เมนู

[52] สาธารณาติ อกุสลานํ สพฺเพสเมว สาธารณภูตา จตฺตาโร สมานา จ ฉนฺทปีติอธิโมกฺขวชฺชิตา อญฺญสมานา อปเร ทสาติ เอเต จุทฺทส ธมฺมา สพฺพากุสลโยคิโนติ ปวุจฺจนฺตีติ โยชนาฯ

อกุสลจิตฺตสงฺคหนยวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

อเหตุกจิตฺตสงฺคหนยวณฺณนา

[54] ‘‘ตถา’’ติ อิมินา อญฺญสมาเน ปจฺจามสติฯ

[56] มโนวิญฺญาณธาตุยา วิย วิสิฏฺฐมนนกิจฺจาโยคโต มนนมตฺตา ธาตูติ มโนธาตุฯ อเหตุกปฏิสนฺธิยุคเฬติ อุเปกฺขาสนฺตีรณทฺวเยฯ

[58] ทฺวาทส หสนจิตฺเต, เอกาทส โวฏฺฐพฺพนสุขสนฺตีรเณสุ, ทส มโนธาตุตฺติกาเหตุกปฏิสนฺธิยุคฬวเสน ปญฺจสุ, สตฺต ทฺวิปญฺจวิญฺญาเณสูติ อฏฺฐารสาเหตุเกสุ จิตฺตุปฺปาเทสุ สงฺคโห จตุพฺพิโธ โหตีติ โยชนาฯ

[59] เตตฺติํสวิธสงฺคโหติ อนุตฺตเร ปญฺจ, ตถา มหคฺคเต, กามาวจรโสภเน ทฺวาทส, อกุสเล สตฺต, อเหตุเก จตฺตาโรติ เตตฺติํสวิธสงฺคโหฯ

[60] อิตฺถํ ยถาวุตฺตนเยน จิตฺตาวิยุตฺตานํ เจตสิกานํ จิตฺตปริจฺเฉทวเสน วุตฺตํ สมฺปโยคญฺจ เจตสิกราสิปริจฺเฉทวเสน วุตฺตํ สงฺคหญฺจ ญตฺวา ยถาโยคํ จิตฺเตน สมํ เภทํ อุทฺทิเส ‘‘สพฺพจิตฺตสาธารณา ตาว สตฺต เอกูนนวุติจิตฺเตสุ อุปฺปชฺชนโต ปจฺเจกํ เอกูนนวุติวิธา , ปกิณฺณเกสุ วิตกฺโก ปญฺจปญฺญาสจิตฺเตสุ อุปฺปชฺชนโต ปญฺจปญฺญาสวิโธ’’ตฺยาทินา กเถยฺยาติ อตฺโถฯ

อเหตุกจิตฺตสงฺคหนยวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

อิติ อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา นาม อภิธมฺมตฺถสงฺคหวณฺณนาย

เจตสิกปริจฺเฉทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

3. ปกิณฺณกปริจฺเฉทวณฺณนา

[1] อิทานิ ยถาวุตฺตานํ จิตฺตเจตสิกานํ เวทนาทิวิภาคโต, ตํตํเวทนาทิเภทภินฺนจิตฺตุปฺปาทวิภาคโต จ ปกิณฺณกสงฺคหํ ทสฺเสตุํ ‘‘สมฺปยุตฺตา ยถาโยค’’นฺตฺยาทิ อารทฺธํฯ ยถาโยคํ สมฺปยุตฺตา จิตฺตเจตสิกา ธมฺมา สภาวโต อตฺตโน อตฺตโน สภาววเสน เอกูนนวุติวิธมฺปิ จิตฺตํ อารมฺมณวิชานนสภาวสามญฺเญน เอกวิธํ, สพฺพจิตฺตสาธารโณ ผสฺโส ผุสนสภาเวน เอกวิโธตฺยาทินา เตปญฺญาส โหนฺติฯ

[2] อิทานิ เตสํ ธมฺมานํ ยถารหํ เวทนา…เป.… วตฺถุโต สงฺคโห นาม เวทนาสงฺคหาทินามโก ปกิณฺณกสงฺคโห จิตฺตุปฺปาทวเสเนว ตํตํเวทนาทิเภทภินฺนจิตฺตุปฺปาทานํ วเสเนว น กตฺถจิ ตํวิรเหน นียเต อุปนียเต, อาหรียตีตฺยตฺโถฯ