วิญฺญาณกฺขนฺธปกิณฺณกนยสงฺเขโป
[192]
เอกธาทินโยทานิ , ปฏุวฑฺฒาย โยคินํ;
วุจฺจเต วิสยคฺคาหา, สพฺพเมกวิธํ มนํฯ
[193]
เอกาสีติ ติภูมฏฺฐํ, โลกิยํ สุตฺตรญฺจ ตํ;
เสสํ โลกุตฺตรํ อฏฺฐ, อนุตฺตรญฺจิตี ทฺวิธาฯ
[194]
โลกปากกฺริยาเหตู , เจกเหตูติ สตฺตหิ;
ติํส นาธิปติ สาธิ-ปติ เสสาติปี ทฺวิธาฯ
[195]
ฉนฺทจิตฺตีหวีมํสา-สฺเวเกน มติมา ยุตํ;
วินา วีมํสเมเกน, ญาณหีนมนํ ยุตํฯ
[196]
ปริตฺตานปฺปมาณานิ, มหคฺคตมนานิติ;
ติธา ฉนว จฏฺฐ จ, ตินวา จ ยถากฺกมํฯ
[197]
ทฺวิปญฺจ จิตฺตํ วิญฺญาณํ, ติสฺโส หิ มโนธาตุโย;
ฉสตฺตติ มโนญาณ-ธาตูติ ติวิธา ปุนฯ
[198]
เอการมฺมณจิตฺตานิ, อนภิญฺญํ มหคฺคตํ;
อมลํ ปญฺจวิญฺญาณํ, นวปญฺจ ภวนฺติเมฯ
[199]
ปญฺจาลมฺพํ มโนธาตุ, สาภิญฺญํ กามธาตุชํ;
เสสํ ฉารมฺมณํ ตํ หิ, เตจตฺตาลีส สงฺขฺยโตฯ
[200]
กามปากทุสา จาทิ-มคฺโค จาทิกฺริยา ทุเว;
รูปา สพฺเพติรูเป น, เตจตฺตาลีส โหนฺติเมฯ
[201]
วินาว รูเปนารุปฺป-วิปากา จตุโร สิยุํ;
ทฺเวจตฺตาลีส เสสานิ, วตฺตนฺตุภยถาปิ จฯ
[202]
จตุธาปิ อเหตฺเวกทฺวิเหตุกติเหตุโต;
อฏฺฐารส ทฺเว พาวีส, สตฺตจตฺตาลิสํ ภเวฯ
[203]
กาเม ชวา สโวฏฺฐพฺพา, อภิญฺญาทฺวยเมว จ;
รูปิริยาปถวิญฺญตฺติกราเม จตุรฏฺฐกาฯ
[204]
ฉพฺพีสติ ชวา เสสา, กรา รูปิริยาปเถ;
ทฺวิปญฺจมนวชฺชานิ, กามรูปผลานิ จฯ
[205]
อาทิกฺริยาติ เจกูน-วีส รูปกรา อิเม;
เสสา จุทฺทส ภินฺนาวจุติ สนฺธิ น ตีณิปิฯ
[206]
เอกกิจฺจาทิโต ปญฺจ-วิธา ตตฺเถกกิจฺจกา;
ทฺวิปญฺจจิตฺตํ ชวนํ, มโนธาตุฏฺฐสฏฺฐิเมฯ
[207]
ทฺวิกิจฺจาทีนิ โวฏฺฐพฺพํ, สุขตีรํ มหคฺคเต;
ปากา กามมหาปากา, เสสา ตีรา ยถากฺกมํฯ
[208]
ทสฺสนํ สวนํ ทิฏฺฐํ, สุตํ ฆายนกาทิกํ;
ตยํ มุตํ มโนธาตุตฺตยํ ทิฏฺฐํ สุตํ มุตํฯ
[209]
ทิฏฺฐํ สุตํ มุตํ ญาตํ, สาภิญฺญํ เสสกามิกํ;
วิญฺญาตารมฺมณํ เสสเมวํ ฉพฺพิธมีรเยฯ
[210]
สตฺตธา สตฺตวิญฺญาณธาตูนํ ตุ วสา ภเว;
วุจฺจเตทานิ ตสฺเสว, อนนฺตรนยกฺกโมฯ
[211]
ปุญฺเญสฺวาทิทฺวยา กาเม, รูปปุญฺญมนนฺตกํ;
ตปฺปาทกุตฺตรานนฺตํ, ภวงฺคญฺจาทิตีรณํฯ
