2. เจตสิกปริจฺเฉทวณฺณนา

สมฺปโยคลกฺขณวณฺณนา

[1] เอวํ ตาว จิตฺตํ ภูมิชาติสมฺปโยคสงฺขารฌานารมฺมณมคฺคเภเทน ยถารหํ วิภชิตฺวา อิทานิ เจตสิกวิภาคสฺส อนุปฺปตฺตตฺตา ปฐมํ ตาว จตุพฺพิธสมฺปโยคลกฺขณสนฺทสฺสนวเสน เจตสิกลกฺขณํ ฐเปตฺวา, ตทนนฺตรํ อญฺญสมานอกุสลโสภนวเสน ตีหิ ราสีหิ เจตสิกธมฺเม อุทฺทิสิตฺวา, เตสํ โสฬสหากาเรหิ สมฺปโยคํ, เตตฺติํสวิเธน สงฺคหญฺจ ทสฺเสตุํ ‘‘เอกุปฺปาทนิโรธา จา’’ตฺยาทิ อารทฺธํฯ จิตฺเตน สห เอกโต อุปฺปาโท จ นิโรโธ จ เยสํ เต เอกุปฺปาทนิโรธาฯ เอกํ อาลมฺพณญฺจ วตฺถุ จ เยสํ เต เอกาลมฺพณวตฺถุกาฯ เอวํ จตูหิ ลกฺขเณหิ เจโตยุตฺตา จิตฺเตน สมฺปยุตฺตา ทฺวิปญฺญาส ลกฺขณา ธารณโต ธมฺมา นิยตโยคิโน, อนิยตโยคิโน จ เจตสิกา มตาฯ

ตตฺถ ยทิ เอกุปฺปาทมตฺเตเนว เจโตยุตฺตาติ อธิปฺเปตา, ตทา จิตฺเตน สห อุปฺปชฺชมานานํ รูปธมฺมานมฺปิ เจโตยุตฺตตา อาปชฺเชยฺยาติ เอกนิโรธคฺคหณํฯ เอวมฺปิ จิตฺตานุปริวตฺติโน วิญฺญตฺติทฺวยสฺส ปสงฺโค นสกฺกา นิวาเรตุํ, ตถา ‘‘เอกโต อุปฺปาโท วา นิโรโธ วา เอเตสนฺติ เอกุปฺปาทนิโรธา’’ติ ปริกปฺเปนฺตสฺส ปุเรตรมุปฺปชฺชิตฺวา จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ นิรุชฺฌมานานมฺปิ รูปธมฺมานนฺติ เอกาลมฺพณคฺคหณํฯ เย เอวํ ติวิธลกฺขณา, เต นิยมโต เอกวตฺถุเยวาติทสฺสนตฺถํ เอกวตฺถุกคฺคหณนฺติ อลมติปฺปปญฺเจนฯ

สมฺปโยคลกฺขณวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