รูปธมฺมานมิจฺเจวํ , วิภาเวยฺย วิสารโท;
สรูปํ นามสงฺเขปํ, สภาวญฺจ สลกฺขณนฺติฯ
อิติ รูปวิภาเค สรูปกถา นิฏฺฐิตาฯ
อฏฺฐารสโม ปริจฺเฉโทฯ
เอกูนวีสติโม ปริจฺเฉโท
19. ปเภทกถา
[706]
อฏฺฐวีสวิธมฺเปตํ, รูปํ ทานิ ยถารหํ;
ภูตรูปาทิเภเทหิ, วิภเชยฺย วิจกฺขโณฯ
[707]
ปถวาทิกมิทนฺติ, ภูตรูปํ จตุพฺพิธํ;
อุปาทารูปมญฺญํ ตุ, จตุวีสติวิธํ ภเวฯ
[708]
ปญฺจวิธมฺปิ จกฺขาทิรูปมชฺฌตฺติกํ มตํ;
เตวีสติวิธํ เสสํ, พาหิรนฺติ ปวุจฺจติฯ
[709]
รูปสทฺทคนฺธรสโผฏฺฐพฺพา สตฺต ปญฺจธา;
ปญฺจปฺปสาทวิสยา, ปญฺจารมฺมณนามกาฯ
[710]
เอกวีสติวิธํ เสสํ, ธมฺมารมฺมณสงฺคหํ;
มโนวิญฺญาณวิญฺเญยฺยํ, มโนทฺวารสฺส โคจรํฯ
[711]
ปสาทา วิสยา เจว, ปญฺจกา ทฺเวปิ สมฺภวา;
ทฺวาทสาปิ สรูเปน, ทสายตนธาตุโยฯ
[712]
ยเททํ ปน สพฺพมฺปิ, รูปํ สปฺปฏิฆํ มตํ;
ตเทโวฬาริกํ นาม, สนฺติเกติ ปวุจฺจติฯ
[713]
เสสมปฺปฏิฆํ นาม, ธมฺมายตนธาตุ จ;
สุขุมญฺเจว รูปญฺจ, รูปํ โสฬสธา ฐิตํฯ
[714]
ฉพฺพิธา วตฺถุรูปํ ตุ, ปสาทหทยมฺปิ จ;
อวตฺถุรูปํ เสสํ ตุ, ทฺวาวีสติวิธํ ภเวฯ
[715]