[212]
ทุติยนฺตทฺวยา ตีรํ, ภวงฺคํ ตติยทฺวยา;
เต อนนฺตามลํ ปุญฺญํ, มชฺฌตฺตญฺจ มหคฺคตํฯ
[213]
สพฺพวาเร สยญฺเจติ, เตปญฺญาส ติสตฺต จ;
เตตฺติํส จ ภวนฺเตเต, รูเปสุ ปน ปุญฺญโตฯ
[214]
ตปฺปากา จ มติยุตฺต-กามปากา สยํ ทส;
อารุปฺปปุญฺญโต เต จ, สโก ปาโก สยํ ปุนฯ
[215]
อโธปากา จ อนฺตมฺหา, ตติยญฺจ ผลนฺติเม;
ทเสกทฺวิติปญฺจาหิ, มคฺคา เจกํ สกํ ผลํฯ
[216]
โลภมูเลกเหตูหิ , อนฺตกามสุภา วิย;
สตฺต โทสทฺวยา กาม-ภวงฺคเปกฺขวา สยํฯ
[217]
มหาปากติเหตูหิ, สาวชฺชา สพฺพสนฺธิโย;
กามจฺจุตีหิ เสสาหิ, สาวชฺชา กามสนฺธิโยฯ
[218]
กามจฺจุติ จ โวฏฺฐพฺพํ, สยญฺจ สุขตีรโต;
ปฏิจฺฉา ตีรณานิ ทฺเว, อิตรา สกตีรณํฯ
[219]
สกํ สกํ ปฏิจฺฉํ ตุ, วิญฺญาเณหิ ทฺวิปญฺจหิ;
รูปปาเกหิ สาวชฺชา, สนฺธิโยเหตุวชฺชิตาฯ
[220]
อรูปปาเกสฺวาทิมฺหา, กามปากา ติเหตุกา;
อนฺตาวชฺชมฺปิ จารุปฺป-ปากา จ นว โหนฺติเมฯ
[221]
ทุติยาทีหิ เตเยว, อโธปากํ วินา วินา;
ผลา ติเหตุกา ปากา, สยญฺเจติ จตุทฺทสฯ
[222]
ทฺวิปญฺจาทิกฺริยา หาสา, สยญฺจารุปฺปวชฺชิตา;
ญาณยุตฺตภวงฺคาติ, ทส โวฏฺฐพฺพโต ปนฯ
[223]
กาเม ชวา ภวงฺคา จ, กามรูเป สยมฺปิ วา;
นวปญฺจ สเหตาทิ-กิริยทฺวยโต ปนฯ
[224]
สยํ ภวงฺคมติมา, รูเป สาตกฺริยาปิ จ;
ตปฺปาทกนฺติมญฺเจติ, พาวีส ตติยา ปนฯ
[225]
เต จ ปากา สยญฺจนฺเต, ผลํ มชฺฌา มหคฺคตา;
กฺริยาติ วีสติ โหนฺติ, เสสทฺวีหิ ทุเกหิ ตุฯ
[226]
วุตฺตปากา สยญฺเจติ, จุทฺทเสวํ กฺริยาชวา;
ตทารมฺมณํ มุญฺจิตฺวา, ปฏฺฐานนยโต นเยฯ
[227]
อถ สาตกฺริยา สาตํ, เสสํ เสสกฺริยาปิ จ;
ตทาลมฺพํ ยถาโยคํ, วเท อฏฺฐกถานยาฯ
[228]
มหคฺคตา กฺริยา สพฺพา, สกปุญฺญสมา ตหิํ;
อนฺตา ผลนฺติมํ โหติ, อยเมว วิเสสตาฯ
[229]
อิมสฺสานนฺตรา ธมฺมา, เอตฺตกาติ ปกาสิตา;
อิมํ ปเนตฺตเกหีติ, วุจฺจเตยํ นโยธุนาฯ
[230]
ทฺวีหิ กามชวา ตีหิ, รูปารูปา จตูหิ ตุ;
มคฺคา ฉหิ ผลาทิ ทฺเว, เสสา ทฺเว ปน สตฺตหิฯ
[231]
เอกมฺหา ทส ปญฺจหิ, ปฏิจฺฉา สุขตีรณํ;
กาเม โทสกฺริยาหีน-ชเวหิ คหโต สกาฯ
[232]
