เมนู

จิตฺตนิทฺเทโส

[8]

จิตฺตํ เจตสิกํ รูปํ, นิพฺพานนฺติ นิรุตฺตโร;

จตุธา เทสยี ธมฺเม, จตุสจฺจปฺปกาสโนฯ

ตตฺถ จิตฺตนฺติ วิสยวิชานนํ จิตฺตํ, ตสฺส ปน โก วจนตฺโถ? วุจฺจเต – สพฺพสงฺคาหกวเสน ปน จินฺเตตีติ จิตฺตํ, อตฺตสนฺตานํ วา จิโนตีติปิ จิตฺตํฯ

[9]

วิจิตฺตกรณา จิตฺตํ, อตฺตโน จิตฺตตาย วา;

ปญฺญตฺติยมฺปิ วิญฺญาเณ, วิจิตฺเต จิตฺตกมฺมเก;

จิตฺตสมฺมุติ ทฏฺฐพฺพา, วิญฺญาเณ อิธ วิญฺญุนาฯ

ตํ ปน สารมฺมณโต เอกวิธํ, สวิปากาวิปากโต ทุวิธํฯ ตตฺถ สวิปากํ นาม กุสลากุสลํ, อวิปากํ อพฺยากตํฯ กุสลากุสลาพฺยากตชาติเภทโต ติวิธํฯ

ตตฺถ กุสลนฺติ ปเนตสฺส โก วจนตฺโถ?

[10]

กุจฺฉิตานํ สลนโต, กุสานํ ลวเนน วา;

กุเสน ลาตพฺพตฺตา วา, กุสลนฺติ ปวุจฺจติฯ

[11]

เฉเก กุสลสทฺโทยํ, อาโรคฺเย อนวชฺชเก;

ทิฏฺโฐ อิฏฺฐวิปาเกปิ, อนวชฺชาทิเก อิธฯ

ตสฺมา อนวชฺชอิฏฺฐวิปากลกฺขณํ กุสลํ, อกุสลวิทฺธํสนรสํ, โวทานปจฺจุปฏฺฐานํฯ วชฺชปฏิปกฺขตฺตา อนวชฺชลกฺขณํ วา กุสลํ, โวทานภาวรสํ, อิฏฺฐวิปากปจฺจุปฏฺฐานํ, โยนิโสมนสิการปทฏฺฐานํฯ สาวชฺชานิฏฺฐวิปากลกฺขณมกุสลํฯ ตทุภยวิปรีตลกฺขณมพฺยากตํ, อวิปาการหํ วาฯ