7. อิทฺธิพลกถาวณฺณนา

[621-624] ยสฺมิํ อายุกปฺเป กมฺมกฺขเยน มรณํ โหติ, ตํ สนฺธาย วุตฺตํ ‘‘กมฺมสฺส วิปากวเสนา’’ติ, ยสฺมิํ ปน อายุกฺขเยน มรณํ โหติ, ตํ สนฺธาย ‘‘วสฺสคณนายา’’ติฯ ตตฺถ ‘‘น จ ตาว กาลํ กโรติ, ยาว น ตํ ปาปกมฺมํ พฺยนฺตี โหตี’’ติ (ม. นิ. 3.250; อ. นิ. 3.36) วจนโต เยภุยฺเยน นิรเย กมฺมกฺขเยน มรณํ โหตีติ อาห ‘‘กมฺมสฺส วิปากวเสน วาติ นิรยํว สนฺธาย วุตฺต’’นฺติฯ ‘‘วสฺสสตํ วสฺสสหสฺสํ วสฺสสตสหสฺสานี’’ติอาทินา มนุสฺสานํ เทวานญฺจ อายุปริจฺเฉทวจนโต เยภุยฺเยน เตสํ อายุกฺขเยน มรณํ โหตีติ วุตฺตํ ‘‘วสฺสคณนาย วาติ มนุสฺเส จาตุมหาราชิกาทิเทเว จ สนฺธายา’’ติฯ ‘‘วุตฺต’’นฺติ อาเนตฺวา โยเชตพฺพํฯ

อิทฺธิพลกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

8. สมาธิกถาวณฺณนา

[625-626] สมํ ฐปนฏฺเฐนาติ สมํ วิสมํ ลีนุทฺธจฺจาทิํ ปฏิพาหิตฺวา, วิกฺเขปเมว วา วิทฺธํเสตฺวา ฐปนฏฺเฐนฯ ‘‘จิตฺตสนฺตติ สมาธี’’ติ วทนฺเตน ตสฺส เจตสิกภาโว ปฏิกฺขิตฺโต โหตีติ อาห ‘‘เจตสิกนฺตรํ อตฺถีติ อคฺคเหตฺวา’’ติฯ ภาวนาย อาหิตวิเสสาย เอกคฺคตาย วิชฺชมานวิเสสปฏิกฺเขโป ฉลํ, โส ปนสฺส อนาหิตวิเสสาย เอกคฺคตาย สามญฺเญนาติ อาห ‘‘สามญฺญมตฺเตนา’’ติฯ

สมาธิกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