กาเม ชวา กฺริยาหีนา, ตทาลมฺพา สโวฏฺฐพฺพา;
สคหญฺเจติ เตตฺติํสจิตฺเตหิ ปรตีรณาฯ
[233]
กามปุญฺญสุขีตีรกณฺหโวฏฺฐพฺพโต ทฺวยํ;
มหาปากนฺติมํ โหติ, อนารุปฺปจุตีหิ จฯ
[234]
สตฺตติํส ปเนตานิ, เอตฺถ หิตฺวา ทุสทฺวยํ;
เอเตหิ ปญฺจติํเสหิ, ชายเต ทุติยทฺวยํฯ
[235]
สุขตีราทิ สตฺเตเต, กฺริยโต จาปิ สมฺภวา;
เญยฺยา เสสานิ จตฺตาริ, ภวงฺเคน จ ลพฺภเรฯ
[236]
มคฺควชฺชา สโวฏฺฐพฺพสุขิตีรชวาขิลา;
จุตีติ นวกฏฺฐาหิ, ตติยทฺวยมาทิเสฯ
[237]
เอเตหิ โทสวชฺเชหิ, สตฺตตีหิตรทฺวยํ;
รูปปากา วินารุปฺปปากาเหตุทุเหตุเกฯ
[238]
เตเหเวกูนสฏฺฐีหิ, โหนฺติรุปฺปาทิกํ วินา;
หาสาวชฺเช ชเว รูเป, อฏฺฐฉกฺเกหิ เตหิ ตุฯ
[239]
สาโธปาเกหิ เตเหว, ทุติยาทีนิ อตฺตนา;
อโธโธชวหีเนหิ, เอเกกูเนหิ ชายเรฯ
[240]
สุขตีรภวงฺคานิ, สยญฺจาติ ติสตฺตหิ;
อนฺตาวชฺชํ อนารุปฺปภวงฺเคหิ ปเนตรํฯ
[241]
วุตฺตานนฺตรสงฺขาโต, นโย ทานิ อเนกธา;
ปุคฺคลาทิปฺปเภทาปิ, ปวตฺติ ตสฺส วุจฺจเตฯ
[242]
ปุถุชฺชนสฺส ชายนฺเต, ทิฏฺฐิกงฺขายุตานิ เว;
เสกฺขสฺเสวามลา สตฺต, อนนฺตานิตรสฺส ตุฯ
[243]
อนฺตามลํ อนาวชฺชกฺริยา เจกูนวีสติ;
กุสลากุสลา เสสา, โหนฺติ เสกฺขปุถุชฺชเนฯ
[244]
อิตรานิ ปนาวชฺชทฺวยํ ปากา จ สาสวา;
ติณฺณนฺนมฺปิ สิยุํ เอวํ, ปญฺจธา สตฺตเภทโตฯ
[245]
กาเม โสฬส ฆานาทิตฺตยํ โทสมหาผลา;
รูปารูเป สปาโกติ, ปญฺจวีสติ เอกชาฯ
[246]
กามปากา จ เสสาทิมคฺโค อาทิกฺริยา ทุเว;
รูเป ชวาติ พาวีส, ทฺวิชา เสสา ติธาตุชาฯ
[247]
วิตฺถาโรปิ จ ภูมีสุ, เญยฺโย กามสุภาสุภํ;
หาสวชฺชมเหตุญฺจ, อปาเย สตฺตติํสิเมฯ
[248]
หิตฺวา มหคฺคเต ปาเก, อสีติ เสสกามิสุ;
จกฺขุโสตมโนธาตุ, ตีรณํ โวฏฺฐพฺพมฺปิ จฯ
[249]
โทสหีนชวา โส โส, ปาโก รูเป อนาริเย;
ปญฺจสฏฺฐิ ฉสฏฺฐี ตุ, ปริตฺตาภาทีสุ ตีสุฯ
[250]
อาทิปญฺจามลา กงฺขาทิฏฺฐิยุตฺเต วินา ตหิํ;
เตเยว ปญฺจปญฺญาส, ชายเร สุทฺธภูมิสุฯ
[251]
อาทิมคฺคทุสาหาสรูปหีนชวา สโก;
ปาโก โวฏฺฐพฺพนญฺจาติ, ติตาลีสํ สิยุํ นเภฯ
[252]
อโธโธมนวชฺชา เต,
ปาโก เจว สโก สโก;
ทุติยาทีสุ ชายนฺเต,
