6. อรูปธาตุกถาวณฺณนา
[517-518] อิมินาวุปาเยนาติ ยถา หิ ปุริมกถายํ รูปิโน ธมฺมา อวิเสเสน ‘‘รูปธาตู’’ติ วุตฺตา, เอวมิธาปิ อรูปิโน ธมฺมา อวิเสเสน ‘‘อรูปธาตู’’ติ วุตฺตาติ ตตฺถ วุตฺตนโย อิธาปิ สมาโนติ อธิปฺปาโยฯ
อรูปธาตุกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ
7. รูปธาตุยาอายตนกถาวณฺณนา
[519] ฆานนิมิตฺตานิปีติ อิทํ ฆานาทินิมิตฺตานิปีติ วตฺตพฺพํฯ นิมิตฺตนฺติ ฆานาทีนํ โอกาสภาเวน อุปลกฺขิตํ ตถาวิธสณฺฐานํ รูปสมุทายมาหฯ
รูปธาตุยาอายตนกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ
8. อรูเปรูปกถาวณฺณนา
[524-526] สุขุมรูปํ อตฺถิ, ยโต นิสฺสรณํ ตํ อารุปฺปนฺติ อธิปฺปาโยฯ
อรูเปรูปกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ
9. รูปํกมฺมนฺติกถาวณฺณนา
[527-537] ปกปฺปยมานาติ อายูหมานา, สมฺปยุตฺเตสุ อธิกํ พฺยาปารํ กุรุมานาติ อตฺโถฯ ปุริมวาเรติ ‘‘ยํกิญฺจิ อกุสเลน จิตฺเตน สมุฏฺฐิตํ รูปํ, สพฺพํ ตํ อกุสล’’นฺติ อิมํ ปญฺหํ วทติฯ
รูปํกมฺมนฺติกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ
10. ชีวิตินฺทฺริยกถาวณฺณนา
[540] อรูปชีวิตินฺทฺริยนฺติปญฺเห ‘‘อตฺถิ อรูปีนํ ธมฺมานํ อายู’’ติอาทิกํ ปญฺหํ อนฺตํ คเหตฺวา วทติฯ อรูปธมฺมานํ จิตฺตวิปฺปยุตฺตํ ชีวิตินฺทฺริยสนฺตานํ นาม อตฺถีติ อิจฺฉตีติ เอตฺถ รูปารูปธมฺมานํ ตํ อิจฺฉนฺโต อรูปธมฺมานํ อิจฺฉตีติ วตฺตุํ ยุตฺโตติ ‘‘อรูปธมฺมาน’’นฺติ วุตฺตนฺติ ทฏฺฐพฺพํฯ
[541] สตฺตสนฺตาเน รูปิโน วา ธมฺมา โหนฺตูติอาทินาปิ ตเมว ชีวิตินฺทฺริยสนฺตานํ วทตีติ เวทิตพฺพํฯ
[542] ปุพฺพาปรภาคํ สนฺธายาติ สมาปตฺติยา อาสนฺนภาวโต ตทาปิ สมาปนฺโนเยวาติ อธิปฺปาโยฯ
[544-545] ทฺเว ชีวิตินฺทฺริยานีติ ‘‘ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ปฏิญฺญา อิตรสฺสา’’ติ ปุริมปาโฐฯ ‘‘ปุจฺฉา ปรวาทิสฺส, ปฏิญฺญา สกวาทิสฺสา’’ติ ปจฺฉิมปาโฐ, โส ยุตฺโตฯ
ชีวิตินฺทฺริยกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ
11. กมฺมเหตุกถาวณฺณนา
[546] เสสนฺติ ปาณาติปาตาทิกมฺมสฺส เหตูติ อิโต ปุริมํ โสตาปนฺนาทิอนุโยคํ วทติฯ หนฺท หีติ ปรวาทิสฺเสเวตํ สมฺปฏิจฺฉนวจนนฺติ สมฺปฏิจฺฉาเปตุนฺติ น สกฺกา วตฺตุํ, ‘‘กตมสฺส กมฺมสฺส เหตู’’ติ ปน สกวาที ตํ สมฺปฏิจฺฉาเปตุํ วทตีติ ยุชฺเชยฺย, สมฺปฏิจฺฉาเปตุนฺติ ปน ปกฺขํ ปฏิชานาเปตุนฺติ อตฺถํ อคฺคเหตฺวา ปรวาที อตฺตโน ลทฺธิํ สกวาทิํ คาหาเปตุนฺติ อตฺโถ ทฏฺฐพฺโพฯ
กมฺมเหตุกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ
อฏฺฐมวคฺควณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ
9. นวมวคฺโค