณานิฯ

[60] อารุปฺเปสุ ทุติยจตุตฺถานิ มหคฺคตารมฺมณานิฯ

[61] เสสานิ มหคฺคตจิตฺตานิ สพฺพานิปิ ปญฺญตฺตารมฺมณานิฯ

[62] โลกุตฺตรจิตฺตานิ นิพฺพานารมฺมณานีติฯ

[63] ปญฺจวีส ปริตฺตมฺหิ, ฉ จิตฺตานิ มหคฺคเตฯ

เอกวีสติ โวหาเร, อฏฺฐ นิพฺพานโคจเรฯ

วีสานุตฺตรมุตฺตมฺหิ , อคฺคมคฺคผลุชฺฌิเต;

ปญฺจ สพฺพตฺถ ฉจฺเจติ, สตฺตธา ตตฺถ สงฺคโหฯ

วตฺถุสงฺคโห

[64] วตฺถุสงฺคเห วตฺถูนิ นาม จกฺขุโสตฆานชิวฺหากายหทยวตฺถุ เจติ ฉพฺพิธานิ ภวนฺติฯ

[65] ตานิ กามโลเก สพฺพานิปิ ลพฺภนฺติฯ

[66] รูปโลเก ปน ฆานาทิตฺตยํ นตฺถิฯ

[67] อรูปโลเก ปน สพฺพานิปิ น สํวิชฺชนฺติฯ

[68] ตตฺถ ปญฺจวิญฺญาณธาตุโย ยถากฺกมํ เอกนฺเตน ปญฺจ ปสาทวตฺถูนิ นิสฺสาเยว ปวตฺตนฺติฯ

[69] ปญฺจทฺวาราวชฺชนสมฺปฏิจฺฉนสงฺขาตา ปน มโนธาตุ จ หทยํ นิสฺสิตาเยว ปวตฺตนฺติฯ

[70] อวเสสา ปน มโนวิญฺญาณธาตุสงฺขาตา จ สนฺตีรณมหาวิปากปฏิฆทฺวยปฐมมคฺคหสนรูปาวจรวเสน หทยํ นิสฺสาเยว ปวตฺตนฺติฯ

[71] อวเสสา กุสลากุสลกิริยานุตฺตรวเสน ปน นิสฺสาย วา อนิสฺสาย วาฯ

[72] อารุปฺปวิปากวเสน หทยํ อนิสฺสาเยวาติฯ

[73] ฉวตฺถุํ นิสฺสิตา กาเม, สตฺต รูเป จตุพฺพิธาฯ

ติวตฺถุํ นิสฺสิตารุปฺเป, ธาตฺเวกา นิสฺสิตา มตาฯ

[74] เตจตฺตาลีส นิสฺสาย, ทฺเวจตฺตาลีส ชายเรฯ

นิสฺสาย จ อนิสฺสาย, ปาการุปฺปา อนิสฺสิตาฯ

อิติ อภิธมฺมตฺถสงฺคเห ปกิณฺณกสงฺคหวิภาโค นาม

ตติโย ปริจฺเฉโทฯ

4. วีถิปริจฺเฉโท

[1] จิตฺตุปฺปาทานมิจฺเจวํ, กตฺวาสงฺคหมุตฺตรํฯ

ภูมิปุคฺคลเภเทน, ปุพฺพาปรนิยามิตํฯ

ปวตฺติสงฺคหํ นาม, ปฏิสนฺธิปวตฺติยํ;

ปวกฺขามิ สมาเสน, ยถาสมฺภวโต กถํฯ

[2]. วีถิมุตฺตานํ ปน กมฺมกมฺมนิมิตฺตคตินิมิตฺตวเสน ติวิธา โหติ วิสยปฺปวตฺติฯ

[4] ตตฺถ วตฺถุทฺวารารมฺมณานิ ปุพฺเพ วุตฺตนยาเนวฯ