ทฺเว ทฺเว อูนา ตโต ตโตฯ
[253]
อรูเปสฺเวกเมกสฺมิํ , รูเปสฺวาทิตฺติเกปิ จ;
ติเก จ ตติเย เอกํ, ทฺเว โหนฺติ ทุติยตฺติเกฯ
[254]
อนฺติมํ รูปปากํ ตุ, ฉสุ เวหปฺผลาทิสุ;
กามสุคติยํเยว, มหาปากา ปวตฺตเรฯ
[255]
ฆายนาทิตฺตยํ กาเม, ปฏิฆทฺวยเมว จ;
สตฺตรเสสุ ปฐมํ, อมลํ มานวาทิสุฯ
[256]
อริยาปายวชฺเชสุ, จตุโรทิปฺผลาทิกา;
อปายารุปฺปวชฺเชสุ, หาสรูปสุภกฺริยํฯ
[257]
อปายุทฺธตฺตยํ หิตฺวา, โหตากาสสุภกฺริยํ;
ตถาปายุทฺธทฺเว หิตฺวา, วิญฺญาณกุสลกฺริยํฯ
[258]
ภวคฺคาปายวชฺเชสุ, อากิญฺจญฺญสุภกฺริยํ;
ทิฏฺฐิกงฺขายุตา สุทฺเธ, วินา สพฺพาสุ ภูมิสุฯ
[259]
อมลานิ จ ตีณนฺเต,
ภวคฺเค จ สุภกฺริยา;
มหากฺริยา จ โหนฺเตเต,
เตรเสวานปายิสุฯ
[260]
อนารุปฺเป มโนธาตุ, ทสฺสนํ สวตีรณํ;
กาเม อนิฏฺฐสํโยเค, พฺรหฺมานํ ปาปชํ ผลํฯ
[261]
โวฏฺฐพฺพํ กามปุญฺญญฺจ, ทิฏฺฐิหีนํ สอุทฺธวํ;
จุทฺทเสตานิ จิตฺตานิ, ชายเร ติํสภูมิสุฯ
[262]
อินฺทฺริยานิ ทุเว อนฺตทฺวยวชฺเชสฺวเหตุสุ;
ตีณิ กงฺเขตราเหตุปาเป จตฺตาริ เตรสฯ
[263]
ฉ ญาณหีเน ตพฺพนฺตสาสเว สตฺต นิมฺมเล;
จตฺตาลีเส ปนฏฺเฐวํ, เญยฺยมินฺทฺริยเภทโตฯ
[264]
ทฺเว พลานิ อเหตฺวนฺตทฺวเย ตีณิ ตุ สํสเย;
จตฺตาริตรปาเป ฉ, โหนฺติ เสสทุเหตุเกฯ
[265]
เอกูนาสีติจิตฺเตสุ, มติยุตฺเตสุ สตฺต ตุ;
อพลานิ หิ เสสานิ, วีริยนฺตํ พลํ ภเวฯ
[266]
อฌานงฺคานิ ทฺเวปญฺจ, ตกฺกนฺตา หิ ตทงฺคตา;
ฌาเน ปีติวิรตฺเต ต-ปฺปาทเก อมเล ทุเวฯ
[267]
ตติเย สามเล ตีณิ, จตฺตาริ ทุติเย ตถา;
กาเม นิปฺปีติเก จาปิ, ปญฺจงฺคานิ หิ เสสเกฯ
[268]
มคฺคา ทฺเว สํสเย ทิฏฺฐิหีนเสสาสุเภ ตโย;
ทุเหตุเกตเร สุทฺธชฺฌาเน จ ทุติยาทิเกฯ
[269]
จตฺตาโร ปญฺจ ปฐมฌานกามติเหตุเก;
สตฺตามเล ทุติยาทิ-ฌานิเก อฏฺฐ เสสเกฯ
[270]
เหตฺวนฺตโต หิ มคฺคสฺส, อมคฺคงฺคมเหตุกํ;
ฉมคฺคงฺคยุตํ นตฺถิ, พเลหิปิ จ ปญฺจหิฯ
[271]
สุขิตีรตทาลมฺพํ, อิฏฺเฐ ปุญฺญชุเปกฺขวา;
อิฏฺฐมชฺเฌตรํ โหติ, ตพฺพิปกฺเข ตุ โคจเรฯ
[272]
โทสทฺวยา ตทาลมฺพํ, น สุขิกฺริยโต ปน;
สพฺพํ สุภาสุเภ นฏฺเฐ, ตทาลมฺพณวาจโตฯ
