เมนู

สุขสนฺตีรเณ ปีติ, ทุติยาวชฺชเน ปน;

วีริยญฺจ สมาธิญฺจ, ลพฺภตินฺทฺริยราสิยํฯ

[488]

อธิกา หสิเต โหนฺติ, ปีติ จ วีริยาทโย;

เยวาปนาธิโมกฺโข จ, ปญฺจวิญฺญาณวชฺชิเตฯ

[489]

อิจฺจานวชฺเช พาวีส,

สาวชฺเช ทฺวาทสาปเร;

โยคา เหตุมฺหิ ปญฺเจเต,

ตาลีเสกูนกา กถาติฯ

อิติ เจตสิกวิภาเค ราสิโยคกถา นิฏฺฐิตาฯ

เตรสโม ปริจฺเฉโทฯ

จุทฺทสโม ปริจฺเฉโท

14. ราสิสมฺภวกถา

[490]

นเวว เยวาปนกา, อฏฺฐารส จ ราสโย;

นวภิํสติสมฺภินฺนา, ทส ทฺเว สวิภตฺติกาฯ

[491]

เอกทฺวยติจตุฉสตฺตฏฺฐานานวชฺชเก;

สตฺตวีสติ สตฺเตโก, ทฺวยเมโก ปุเนกโกฯ

[492]

ทเสว เยวาปนกา, เอกาทส จ ราสโย;

อฏฺฐวีสติสมฺภินฺนา, ทเสว สวิภตฺติกาฯ

[493]

เอกทฺวยติจตุกฺกฉฏฺฐานนิยตา ปน;

อฏฺฐารส จ สตฺเตโก, เอโก เจโกว ปาปเกฯ

[494]

ทฺเว เยวาปนกา โหนฺติ, ราสโย จ จตุพฺพิธา;

เตรเสตฺถ อสมฺภินฺนา, ตโยว สวิภตฺติกาฯ

[495]

เอกทฺวยติกฏฺฐานา, ทส ทฺเวโก อเหตุเก;

อิจฺจานวชฺชา สาวชฺชา-เหตุเก โยคนิจฺฉโยฯ

[496]

สตฺตาปิ นตฺถิ สาวชฺเช, นิรวชฺเช ปกาสโก;

อเหตุเก จ มคฺคาทิราสโย นตฺถิ จุทฺทสฯ

[497]

อนวชฺชา ตุ สาวชฺเช, สาวชฺชกานวชฺชเก;

จิตฺตุปฺปาทมฺหิ นตฺเถว, นตฺโถภยมเหตุเกฯ

[498]

สาวชฺชา ปน สาวชฺเช, อนวชฺชานวชฺชเก;

คเหตพฺพา ตุ สพฺพตฺถ, สาธารณา ปกิณฺณกาฯ

[499]

ฌานปญฺจกจิตฺเตสุ, สตฺตสฏฺฐิสุ นิทฺทิเส;

ฌานงฺคโยคเภเทน, ราสิเภทํ ตหิํ ตหิํฯ

[500]

จตุฉกฺกานวชฺเชสุ , ญาณปีติกตํ ตถา;

จตุวีส ปริตฺเตสุ, จตุธา เภทมุทฺทิเสฯ

[501]

สราควีตราคานํ, อปฺปมญฺญาปวตฺติยํ;

กรุณามุทิตา โหนฺติ, กามปุญฺญมหากฺริเยฯ

[502]

อุปจารปฺปนาปตฺตา, สุขิตา สตฺตโคจรา;

ตสฺมา น ปญฺจมารุปฺเป, มหาปาเก อนุตฺตเรฯ

[503]

โสตาปติตุเปกฺขาสุ, ปริกมฺมาทิสมฺภเว;

ฌานานํ ตุลฺยปากตฺตา, ตปฺปาเกสุ จ ลพฺภเรฯ

[504]

วิรตี จ สราคานํ, วีติกฺกมนสมฺภวา;

สมฺปตฺเต จ สมาทาเน, กามปุญฺเญสุ ลพฺภเรฯ

[505]

ตํตํทฺวาริกทุสฺสิลฺย-เจตนุจฺเฉทกิจฺจโต;

มคฺเค จ ตุลฺยปากตฺตา, ผเล จ นิยตา สิยุํฯ

[506]

ปวตฺตาการวิสยภินฺนา ปญฺจาปิ สมฺภวา;

โลกิเย ลพฺภมานาปิ, วิสุํ เจว สิยุํ น วาฯ

[507]

ปาปา ลพฺภนฺติ ปาเปสุ, สตฺต ฉกฺเกกกา กมา;

สรูปเยโวภยกา, นิยตฏฺฐ ฉเฬตเรฯ

[508]

สาธารณา จ สพฺพตฺถ, ยถาวุตฺตา ปกิณฺณกา;

ตตฺถ เจกคฺคตา นตฺถิ, อินฺทฺริยาทีสุ กงฺขิเตฯ

[509]

ฉนฺทาธิโมกฺขา เยวาปิ, วีเสกาทสวชฺชิเต;

อุทฺธจฺจเมกาทสสุ, มชฺฌตฺตมนวชฺชเกฯ

[510]

สพฺพตฺถ มนสิกาโร, ติทฺเวกทฺวิติกาปเร;

อฏฺฐฏฺฐวีสจตูสุ, ปญฺจทฺวีสุ ยถากฺกมํฯ

[511]

สมุทายวเสเนตฺถ, อุทฺธจฺจวิรติตฺตยํ;

สวิภตฺติกมญฺญตฺถ, อวิภตฺติกเมว ตํฯ

[512]

จิตฺตุปฺปาเทสุ เตเนตํ, วิภตฺติอวิภตฺติกํ;

อิติ สาธุ สลฺลกฺเขยฺย, สมฺภวาสมฺภวํ พุโธติฯ

อิติ เจตสิกวิภาเค ราสิสมฺภวกถา นิฏฺฐิตาฯ

จุทฺทสโม ปริจฺเฉโทฯ

ปนฺนรสโม ปริจฺเฉโท

15. ราสิสงฺคหกถา

[513]

เตตฺติํส เจว ทฺวตฺติํส, เอกติํส จ ติํส จ;

เอกทฺวตฺติํสหีนา จ, ติํส ธมฺมานวชฺชเก

[514]

ทส ธมฺมา ตุ สาวชฺเช, ฉปญฺจจตุราธิกา;

เอกาทส ทส นว, สตฺตธาเหตุเก ปนฯ

[515]

อิตฺถํ จุทฺทสธา ภินฺนา, โกฏฺฐาสา ตุ สรูปโต;

วิภตฺตา เตหิ ยุตฺตา จ, จิตฺตุปฺปาทา ยถากฺกมํฯ

[516]

ติกฏฺฐกา ปญฺจวีส, ทส ปญฺจาธิกา นว;

อฏฺฐารเสติ สตฺเตเต, อนวชฺชา ตเถตเรฯ

[517]

ทฺเว จตฺตาโร ฉเฬกํ ทฺเว,

ปญฺจาถ ทสธาปเร;

สาวชฺชาเหตุกา เจติ,

โกฏฺฐาสา โหนฺติ จุทฺทสฯ

[518]