[273]
กฺริยโต วา ตทาลมฺพํ, โสเปกฺขาย สุขี น หิ;
อิตรา อิตรญฺเจติ, อิทํ สุฏฺฐุปลกฺขเยฯ
[274]
สนฺธิทายกกมฺเมน, ตทาลมฺพปวตฺติยํ;
นิยามนํ ชวสฺสาห, กมฺมสฺเสวญฺญกมฺมโตฯ
[275]
จิตฺเต เจตสิกา ยสฺมิํ,
เย วุตฺตา เต สมาสโต;
วุจฺจเร ทานิ ทฺเวปญฺเจ,
สพฺพคา สตฺต ชายเรฯ
[276]
ตกฺกจาราธิโมกฺเขหิ, เตเยว ชายเร ทส;
ปญฺจฏฺฐานมโนธาตุ-ปญฺจเก สุขตีรเณฯ
[277]
เอเต ปีตาธิกา หาเส, วายาเมน จ ทฺวาธิกา;
โวฏฺฐพฺพเนปิ เอเตว, ทเสกา ปีติวชฺชิตาฯ
[278]
ปาปสาธารณา เต จ, ติปญฺจุทฺธจฺจสญฺญุเต;
กงฺขายุตฺเตปิ เอเตว, สกงฺขา หีนนิจฺฉยาฯ
[279]
กงฺขาวชฺชา ปเนเตว, สโทสจฺฉนฺทนิจฺฉยา;
สตฺตรส ทุเส โหนฺติ, สโลภนฺตทฺวเย ปนฯ
[280]
โทสวชฺชา สโลภา เต,
ตติยาทิทุเกสุ เต;
ทิฏฺฐิปีติทฺวยาธิกา,
ทฺวินเวกูนวีสติฯ
[281]
ปีติจารปฺปนาวชฺชา, อาทิโต ยาว ติํสิเม;
อุปฺปชฺชนฺติ จตุตฺถาทิ-รูปารูปมเนสุ เวฯ
[282]
ปีติจารวิตกฺเกสุ,
เอเกน ทฺวิติติกฺกมา;
ตติยาทีสุ เตเยว,
ติํเสกทฺเวตโยธิกาฯ
[283]
เอเตวาทิทฺวเย กาเม, ทุติยาทิทุเกสุ หิ;
มติํ ปีติํ มติปฺปีติํ, หิตฺวา เต กมโต สิยุํฯ
[284]
ฌาเน วุตฺตาว ตชฺฌานิกามเล วิรตาธิกา;
ตตฺเถตา นิยตา วิตฺติํ, วเท สพฺพตฺถ สมฺภวาฯ
[285]
กามปุญฺเญสุ ปจฺเจกํ,
ชยนฺตานิยเตสุ หิ;
วิรตีโย ทยาโมทา,
กาเม สาตสุภกฺริเยฯ
[286]
มชฺฌตฺเตปิ วทนฺเตเก, สเหตุกสุภกฺริเย;
สุขชฺฌาเนปิ ปจฺเจกํ, โหนฺติเยว ทยามุทาฯ
[287]
ถินมิทฺธํ สสงฺขาเร, ทิฏฺฐิหีนทฺวเย ตหิํ;
มาเนน วา ตโย เสสทิฏฺฐิหีเน วิเธกโกฯ
[288]
อิสฺสามจฺเฉรกุกฺกุจฺจา , วิสุํ โทสยุตทฺวเย;
ตตฺถนฺตเก สิยุํ ถินมิทฺธเกน ตโยปิ วาฯ
[289]
เย วุตฺตา เอตฺตกา เอตฺถ, อิติ เจตสิกาขิลา;
ตตฺเถตฺตเกสฺวิทนฺเตวํ, วุจฺจเตยํ นโยธุนาฯ
[290]
เตสฏฺฐิยา สุขํ ทุกฺขํ, ตีสุเปกฺขาปิ เวทนา;
ปญฺจปญฺญาสจิตฺเตสุ, ภเว อินฺทฺริยโต ปนฯ
[291]
เอกตฺเถกตฺถ เจว ทฺเวสฏฺฐิยา ทฺวีสุ ปญฺจหิ;
ปญฺญาสายาติ วิญฺเญยฺยํ, สุขาทินฺทฺริยปญฺจกํฯ
[292]
ทสุตฺตรสเต โหติ, นิจฺฉโย วีริยํ ตโต;
ปญฺจหีเน ตโตกูเน, สมาธินฺทฺริยมาทิเสฯ
[293]
ฉนฺโท เอกสเตกูนวีส สทฺธาทโย ปน;
ญาณวชฺชา นวหีนสเต โหนฺติ มตี ปนฯ
[294]
เอกูนาสีติยา จาโร, ฉสฏฺฐีสุ ปนปฺปนา;
ปญฺจปญฺญาสเก ปีติ, เอกปญฺญาสเก สิยาฯ
[295]
วิรตี ฉฏฺฐเก วีเส, กรุณามุทิตาถ วา;
อฏฺฐโสเปกฺขจิตฺเตน, อฏฺฐวีสติยา สิยุํฯ
[296]
อหีริกมโนตฺตปฺปโมหุทฺธจฺจา ทฺวาทเสว;
โลโภ อฏฺฐสุ จิตฺเตสุ, ถินมิทฺธํ ตุ ปญฺจสุฯ
[297]
มาโน จตูสุ ทิฏฺฐิ จ, ตถา ทฺวีสุ มเนสุ หิ;
โทโส อิสฺสา จ มจฺเฉรํ, กุกฺกุจฺจญฺจ ภวนฺติเมฯ
[298]
เอกสฺมิํ วิมตี โหติ, เอวํ วุตฺตานุสารโต;
อปฺปวตฺตินโย จาปิ, สกฺกา ญาตุํ วิชานตาฯ
[299]
อสฺมิํ ขนฺเธว วิญฺเญยฺโย, เวทนาทีสฺวยํ นโย;
เอกธาทิวิโธ ยุตฺติ-วสาเตนาวิโยคโตฯ
[300]
อุปมา เผณุปิณฺโฑ จ, พุพฺพุโฬ มิคตณฺหิกา;
กทลี มายา วิญฺเญยฺยา, ขนฺธานํ ตุ ยถากฺกมํฯ
[301]
เตสํ วิมทฺทาสหนขณโสภปฺปโลภน-
นิสารวญฺจกตฺเตหิ, สมานตฺตํ สมาหฏํฯ
[302]
เต สาสวา อุปาทานกฺขนฺธา ขนฺธาวนาสวา;
ตตฺถาที ทุกฺขวตฺถุตฺตา, ทุกฺขา ภารา จ ขาทกาฯ
[303]
ขนฺธานิจฺจาทิธมฺมา เต, วธกา สภยา อิตี;
อสุขทฺธมฺมโต จิกฺขา, อุกฺขิตฺตาสิกรี ยถาฯ
อิติ สจฺจสงฺเขเป วิญฺญาณกฺขนฺธปกิณฺณกนยสงฺเขโป นาม
จตุตฺโถ ปริจฺเฉโทฯ
5. ปญฺจโม ปริจฺเฉโท
นิพฺพานปญฺญตฺติปริทีปโน
[304]
ราคาทีนํ ขยํ วุตฺตํ, นิพฺพานํ สนฺติลกฺขณํ;
สํสารทุกฺขสนฺตาปตตฺตสฺสาลํ สเมตเวฯ
[305]
ขยมตฺตํ น นิพฺพานํ, สคมฺภีราทิวาจโต;
อภาวสฺส หิ กุมฺมานํ, โลมสฺเสว น วาจตาฯ
[306]
ขโยติ วุจฺจเต มคฺโค, ตปฺปาปตฺตา อิทํ ขยํ;
อรหตฺตํ วิยุปฺปาท-วยาภาวา ธุวญฺจ ตํฯ
[307]
สงฺขตํ สมฺมุติญฺจาปิ, ญาณมาลมฺพ เนว หิ;
ฉินฺเท มเล ตโต วตฺถุ, อิจฺฉิตพฺพมสงฺขตํฯ
[308]
ปตฺตุกาเมน ตํ สนฺติํ, ฉพฺพิสุทฺธิํ สมาทิย;
ญาณทสฺสนสุทฺธี ตุ, สาเธตพฺพา หิตตฺถินาฯ
[309]
เจตนาทิวิธา สีล-สุทฺธิ ตตฺถ จตุพฺพิธา;
โสปจารสมาธี ตุ, จิตฺตสุทฺธีติ วุจฺจเตฯ
[310]
สมฺปาเทตฺวาทิทฺเวสุทฺธิํ, นมนา นามํ ตุ รุปฺป-
โต รูปํ นตฺถิ อตฺตาทิวตฺถูติ จ ววตฺถเปฯ
[311]